Anne adaylarına 9 koronavirüs uyarısı

Yeni tip koronavirüsün (SARS-CoV-2) hamile kadınlar için daha riskli olduğuna dair bilimsel çalışmalar halen yeterli değildir; ancak hamile kadınlardaki immünolojik ve fizyolojik değişiklikler viral enfeksiyonlara karşı daha hassas olmalarına neden olmaktadır. Bu sebeple gebe kadınların viral enfeksiyonlara karşı ağır hastalık, hayati tehlike açısından daha riskli grupta oldukları söylenebilir. Virüsün ilk görüldüğü yer olan Çin'de yapılan, gebeler ile ilgili ilk ve tek yayında; hamileliğinin son aylarında olan 9 gebe kadının bu hastalıkla ilgili takiplerinde yüksek ateş, öksürük, kas ağrısı, boğaz ağrısı, halsizlik gibi genel bulguların yanında kan değerlerinde de değişiklik (lenfopeni), karaciğer enzim yüksekliği gibi ciddi bulgular saptanmış ancak bu vakaların hayati tehlikeye yol açmadığı gözlemlenmiştir.

Gebelikte ilk 3 ay önemli

Geçmişteki koronavirüs çeşitleri ile olan hastalıklarda, düşükler ve ölü doğum vakaları bildirilmiştir. Fakat şimdiki salgına neden olan koronavirüsün (COVID-19 hastalığı) gebelik üzerine etkisi konusunda Lancet’te yayınlanan tek bilimsel makalede  enfeksiyonu kapmış anne adaylarının doğum sonrası bebeklerinde herhangi bir koronavirüse ait sağlık problemine rastlanılmamıştır ve anne karnında bebek  ölümü bildirilmemiştir. Ama bu makale çok sınırlı sayıda gebe ile yapılan bir araştırma üzerine yazılmıştır, halen daha erken gebelik dönemini kapsayan ve bununla ilgili düşük, ölü doğum ya da anomaliyi içeren bir yayın yoktur. Burada hastalığın yol açtığı yüksek ateşin özellikle ilk 3 aydaki organ gelişim döneminde, bebekte organ anomalisine neden olma potansiyeli söz konusu olabilir.

Anne karnındaki bebeğe geçmiyor

Geçmişte yaşanılmış diğer koronavirüs salgınlarından elde edilen kısıtlı bilgilerde, anneden bebeğe geçişin mümkün olduğu görülmüştür. Ancak bu virus ile ilgili tek vaka seri yayınında enfeksiyon geçirmiş annelerden doğan hiçbir bebekte virüs testi pozitifliği saptanmamıştır. Ayrıca bebek sıvılarından ve anne sütünden alınan örneklerde de virüs tespit edilmemiştir.

Çocuk sağlığına etkisi henüz bilinmiyor

Bununla ilgili yapılan tek vaka çalışmasında, COVID- 19 pozitif anneden doğan bebeklerde olumsuz durum olarak erken doğum ve buna bağlı bebekte olabilecek riskler saptanmıştır ama uzun dönemde  çocuğun sağlığına etkisi ile ilişkili  kesin bir  bilgi yoktur. Genel olarak prematürite yani erken doğum ve  düşük doğum ağırlığı uzun dönem çocuk sağlığı açısından sıkıntılı olabilir.

Anne sütünde virüse rastlanmadı ama…

Virüs enfeksiyonu yakın temasla insandan insana damlacık yoluyla geçen veya öksürme, hapşırma ile bulaşan bir enfeksiyondur. Tek vaka serisinde COVID-19 enfeksiyonu olan annenin sütünde  virüse rastlanılmamıştır. Yine de bu sonuç, şu anda bu virüs ile ilgili anne sütü   yoluyla bulaşma durumu hakkında yeterli bir  bilgi  değildir.

Gebeler bu noktalara dikkat etmeli

Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen temel korunma yolları şöyle sıralanabillir:

1. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda % 60 alkol bazlı el antiseptikleri kullanılmalıdır. Antiseptik veya anti bakteriyel içeren sabun kullanılması şart değildir. 
2. Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas etmemek.
3. Hasta insanlarla temastan kaçınmak; mümkün ise en az 1 mt uzakta bulunulmalı
4. Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra elleri sık sık temizlemek.
5. Öksürme veya hapşırma sırasında burnu ve ağzı tek kullanımlık kağıt mendil ile örtmek, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içini kullanmak,
6. Mümkünse kalabalık yerlere girmemek. Kalabalık yerlere girilecekse tıbbi maske kullanmak.
7. Çiğ veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçınmak. İyi pişmiş yiyecekleri yemek.
8. Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınmak
9. Mümkünse bu süreçte gebelerin yurtdışı seyahatine gitmemesi önemlidir. Gidilmişse seyahat sonrası 14 gün içinde herhangi bir solunum yolu şikayeti olursa maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi vermek.