Rahim kanseri, rahimde yer alan hücrelerin anormal bir şekilde büyüyüp kontrolden çıkmaya başlamasıyla oluşan bir kanser türüdür. En yaygın ve ilk belirtisi anormal rahim kanaması olan rahim kanseri belirtileri dönemler arasında veya menopoz sonrasında kanamayı içerir. Kadınların üreme sistemini etkileyen en yaygın kanser çeşidi olan rahim kanseri tedavi genellikle rahmin alınması işlemi olan histerektomiden oluşur.
Rahim Kanseri Nedir?
Rahim kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir. Rahim, içinde düzenli şekilde kalınlaşıp zamanı geldiğinde adet olarak dökülen ve endometrium olarak adlandırılan hücrelerden oluşur. Bu hücreler bazen değişikliğe uğrar ve anormal bir şekilde bölünerek çoğalabilirler. Bu durum rahim kanseri veya endometrium kanseri olarak adlandırılır.
Rahim kanserinin bulguları arasında yer alan menopoz öncesi adet dönemleri dışında vajinal kanama, menopoz sonrası kanama, normalden ağrılı regl sancıları, alt karın bölgesinde ağrı, beyaz veya şeffaf akıntı, cinsel ilişki sırasında ağrı, zor veya ağrılı idrar yapma ve pelvik bölgede ağrı rahim kanserinin belirtileridir.
Rahim Kanseri Neden Olur?
Rahim kanseri genellikle mutasyona uğramış hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyüp çoğalması ve bunun sonucunda da tümör adı verilen kitleler oluşturmasıyla meydana gelir. Rahimde gelişen kanserli kitleler özellikle menopoz sonrası olağandışı vajinal kanamaya, adet dönemlerinin normalden daha ağrılı olmasına, adet düzeninde değişikliğe ve adet dönemleri arasında kanamaya neden olur. Bu belirtiler rahim kanserinin en yaygın belirtileridir.
Bunlarla birlikte rahim kanseri nedenleri arasında çok sayıda doğum yapmak, erken yaşta cinsel ilişkiye girmek, çok partnerli olmak ve sigara içmek sayılabilir. Rahim ağzı kanseri hastalarının % 98'inde HPV enfeksiyonu da görülmüştür. Genellikle cinsel ilişki ile bulaşan HPV'in yüzden fazla tipi vardır.
Rahim kanseri nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- İleri yaş
- Çok sayıda doğum yapmak
- Erken yaşta adet görmek
- Geç menopoz
- Genetik
- Obezite
- Hiç gebelik yaşamamak
- Erken yaşta cinsel ilişki
- Yüksek yağlı beslenme
- Diyabet
- Lynch sendromu
- Polikistik over sendromu
- Yumurtalık hastalıkları ve hormon değişimleri
- Sigara tüketimi
Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Rahim kanserinde en yaygın belirti anormal vajinal kanamadır. Rahim kanserinde anormal vajinal kanama dışında, sulu vajinal akıntı, beklenmedik kilo kaybı, idrar yaparken zorlanma ve alt karın ağrısı belirtileri de görülür. Kanamalar menopoz öncesi ve sonrası olabileceği gibi, adet dönemleri arasında da kanama görülebilmektedir.
Rahim kanseri belirtileri şöyledir:
- Adet dönemleri dışında yaşanan vajinal kanama
- Menopoz dönemi sonrası kanama
- İdrara çıkmada ve idrar yapmada zorlanma
- Cinsel ilişki anında ağrı
- Alt karın bölgesinde(pelviste) ağrı
- Kötü kokan anormal vajinal akıntı
- Adet dönemlerinin daha uzun ve sancılı geçmesi
- Kilo kaybı
- Yorgunluk
Anormal vajinal kanama
Rahim kanseri, rahim zarında ki anormal hücre büyümesi ve kalınlaşaya neden olur. Bu durum rahim kanseri olan kişilerde olağan dışı vajinal kanamalara sebebiyet verebilir.
İnce, berrak ve sulu vajinal akıntı
Rahim kanserinde mesane ile vajina ve rektum arasında fistül gelişebileceğinden vajinal akıntı görülmektedir.
Alt karın bölgesinde ağrı
Rahimde meydana gelen kanserin rahim dışına, pelvise veya karın içine yayılmasıyla birlikte karın bölgesinde sıvı birikmesi yaşanır ve bu durum rahim kanseri vakalarında karın ağrısı yaşanmasına sebebiyet verir.
Vajinada kitle veya yumru
Mutasyona uğramış hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyüp çoğalmasıyla ortaya çıkan rahim kanseri vajinade kitle oluşumu yaratır.
İdrar yaparken zorlanma
Rahim kanserinde meydana gelen kanserli hücrelerin oluşumuyla birlikte vajinal baskı sonucu idrar yaparken zorlanmalar yaşanabilir.
Rahim Kanseri Evreleri Nelerdir?
Rahim kanseri tedavisinin doğru planlayabilmek için kanserin evresinin bilinmesi önemlidir. Rahim kanseri evresi; tümör alanının genişliği, rahim kanserin lenf bezlerine yayılımı ve rahim kanserin metastaz yapıp yapmadığına göre belirlenir. Rahim kanseri genel olarak 4 evrede ele alınır.
Rahim kanseri 1. Evre: Kanser sadece rahimdedir. Çevre dokuları veya vücudun uzak yerlerine yayılım yoktur. 1. Evre, kanser hücrelerinin rahim kas dokularına (miyometriyum) me kadar yayıldığına göre 2 ayrı başlıkta ele alınabilir.
Rahim Kanseri 2. Evre: Kanser, rahim ve servikste görülmektedir. Yani kanser rahim gövdesinden yayılmış, rahim ağzının destek bağ dokularına kadar ilerlemiştir. Lenf bezleri ve vücudun uzak bölgelerinde metastaz yaşanmamıştır.
Rahim Kanseri 3. Evre: Kanser rahim dışına yayılmıştır. Ancak yayılım rektum veya mesaneye kadar ulaşmamıştır. Fallop tüpleri, yumurtalıklar, rahmin yakınındaki lenflere yayılıma göre evre 3. Rahim kanseri alt başlıklara ayrılabilir.
Rahim kanseri 4. Evre: Rahim kanserinde son evredir. Kanser rektum, mesane veya vücutta daha uzak organlara yayılmıştır. 2 alt başlıkta incelenir. Rahim kanseri evre 4A: Kanser rektum veya mesanenin mukozasına yayıldı. Rahim kanseri evre 4B: Kanser kasık bölgesindeki lenflere, kemikler veya akciğerler gibi uzak organlara yayıldı. Rahim kanseri evreleri belirlenirken aynı zamanda kanser hücrelerinin mikroskop altındaki görünümü de önemlidir. Kanserli hücreler sağlıklı dokuya benziyorsa ve farklı hücre gruplarına sahipse, buna "farklılaşmış" veya "düşük dereceli tümör" denir. Kanserli doku sağlıklı dokudan çok farklı görünüyorsa buna "kötü diferansiye" veya "yüksek dereceli tümör" denir. Tümörün derecesi rahim kanserin ne kadar hızlı yayılacağı konusunda fikir verebilmektedir.
Rahim Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Rahim kanseri belirtilerinden bir veya birden fazlasını yaşayan kadınların zaman kaybetmeden kadın hastalıkları ve doğum doktoruna gitmeleri gerekir.
Yapılan pelvik muayenenin ardından teşhisin netleştirilmesi için bazı tetkikler gerekebilir.
Vajinal ultrason: Rahim içindeki tümörleri ve yapısını görebilmek için ultrason görüntüleme yönteminden faydalanılır. Rahmin girişe yerleştirilen ultrason probu ile rahim duvarı kalınlığı veya diğer anormallikler belirlenebilir.
Histeroskopi: Rahim kanserinin teşhisi için histeroskopi denilen görüntüleme yöntemi kullanılabilir. Rahim içine fiber optik kameralı ince esnek bir tüp yerleştirir. Bu yolla uterusun içi ve endometrium incelenebilir.
Patolojik değerlendirme: Rahim kanserinin kesin teşhisini yapabilmek için rahim içinden küretaj yöntemi ile alınan doku örneği patolojik olarak değerlendirilmelidir. Biyopsi histeroskopi ve anestezi eşliğinde yapılabilir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Manyetik Rezonans (MR): Rahim içindeki anormallik veya tümörün boyutlarının belirlenebilmesi için BT veya MR görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Daha net görüntü alabilmek için Bilgisayarlı Tomografi veya Manyetik Rezonans görüntülemesinde kontrast madde kullanılabilir. Tedavi planı hormon yönetimini içerecekse MR ayrıntılı görüntüler elde etmek için yararlı olabilir. Kanserin uterus duvarına ne kadar büyüdüğünü görmek ve doğurganlığının korunup korunamayacağının belirlenmesi için de MR görüntülerinden faydalanılabilir.
Rahim Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?
Rahim kanserinin tedavisinde; kanserin türü, evresi, uygulanacak tedavinin olası yan etkileri, hastanın genel sağlık durumu, yaş, uygulanacak tedavinin doğurganlık üzerindeki etkileri gibi birçok faktör göz önüne alınır.
Rahim kanserinin tedavisinde cerrahi yöntemler ön plana çıkmakla birlikte kemoterapi, radyoterapi, hormon tedavisi, hedefe yönelik tedavi ve immün tedavi uygulanabilmektedir.
Rahim kanseri tedavisinde bazen bu yöntemlerin sadece biri bazen birden fazlası birleştirilerek kombin şekilde uygulanabilir.
Rahim kanseri ameliyatı
Rahim kanseri tedavisinde en sık uygulanan yöntem cerrahidir. Rahim alma ameliyatı ile birlikte frozen denilen ameliyat esnasında rahimin patolojik incelemesi temel tedavi şeklidir. Frozen sonucuna göre ameliyata damar etrafındaki lenflerin çıkarabilmesi de gerekebilir.
Rahim kanseri kemoterapi tedavisi
Rahim kanserini tedavisinde ameliyattan önce veya sonra kemoterapi uygulanabilir. Rahim kanserinin nüks etme riskine karşı ameliyattan sonra, tümörü küçültüp tamamının çıkartılabilmesi için de ameliyat öncesi kemoterapi uygulanabilir. Radyoterapi ile birlikte veya tek başına da kullanılabilir.
Rahim kanseri radyoterapi tedavisi
Radyasyon tedavisi çoğunlukla kalan kanser hücrelerini yok etmek için ameliyattan sonra uygulanmaktadır. Bazı durumlarda tümörün tamamını çıkartmak için ameliyat öncesinde de radyoterapi kullanılabilir. Genel sağlık durumu ameliyat için uygun olmayan hastalarda radyoterapi tercih edilebilir.
Rahim kanseri hormon tedavisi
Hormon seviyelerini değiştirmek için hormon ve hormon bloke edici ilaçlar kullanılabilir. Hormon tedavisi rahim kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlatabilir. Rahim kanserinin nüks etmesi durumunda ve metastatik rahim kanserlerinde hormon tedavisi kullanılabilir. Hormon tedavisi genellikle kemoterapi ile birleştirilir.
Rahim Kanseri Hakkında Sık Sorulan Sorular
Genç yaşta rahim kanseri belirtileri nelerdir?
Genç yaşta rahim kanseri belirtileri arasında menstruasyondan kaynaklanmayan olağandışı vajinal akıntı, zor veya ağrılı idrara çıkma, cinsel ilişki sırasında ağrı ve istenmeyen kilo kaybıdır.
Rahim kanseri öldürür mü?
Birçok kanser çeşidinde olduğu rahim kanserinde de erken teşhis önemlidir. Erken teşhis edilmediği takdirde ilerleyen rahim kanserleri ölüme sebebiyet verebilir.
Rahim kanseri aşısı var mıdır?
Rahim kanserinin herhangi bir aşısı yoktur.
Rahim kanseri bulaşıcı mıdır?
Rahim kanseri bulaşıcı bir kanser değildir.
Rahim kanseri ağrı yapar mı?
Rahim kanseri hiç ağrı yapmadan da ilerleyebilir ancak bazı hastalarda ağrı yaşanabilir.
Rahim kanseri tekrarlar mı?
Rahim kanseri, geçtikten sonra yeniden tekrarlayabilir.
Rahim kanseri olan kişi cinsel ilişkiye girebilir mi?
Rahim kanseri hastalarının cinsel ilişkiye girmesinde bir engel bulunmamaktadır.
Rahim kanseri kan tahlillerinde belli olur mu?
Rahim kanseri için bilinen bir kan tahlili yoktur.
Rahim kanseri kimlerde görülür?
Rahim kanseri sıklıkla menopoz sonrası kadınlarda ortaya çıkar. Rahim kanseri tanısı koyan kadınlarda yaş ortalaması 60'tır. 45 yaş altındaki kadınlarda ise nadir olarak görülür. Daha nadir olsa da farklı yaş gruplarında da rahim kanseri ortaya çıkabilir.
Pap smear testi ile rahim kanseri anlaşılır mı?
Pap smear hücrelerin anormal olup olmadıklarını anlamak için mikroskop altında incelemeyi içerir. Direk olarak rahim kanseri için bir tarama testi değildir ancak bu testin sonucu rahim zarında bir anormallik varsa gösterebilir ve rahim kanseri için erken teşhis için yardımcıdır.
Rahim kanseri yorgunluğa neden olur mu?
Rahim kanserinin en sık görülen semptomu, menopoz sonrası kanama, menopoz öncesi kanamayı da içeren anormal vajinal kanamadır. Cinsel iliş anında ağrı, pelvik ağrı ve anormal akıntı dışında rahim kanseri yorgunluğada neden olur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 15 Ağustos 2024
Yayınlanma Tarihi: 9 Temmuz 2024