Disgrafi Nedir? Disgrafi Belirtileri ve Tedavisi

Disgrafi Nedir?

Yazma güçlüğü olarak da isimlendirilen disgrafi, yeterli eğitim almasına rağmen yazmada güçlük çeken ve düşüncelerini yazı diline dönüştürmekte zorlanan kişileri ifade etmek için kullanılan terimdir. Nörolojij bir problem olan disgrafi, konuşma ve okuma bozukluğu olan disleksi ile beraber görülebilir. Disgrafi farklı yaşlarda değişik semptomlar ortaya çıkabilir. Bu durum öğrenme farkı olarak kabul edilir.

Disgrafi, çocuklar yazmayı öğrenmeye başladıklarında ortaya çıkar. Bu da gelişimsel disgrafi olarak isimlendirilir. Bazı durumlarda ise kafa veya beyin travmasından sonra aniden disgrafi gelişebilir. Bu da edinilmiş disgrafi olarak tanımlanır.

Disgrafinin Belirtileri Nelerdir?

Yazmaya karşı ilginin az olması, harflerin büyük ve küçük kavramında zorluk, heceleme yapmada güçlük çekme ve el yazılarının okumakta zorlanma gibi durumlar disgrafi belirtileri arasında yer alır.

Disgrafisi olan kişilerde görülebilecek en yaygın belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Harf boyutlarının ve aralığının farklı olması
• Yazımda güçlük çekme
• İnce motor koordinasyonu zayıflığı
• Yazma hızının yavaşlığı
• Dilbilgisi ve kompozisyon konusunda sıkıntı çekme

Bunların yanında disgrafi de şu belirtiler de görülür:

• Düz bir çizgide yazmada zorluk çekme
• Harfleri tersten yazma
• Harflerin nasıl oluştuğunu hatırlamakta zorluk çekme
• Yazı aracını tutma ve kontrol etmedeki zorlanma
• Büyük veya küçük harflerin ne zaman kullanılacağını bilmede sorun yaşama
• Dilbilgisi ve noktalama işaretlerini doğru kullanarak yazılı cümleler oluşturmakta zorlanma
• Cümlelerde kelimeleri yanlış sıralama
• Fiilleri ve zamirleri yanlış kullanma

Disgrafi Neden Olur?

Disgrafi, nörolojik bir problem olarak ortaya çıkarak kişinin beyinde yer alan dil ve motor becerilerindeki zayıflıklardan kaynaklanır. Yazma ve öğrenme güçlü olarak da bilinen disgrafi, el yazısı, harflerin yerleşimi ve yazılı ifade becerilerinde güçlük yaşanmasına neden olur. Bunun yanında ailelerde görülen genetik bir bağlantı nedeniyle de görülebilir. Disgrafi nedenleri şöyle sıralanabilir:

Edinilmiş disgrafi

Beyin hasarı, hastalıklar ve dejeneratif gibi durumlar nedeniyle görülen ve kişinin daha önce edindiği yazma becerilerini kaybetmesine neden olan durumdur. 

Gelişimsel disgrafi

Özellikle çocukluk çağında görülen gelişimsel disgrafi, nörolojik sebeplerle ortaya çıkar.  Gelişimsel disgrafinin nedenleri tam olarak bilinmemektedir.

Disgrafi Nasıl Teşhis Edilir?

Disgrafiyi teşhis etmek zorludur fakat imkansız değildir. Çocukluk çağında kendini gösteren disgrafi teşhisinde kişinin güçlü ve zayıf yönleri öğrenerek ve yazma güçlüklerinin boyutuyla ilgili bilgi edinmek gerekir. Bunun yanında disgrafi tanısı genellikle eğitim ortamında aşağıdaki uzmanların dahil olabileceği bir ekip değerlendirmesiyle ortaya konabilir.

Disgrafi Tedavisi Nasıl Olur?

Disgrafi, uzun yıllar sürerek tedavisi olmayan bir durum olarak görülür. Disgrafi tedavisi, yazmaya yönelik olarak görevlerin geliştirilmesi ve bu becerilerin gelişmesi üzerine odaklanır. Disgrafisi olan yetişkinler işyerinde kendi başlarına çeşitli düzeltmelerle çalışabilirler. Çocuklarda ise disgrafinin okulda kolaylaştırılması amaçlanır.

Disgrafinin okulda ve iş yerinde kolaylaştırılması için yapılabilecek adımlar:

• Daha büyük kalemlerin veya yazımı kolaylaştıracak yazı gereçlerinin kullanılması
• Yazma ile ilgili görevler için ekstra süre talep etmek
• Kenar boşluklarına yardımcı olmak için yükseltilmiş çizgileri olan kağıttan yararlanma
• Öğrenme ve çalışma için sözlü yanıtlar gibi alternatif yöntemlerin kullanılmasına izin vermek
• Sesi metne dönüştürme programları gibi yardımcı elektronik teknolojilerin kullanılmasını desteklemek
• Derste veya iş yerinde verilen yazılı materyallerin bir kopyasını istemek

Disgrafi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Disgrafi ve disleksi arasındaki farklar nelerdir?

Disleksi ve disgrafi iki farklı nörolojik durum olarak görülür. Disleksi, kişilerin okumada güçlük çekerek öğrenme ve zorlanma durumudur. Disleksi olan kişiler daha yavaş okur veya kelimeleri tanımakta zorluk çekebilir. Disgrafi ise yazma eyleminde zorlukları içerir.

Disgrafi kimleri etkiler?

Disgrafi, yetişkinleri ve çocukları etkileyebilen bir durumdur. Ailede disgrafi varsa kişide de disgrafi görülme olasılığı daha yüksektir. Bunun yanında disgrafi, otizm spektrum bozukluğu (ASD) ya da dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (ADHD) olan çocuklarda yaygındır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.