Yükleniyor
Tıbbi anlamı adheziv kapsülit olan ve yapışkan kapsülit olarak da adlandırılan donuk omuz; omuz ekleminde ağrı ve sertlikle birlikte ortaya çıkan bir sorundur. Donuk omuz belirtileri kişide genellikle yavaş yavaş görülmeye başlar ve uzun vadede etkisini artırarak kötüleşmeye başlar. Özellikle omzun sabit ve hareketsiz tutulması donuk omuzun en temel sebebi sayılır. Tedavi olarak donuk omuz egzersizleri, ilaçlar ve nadir olarak cerrahi müdahale gerekebilir.
Yapışkan kapsülit olarak da ifade edilen donuk omuz; omuzda koruyucu bir kapsül oluşturan yumuşak doku sinovyal membranın iltihaplanması ile omuz hareketlerini kısıtlayan sertleşme ve ağrıya neden olan bir durumdur.
Donuk omuz olarak ifade edilmesinin nedeni hissedilen ağrıya bağlı şekilde omuzun kullanılma alanının kısıtlanmasıdır. Omuz bölgesinin kullanılmaması omuz kapsülünün kalınlaşmasına ve gerilmesine neden olur. Bu durum da omuzun hareket etmesini daha da zorlaştırır ve omuz bölgesi donuklaşır.
Belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkan donuk omuz, olumsuz etkilerini uzun vadede gösterir ve zamanla daha kötüleşir. En erken ve yaygın görülen ilk belirtisi omuz hareketlerini zorlaştıracak kadar ağrı ve sertlik olan donuk omuz, donuk omuz egzersizleri, ilaç tedavisi ve nadir olarak cerrahi müdahalelerle tedavi edilebilen bir sorundur.
Omuz eklemlerinin iltihaplanması ve sertleşmesiyle birlikte kişinin omuz hareketlerini kısıtlayan donuk omuz meydana gelir. Genellikle kişide donuk omuz meydana gelmesinin nedenleri arasında omzun sabit ve hareketsiz bırakılması, geçirilen ameliyatlar ve kol kırılmaları yer alır. Yaş, cinsiyet, omuz yaralanması, diyabet ve birtakım sağlık problemleri de donuk omuz yaşanmasına sebebiyet verebilir.
Donuk omuz durumunda yaygın olarak görülen belirti omuz ekleminde hareketi kısıtlayacak şekilde şiddetli ağrı ve oluşan sertliktir. Bu ağrı kolu hareket ettirmeyi engelleyen türde olup, hareket kabiliyetinin kaybına da neden olabilir.
Genel olarak donuk omuz belirtileri şunları içerir:
Donma aşamasıyla birlikte başlayan donuk omuz belirtileri uzun vadede daha da kötüleşir ancak çözülme aşamasında ağrı ve sertlik yavaş yavaş azalır. Kişi omzunu yeniden eskisi gibi hareket ettirme yeteneğini geri kazanmaya başlar ve omuz iyileşme sürecine girer. Bu aşama 6 aydan 2 yıla kadar devam edebilir.
Donuk omuz teşhisi için öncelikle doktor tarafından fizik muayene yapılır. Bu muayenede kişinin omzunu ne kadar hareket ettirebildiğinin kontrolü yapılır. Bu kontrolde hareket sırasında ağrı ve sertliğin şiddeti ölçülür.
Fizik muayene sonrasında donuk omzun altında yatan nedenin tam olarak belirlenmesi için doktor tarafından omuz röntgeni istenebilir. Kimi zaman da röntgen dışında ultrason ve MR gibi seçenekler de değerlendirilebilir ancak bu yöntemler her donuk omuz vakası için geçerli değildir ve genellikle sık uygulanmaz.
Altında yatan nedene bağlı olarak donuk omuz için bazı tedavi seçenekleri devreye girer.
Donuk omuz tedavisi için uygulanacak bazı egzersizler söz konusudur ancak bu egzersizlerin sağlıklı bir şekilde yapılması omuza daha fazla zarar vermemesi için fiztoterapist eşliğinde yapılması gerekir.
Donuk omuz egzersizleri genel olarak aşağıdakiler gibidir:
Donuk omuz egzersizleri dışında tıbbi olarak donuk omuz tedavisi için birtakım tedavi seçenekleri mevcuttur. Donuk omuz tedavisi için aspirin ve ibuprofen gibi ağrı kesiciler ağrı ve iltihabın azaltılması konusunda yardımcı olur. Sıcak ve soğuk kompres, fizik tedavi ve doktorun önereceği evde egzersiz programları da donuk omuz tedavisinde uygulanan tedavi yöntemlerindendir.
Donuk omuz vakasının şiddetine göre uygulanabilecek tıbbi müdahale seçenekleri şunlardır:
Donuk omuz yaşama riski daha yüksek olan bazı durumlar ve şartlar vardır. Donuk omuz risk faktörleri şöyle sıralanabilir:
Yaş: Çoğunlukla 40-60 yaş arası kişilerin donuk omuz yaşama riski daha yüksektir.
Cinsiyet: Donuk omuz vakaları erkeklere oranla kadınlarda daha fazladır.
Yakın zamanda geçirilmiş omuz yaralanması: Omuzun hareket etmesini kısıtlayan herhangi bir omuz yaralanması veya ameliyatı (örneğin omuz desteği, askı, omuz askısı vb. kullanılarak). Örnekler arasında rotator manşet yırtığı ve kürek kemiği, köprücük kemiği veya üst kol kırıkları yer alır.
Diyabet: Diyabetli kişilerde de donuk omuz yaşandığı görülmüştür.
Birtakım sağlık problemleri: İnme, hipotiroidizm (tiroid bezinin az çalışması), hipertiroidizm (aşırı aktif tiroid bezi), parkinson hastalığı ve kalp hastalığı gibi durumlar donuk omuz için risk unsuru oluşturur.
Donuk omuz ve buna bağlı olarak gelişen şiddetli ağrı ve sertlik durumu vakit kaybetmeden tedavi edildiği takdirde iyileşir.
Donuk omuzda meydana gelen ağrı ve sertlik genellikle omuz bölgesinde ve zaman zaman da üst kolda görülür.
Donuk omuz belirtileri söz konusuysa ortopedi bölümünden randevu alabilirsiniz.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 28 Ağustos 2023
Yayınlanma Tarihi: 28 Ağustos 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
