Nistagmus, görme ve derinlik algısının azalmasına neden olan gözlerin tekrarlayan ve kontrolsüz bir biçimde yana, aşağı-yukarı ya da dairesel düzende hareket etmesidir. Göz titremesi olarak da adlandırılan nistagmus, görüşü hafifçe bulanıklaştırabilecek düzeyde göz hareketi olarak da bilinir. Bazı kişiler doğuştan göz titremesiyle doğabilirken aynı zamanda bu durum yaşamın ilerleyen dönemlerinde de ortaya çıkabilir. Altta yatan birtakım hastalıklara bağlı olarak gelişebilen nistagmus gözlük, kontakt lensler, ilaçlar ve ameliyat gibi potansiyel tedavi seçenekleriyle iyileştirilmeye çalışılır.
Nistagmus (Göz Titremesi) Nedir?
Göz titremesi olarak da bilinen nistagmus, göz ile beyin arasındaki yanlış iletişimden kaynaklanan, gözlerin kontrol edilemeyecek şekilde yana, yukarıya, aşağıya veya dairesel biçimde ritmik olarak hareket etmesidir. Tekrarlayan bu göz hareketleri kişinin görme, derinlik algısı, denge ve koordinasyonla ilgili problemler yaşamasına neden olabilir.
Hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyen nistagmus, doğuştan gelen veya sonradan görülen edinilmiş nistagmus olarak ikiye ayrılır. Genellikle herhangi bir tehlike arz etmeyen nistagmus, felç, beyin tümörü, toksisite, kafa travması (yaralanma) ve inflamatuar hastalıklar gibi özellikle beyin yapısını etkileyen ciddi sağlık durumlarıyla bağlantılıdır.
En büyük ve belirgin semptomu kontrol edilemeyen göz hareketleri olan nistagmus aynı zamanda bulanık görme ve denge sorunlarına da sebebiyet verebilir. Uzman bir göz doktoru tarafından teşhis edilmesi gereken nistagmus hastalığı, gözlük, kontakt lensler, ilaçlar ve gerektiğinde ameliyat gibi potansiyel tedavileri içerir.
Nistagmus (Göz Titremesi) Neden Olur?
Nistagmus hastalığı genellikle iç kulak denge mekanizmalarını veya beynin arka kısmını (beyin sapı veya beyincik) etkileyen hastalıklar sonucunda meydana gelir. Göz titremesi multipl skleroz gibi beyin hastalıklarından kaynaklanabileceği gibi doğuştan gelen bir sorun da olabilir.
Diğer yandan nistagmus, inflamatuar hastalıklarla birlikte genetik faktör sonucundan da yaşanabilir.
Nistagmusa neden olan durumlar şu şekildedir:
- Beyin hastalıkları
- MS gibi sinir sistemi rahatsızlıkları
- Katarakt veya şaşılık gibi göz hastalıkları
- Meniere hastalığı
- İnme (felç)
- Göz veya kafa travması
- İnflamatuar hastalıklar
- Genetik
- Alkol veya uyuşturucu kullanımı
- Albinizm
Bunların dışında altında herhangi bir neden yatmayan nistagmus ise idiyopatik nistagmus adıyla kabul edilir.
Nistagmus (Göz Titremesi) Belirtileri Nelerdir?
Ani ve hızlı bir şekilde ortaya çıkan nistagmusun yaygın belirtileri arasında kontrol edilemeyen göz hareketleri, bulanık görme, denge sorunları, ışığa karşı hassasiyet ve vertigo hissi veren baş dönmesi yer alır.
Kontrol edilemeyen göz hareketleriyle ortaya çıkan nistagmus belirtileri şöyledir:
- Hareketsiz cisimlerin hareket ediyor gibi görünmesi
- Ani ve hızlı ortaya çıkan kontrolsüz göz hareketleri
- Bulanık görme
- Denge sorunları
- Işığa karşı hassasiyet
- Karanlıkta görüş açısının çok az olması
- Vertigo hissi veren baş dönmesi
Ani ve hızlı ortaya çıkan kontrolsüz göz hareketleri
Göz ile beyin arasındaki yanlış iletişim sonucu beyin veya göz yapısında meydana gelen bozulmalar, nistagmus hastalığını ortaya çıkarır. Buna bağlı olarak gözün yapısında sorun meydana gelir ve bu durum hızlı ve kontrol edilemeyen göz hareketlerini doğurur.
Bulanık görme
Nistagmus hastası olan kişiler baktıkları açıları bulanık bir şekilde görmeye başlarlar.
Denge sorunları
Hareket ederken yaşanan denge problemleri, nistagmus hastalığının sık görülen belirtileri arasında gösterilir.
Işığa karşı hassasiyet
Nistagmus hastalığı, kişinin görüş açısında bozulmalar meydana getirebileceği gibi ışık hassasiyeti de yaratabilir.
Karanlıkta görüş açısının çok az olması
Nistagmus hastası olan kişiler, karanlık bir ortamda çok kısıtlı bir görüş açısına sahip olurlar.
Vertigo hissi veren baş dönmesi
Etrafının şiddetli bir şekilde dönmesi durumu olan vertigo hastalığında olduğu gibi nistagmusta da kişi vertigo şeklinde bir baş dönmesi yaşar.
Nistagmus (Göz Titremesi) Nasıl Teşhis Edilir?
Gözdeki kontrolsüz hareketlenmeler olan nistagmus hastalığı, uzman bir göz doktoru tarafından göz hareketleri, göz yapısı ve belirtilerin incelenmesi sonucundan teşhis edilebilir. Göz doktorunun yanı sıra nöroloji ve kulak burun boğaz uzmanları da beyin ve iç kulak kaynaklı nistagmus tanısı için inceleme yapabilirler.
Göz, nöroloji ve kulak muayenesi dışında nistagmus için faydalanılan görüntüleme testleri şunları içerir:
- Göz hareketi kayıtlarını içeren görüntüleme testleri
- CT taraması
- MR
- Genetik testler
Nistagmus (Göz Titremesi) Tedavisi Nasıl Yapılır?
Altta yatan nedene bağlı olacak şekilde nistagmus tedavisi gerçekleştirilir. Genellikle gözlük, kontakt lensler, ilaçlar ve ihtiyaç görüldüğü takdirde göz ameliyatlarıyla tedavi edilen nistagmus hastalığında ayrıca bir iç kulak rahatsızlığı varsa görme kaybı veya baş dönmesi gibi semptomların iyileştirilmesi için kulak burun boğaz doktoru tarafından tedavi belirlenir.
Bazı durumlarda ise beyin ve vestibüler sisteminiz hasarı tedavi eder ve göz titremesi zamanla azalarak kaybolabilir.
Nistagmus (Göz Titremesi) Hakkında Sık Sorulan Sorular
Nistagmus ne demek?
Nistagmus, gözlerin ani ve hızlı bir şekilde sağa, sola, yukarıya veya aşağıya doğru kontrolsüz hareketi anlamına gelir.
Nistagmus neyin belirtisi?
Nistagmus hastalığı genellikle büyük bir tehlike içermezken bazı durumlarda beyin veya iç kulaktaki herhangi bir hastalığa işaret edebilir. Göz titremesine neden olan durumun belirlenmesi doktora başvurmak gerekir.
Nistagmus kimlerde olur?
Nistagmus, her yaş ve cinsiyetten bireylerde görülebilir.
Nistagmus tehlikeli mi?
Göz titremesi olarak da bilinen nistagmus, şiddetli baş dönmesi, görme kaybı veya denge sorunları oluşturuyorsa tıbbi olarak destek alınmalıdır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 15 Kasım 2023
Yayınlanma Tarihi: 15 Kasım 2023
