Yükleniyor
Cenin pozisyonu, sırtın kavisli, başın eğik ve dizlerin bükülerek gövdeye doğru çekilmesidir. Bedenin fetal pozisyona benzer bir şekilde kıvrılarak yapılan bu duruş, özellikle yoga ve meditasyonda tercih edilir. İç huzuru ve bedensel rahatlığı artırma potansiyeline sahip olan cenin pozisyonu, aynı zamanda uykuya geçişi kolaylaştırabilir. Bu pozisyonun doğru uygulanışı, bedenin ve zihnin yenilenmesine katkıda bulunur.
Cenin pozisyonu, bebeğin anne karnındaki gibi dizlerin karın bölgesine kıvrılmış halini ifade eder. Bu pozisyon çocuklar ve yetişkinlerin kendilerini rahatlatmak istedikleri zamanlarda da tercih edilen bir uyuma şeklidir. Cenin pozisyonu, omurga, kollar ve bacaklar vücuda yakın çekilmiş olarak görülen biraz C şekline benzeyen pozisyondur. Bebeklerin anne karnındaki hareketleri sıklıkla değişse de bu duruş şekli çoğu zaman yaptıkları pozisyondur.
Hamilelikte cenin pozisyonu genellikle bebeğin baş aşağı olduğu anlamına gelir. Ancak bebek cenin pozisyonunu bazen baş yukarıda veya yana dönük hâliyle de alabilir. Doğuma yaklaştıkça bu pozisyon önem arz etmektedir çünkü doğum için bebeğin en iyi pozisyona gelmesini sağlar. Doğumun daha sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olur. Doğum sonrasında da bebeğin yine sık sık bu şekli aldığı gözlemlenir.
Cenin pozisyonunda yatmak birçok yetişkin insanın da uykularında en çok tercih ettiği pozisyondur. Bir kadının bu pozisyonda uyumasının erkeklerin bu şekilde uyuma ihtimallerinden iki kat daha fazla olduğu ifade edilir.
Cenin pozisyonunun sağladığı faydalar şöyle sıralanabilir:
Bazı araştırmalar, cenin pozisyonunda uyumanın psikolojik anlamı olarak; bu şekilde uyuyan insanların daha sıcak, arkadaş canlısı ve hassas olabileceklerini öne sürmüştür. Buna ek olarak aynı insanların etrafına koruyucu bir kalkan da çekebileceğini öne sürüyor.
Araştırmalardan biri, bu pozisyonda uyuyan bireylerin daha rahat uyuduğunu ve uyku kalitelerinin yükseldiğini ifade etmiştir. Bireylerin bu pozisyondayken genellikle daha az hareket ettiği ve daha derin bir uyku süreci geçirdikleri ortaya çıkarılmıştır.
Sırt üstü ya da karın üstü şekilde uyumaya göre cenin pozisyonunda uyumanın sırt ağrılarına daha iyi gelebileceği de düşünülmektedir. Özellikle preterm bebeklerin ağrılarını azaltmak ve bebeği sakinleştirmek için kullanılan cenin pozisyonu, nonfarmakolojik yani ilaçsız etkili yöntemlerden biridir. Bu yöntemle ısı ve dokunsal uyarı sağlanarak bebeğin düzenleyici sistemlerin harekete geçtiği, dışsal kaynaklardan gelen ağrılı uyaranları engellediği ve ağrıyı azalttığı öne sürülür. Başka bir görüşte endoje, endorfin salınımına yol açarak ağrıyı yeniden düzenlediği ifade edilir.
Buna ek olarak cenin pozisyonu, bebeklerde motor gelişimi, büyüme ve gelişimi destekleme, uyku örüntüsünü geliştirme gibi faydaları olan bir pozisyondur.
Araştırmalar bebeklerde cenin pozisyonunun işlem sonrasındaki ağlama süresini azaltmada da etkili olduğunu ortaya koymuştur. Psikolojik olarak ise pozisyona bağlı olarak bebeğin güvenlik duygusu kazanmasına yardımcı olduğu düşünülmektedir.
Özetle cenin pozisyonu, dokunsal uyarının sağladığı rahatlatıcı yönüyle ve bebeğin kendini koruyabileceği fizyolojik pozisyona geçmesini sağlayan bir yöntem olarak oldukça avantajlıdır.
Bebeklerde cenin pozisyonu, omurganın kavisli, kollar ve bacakların vücuda yakın bir şekilde tutularak genel hâliyle C şeklini almasıdır. Yetişkinlerde de uyurken cenin pozisyonu buna benzerdir; baş göğse doğru eğik, kollar ve bacaklar vücudun ön kısmında katlanır vaziyette durur. Bazen eller başın altında duracak şekilde de bu pozisyon alınabilir.
Bebekte cenin pozisyonu ise bebeğin kol ve bacaklarını el ile fleksiyonda tutarak, vücudunun orta hatta yakın kapalı pozisyona getirilmesiyle olur. Bu yöntem uygulanırken bebeğe lateral, supine ve prone gibi diğer gelişimsel pozisyonlar da verilebilir. Ağrılı uygulamalarda ihtiyaca göre farklı tutma yöntemlerinin uygulanabileceği ifade edilmiştir.
Doğru pozisyon teknikleri ile bebeklerin kendi kendini iyileştirmesine olanak sağlanır. İleride oluşabilecek nörolojik gelişim problemleri de en az seviyeye düşürülmeye çalışılır.
Cenin pozisyonu, bebeğin kendini anne karnında gibi hissetmesine ve kendini sakinleştirmesine olanak tanır. Aynı zamanda bu yöntemle birlikte bebeğin sürekli aynı pozisyonda kalması engellenerek kaslarda gelişebilecek şekil bozuklukları ve asimetriler önlenebilir.
Hamilelikte cenin pozisyonu ise doğum yaklaştıkça oldukça önemlidir. Bir fetüs birden fazla pozisyona girebilir ve bu pozisyonlardan bazıları doğum sırasında çeşitli komplikasyonlara neden olabilir. Fetüsün en sık önde geldiği pozisyon baş aşağı hâli iken ikinci en sık pozisyon ise makat kısmının önde gelmesidir. Bu iki pozisyon fetüsün anne karnındaki uzunlamasına duruşlarında görülür. Birden fazla versiyonları vardır.
Başın önde geldiği pozisyonlar:
Makat pozisyonları sezaryen doğum ihtimalini arttır çünkü vajinal doğum bu pozisyonlarda güvenilir bulunmayabilir. Genellikle sağlık uzmanları böyle durumlarda vajinal doğum yerine sezaryen önerir. Makatın önde geldiği pozisyonlar, fetüsün kalça ve dizlerinin duruşuna göre sınıflandırılır:
Buna ek olarak transvers ismiyle anılan, vücudun önde gelen kısmının omuz, kol veya gövde olduğu pozisyonlar da vardır. Enine pozisyonda bebek cenin pozisyonunda olsa da rahim boyunca yana doğru uzanmış hâldedir. Bu pozisyondaki en büyük risk, plasentanın doğum esnasında veya bebeği döndürmeye çalışırken zarar görebilme ihtimalidir. Bu tip öne geliş pozisyonlarında doğum zorlaşabilir ve doktor vajinal doğum yerine sezaryen tercih etmenin en güvenli yol olup olmadığına karar verir.
Bebeğe cenin pozisyonu uygulamasının klinik kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Bebeğin cenin pozisyonunda olduğunu anlayıp hissetmesi ve ağrıyla baş edebilmesi için uygulamanın on dakika sürdürülmesi gerektiği ifade edilmiştir. Uygulamanın ağrılı işlemden üç dakika önce başlatılıp bebeğin onu tutan yetişkine alışması sağlanmalı ve bebek gevşemeden işlem başlamamalıdır. Ağrılı işlem boyunca bu pozisyon devam ettirilir. İşlem sonrasında ise bebeğin ağrı göstergelerinin normalleşmesi için en az üç dakika cenin pozisyonu devam ettirilmelidir. Cenin pozisyonu uygulamasında iki hemşire gereklidir; bir hemşire bebeğe pozisyonu verirken diğer hemşire ağrılı işlemi uygular.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 28 Mart 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
