Serotonin Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Sinir hücreleri ve beynin çalışması için gerekli olan serotonin, vücutta üretilen kimyasal bir maddedir. Vücutta normalden fazla serotonin olması, titreme, ishal, kas sertliği, ateş gibi semptomlara neden olabilir. Böyle bir durumda hızlıca tedavi uygulanması gerekir, zira tedavisi ihmal edilen serotonin sendromu hastada hayati riske neden olabilir. Hafif serotonin sendromuna neden olan ilaçlar bırakıldıktan sonra hasta birkaç gün içinde normale dönebilirken, bazı durumlar da ise hastanın serotonini bloke eden ilaçlar kullanması gerekebilir. Memorial Şişli Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Mahmut Demirci, serotonin sendromunun nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Serotonin sendromu nedir?

Serotonin sendromu, içeriğinde serotonin bulunan ilaç ve takviyelerin normalden fazla tüketimi sonucu vücutta olması gerekenden fazla serotonin birikmesinden kaynaklanan ve hayati riske neden olabilen bir reaksiyonudur.

Serotonin maddesi, beyin ve vücudun diğer bölgelerindeki sinir hücreleri tarafından üretilerek sindirim süreci, kan akışı, nefes alma, davranışlar ve vücut ısısının düzenlenmesini sağlar.

Serotonin eksikliği doktor kontrolünde reçete edilen ilaçlarla normal seviyelere getirilebilir. Ancak yeni bir ilaç alınması veya serotonin seviyesini artıran ilaçların dozunun artırılması durumu serotonin sendromuna neden olur. Günümüzde serotonin seviyesini etkileyen birçok ilaç vardır. Bu ilaçların kontrolsüz kullanılması da serotonin sendromu vakalarının artmasına neden olmaktadır.

Serotonin sendromunun belirtileri nelerdir?

Serotonin sendromunun belirtileri genellikle yeni bir ilaç veya kullanılan ilaçların dozunun artırılmasından birkaç saat sonra başlar.

Hafif serotonin sendromu belirtileri şunlardır;

• Huzursuzluk
• Uykusuzluk
• Bilinç bulanıklığı
• Hızlı kalp atış hızı
• Yüksek tansiyon
• İrileşmiş gözbebekleri
• Kas koordinasyonu kaybı
• Kas sertliği
• Terleme
• İshal
• Baş ağrısı
• Titreme

Hayati riske neden olabilen şiddetli serotonin sendromunun belirtileri ise şunlardır;

• Yüksek ateş
• Titreme
• Nöbetler
• Düzensiz kalp atışı
• Bilinçsizlik

Serotonin sendromu riski kimlerde görülür?

Reçeteli ya da reçetesiz ilaçlar, bitkisel veya diyet takviyeleri, yasa dışı maddeler ve ilaçlar serotonin sendromu riskini artırır. Her yaştan insanda görülebilen serotonin sendromu bazı durumlarda tek bir ilacın alınmasıyla görülürken bazı durumlarda da belirli ilaçlar birleştirdiğinde ortaya çıkar. Migren ilacıyla birlikte alınan antidepresanlar ya da bir ağrı kesici ile antidepresanın alınması serotonin sendromuna neden olabilir. Serotonin sendromu risk faktörlerini şu durumlar artırır;

• Serotonin düzeyini yükselttiği bilinen bir ilacı almak veya dozunu artırmak
• Serotonin seviyesini artırdığı bilinen birden fazla ilacı kullanmak
• Serotonin seviyesini artıran bitkisel takviyeler almak
• Serotonin seviyelerini artıran yasaklanmış ilaç ya da madde kullanmak

Serotonin sendromu nasıl teşhis edilir?

Serotonin sendromunun kesin olarak teşhis edilmesini sağlayan bir test yoktur. Ancak doktorun fiziki muayenesi, hastadaki belirtiler ve kullandığı ilaçların sorgulanması ile teşhis konulabilmektedir. Hastanın kullandığı ilaçların düzeylerini ölçmek için kan ve idrar testleri istenebilir.

Serotonin sendromunun tedavisi nedir?

Hafif serotonin sendromunun tedavisi hastanın kullandığı ilacı sonlandırmak veya dozunu değiştirerek yapılabilir. Orta şiddette serotonin sendromunda hasta bir gün doktor kontrolünde hastaneye yatırılarak vücutta biriken serotonin seviyelerine neden olan ilaçlar ya da dışarıdan alınan takviyeler kontrol altına alınır. Şiddetli serotonin sendromunda ise hasta vücut ve organ fonksiyonlarını yakından izlenebileceği yoğun bakım ünitesine yatırılır. Kas sertliği ve nöbet benzeri hareketler gibi semptomları hafifletmek sakinleştirici, yüksek ateşi kontrol altına almak için serum ve kandaki oksijen seviyelerini iyileştirmek için bir maske aracılığıyla oksijen, kalp atış hızını ve kan basıncını kontrol eden ilaçlar kullanılır.  Serotonin sendromunun tedavisi hastalığın şiddetine göre belirlenir.

Serotonin Sendromu İle İlgili Sık Sorulan Sorular

Serotonin sendromu olan hasta ne zaman doktora gitmeli?

Yeni bir ilaca başladıktan veya kullandığı ilacın dozunu artırdıktan sonra serotonin sendromundan şüphelenen hastanın hızlı bir şekilde uzmana başvurması gerekir.

Serotonin sendromu nasıl önlenir?

Serotonin sendromunu önlemek için bu konuda bilinçli olunması gerekir. Serotonin maddesi içeren birden fazla ilaç ya da kullanılan ilacın dozunu artırmak serotonin sendromu riskini artırır. Bu nedenle hangi ilacın alınacağı ve ilacın listesi doktorla birlikte yapılmalıdır. Aile hikayesinde serotonin sendromu olan kişiler bu konuyu mutlaka doktoruyla paylaşması gerekir. Birden fazla doktora tedavi oluyorsanız kullandığınız ilaçları doktorunuzla paylaşın.

Serotonin sendromu ölümcül bir hastalık mıdır?

Ciddi bir ilaç reaksiyonu olan serotonin sendromu semptomları yaşayan hastanın hızlı bir şekilde tedavi edilmesi gerekir. Çünkü serotonin sendromu tedavi edilmediği takdirde bilinç kaybı ve ölüme neden olabilir.