Koroner Arter Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Koroner arter hastalığı (KAH), kalp kasınıza kan sağlayan koroner arterlerde plak birikmesi ya da daralması durumunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Göğüste meydana gelen ağrı en sık görülen koroner arter hastalığı belirtisidir. Hastalık tedavi edilmediği durumda ilerleyerek kalp krizine ya da kalp yetmezliğine neden olabilir. Oluşma nedenine bağlı olarak koroner arter hastalığı tedavisi de farklılık gösterir.

Koroner Arter Hastalığı Nedir?

Koroner arter hastalığı, kolesterol birikintileri veya yağlı bir madde olan plakların kalp kasını besleyen koroner arterde daralma ya da tıkanmaya sebep olduğu kalp damar hastalığıdır. Koroner arter daraldığında ya da tıkandığında bu damarlar kalbe yeterli kan, oksijen ve besin sağlayamaz, sonuç olarak kan akımının azalır ya da tamamen kesilir.

Koroner kalp hastalığı veya iskemik kalp hastalığı olarak da adlandırılan bu hastalık, arter duvarlarında plaklar oluşmaya başladığında gelişme eğilimi gösterir. Oluşan bu plaklar atardamarların daralmasına neden olarak kalbe giden kan akışını azaltır. Bu durum iltihaba zemin hazırlar ve sertleşmeye neden olur. Yüksek kolesterol, sigara ve diğer faktörler koroner arter hastalıklarını oluşturur.

Koroner Arter Hastalığı Türleri Nelerdir?

Koroner arter hastalığının iki ana türü bulunur. Bu türler şöyle sıralanabilir:

Stabil iskemik kalp hastalığı

Koroner arterler yıllar içerisinde giderek daralarak kronik bir forma girebilir. Bu noktada kalbe daha az oksijen gitmeye başlar. Bazı semptomlar görülse de her gün bu belirtilere rastlanabilir.

Akut koroner sendrom

Akut koroner sendrom, acil durum gerektiren bir form olarak görülür. Koroner arterde plağın aniden yırtılmasıyla kalbe kan akışını engelleyen kan pıhtısı meydana gelir. Bu da ani kalp krizlerine zemin hazırlar.

Koroner Arter Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Bazı kişilerde koroner arter hastalığı belirtileri görülmezken bazı kişilerde nefes darlığı, göğüs ağrısı ve fiziksel aktivitenin kısıtlanması şeklinde görülür. Koroner arter hastalığının en yaygın görülen belirtileri şöyle sıralanır:

• Göğüs ağrısı ve göğüste rahatsızlık hissi (anjina)
• Fiziksel aktivite veya duygusal sıkıntı yaşamak
• Nefes darlığı
• Zayıflık, baş dönmesi, mide bulantısı
• Bazen koroner arter hastalığının ilk belirtisi kalp krizidir.

Zamanla koroner arter hastalığı kalp kasının zayıflamasına neden olabilir. Bu da kalbin gerektiği gibi kan pompalayamadığı ciddi bir durum olan kalp yetmezliğine yol açabilir.

Koroner Arter Hastalığı Neden Olur?

Koroner arter hastalığı, damar sertliği yani aeroskleroz nedeniyle meydana gelir. Ateroskleroz, vücutta arterlerde zamanla plak birikmesi durumdur. Bu plaklar koroner arterde kan akışını etkileyerek koroner arter hastalığına neden olur.

Plaklar atardamarlarınızı tıkayarak, zarar verebilir. Bu da vücudun belirli bir kısmına kan akışını sınırlar veya durdurur. Koroner arterlerde plak oluştuğunda kalp kası yeterli oranda kan alamadığından kalbin düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu oksijeni sağlanamaz. Koroner arter hastalığı nedenleri şöyle sıralanır:

• Aşırı sigara ve alkol tüketimi
• Yüksek kolesterol
• Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
• Diyabet

Koroner Arter Hastalığının Risk Faktörleri Nelerdir?

Koroner arter hastalığının birçok risk faktörü bulunur. Yaşam tarzında yapılan değişikliklerle ya ilaç tedavisi ile bu riskler azaltılabilir. Koroner arter hastalığı risk faktörleri şöyle sıralanır:

• 45-55 yaş üzerinde olmak
• Ailede kalp hastalığının görülmesi
• Yetersiz uyku
• Yeterli oranda egzersiz yapmamak
• Tütün ürünleri kullanmak
• Anemi
• Kronik böbrek hastalığı
• HIV/AIDS
• Erken menopoz

Koroner Arter Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Uzman doktor fiziki muayenenin ardından koroner arter hastalığını teşhis edebilir. Fiziki muayeneyi yaparken kan basıncını ölçer, stetoskopla kalbinizin sesini dinler, tıbbi geçmişiniz ve yaşam tarzınız hakkında bilgiler toplar. Tüm bu bilgiler doğrultusunda kalp krizi riskinizi belirler.

Bunun yanında koroner arter hastalığının daha net teşhisi için şu testler istenebilir:

• Kan testleri
• Bilgisayarlı tomografi (BT)
• Kalp MRI (manyetik rezonans görüntüleme)
• Ekokardiyogram (EKO)
• Elektrokardiyogram (EKG/EKG)
• Egzersiz stres testi
• Göğüs röntgeni

Koroner Arter Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Koroner arter hastalığında, yaşam tarzı değişiklikleri, risk faktörü yönetimi ve ilaçlar içeren bir tedavi yöntemi uygulanabilir. Bazı kişilerin ameliyata ihtiyacı olabilir. Koroner arter hastalığı tedavisi şu durumları içerebilir:

• Yaşam tarzında değişiklikler yapmak
• Egzersiz planı oluşturmak
• Kronik hastalıkları yönetmek
• İlaçlarla tansiyonu, kolesterolü düşürmek

Hastalık ilerlediği durumda ise koroner anjiyoplasti ve koroner arter bypass grefti uygulanabilir.

Koroner Arter Hastalığı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Koroner arter hastalığı iyileşir mi?

Koroner arter hastalığı olan kişilerin damarlarının tedavisinde ilaçlardan, koroner balon anjiyoplastiden ve koroner bypass ameliyatından yararlanılır. Bu da hastalığın iyileşmesine yardımcı olur.

Koroner arter hastalığı tedavi edilmezse ne olur?

Koroner arter hastalığı tedavi edilmediği durumda kalp krizi, kalp yetmezliği, anjina, aritmi gibi sağlık sorunlarına neden olur.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.