Pellegra hastalığı, niasin (B3 vitamini) eksikliği nedeniyle ortaya çıkan ve tüm vücudu etkileyen sistemik bir hastalıktır. Beslenme bozukluğu nedenine bağlı olarak B3 vitaminin vücutta eksilmesi pellegra hastalığına sebep olur. Pellegra cilt lezyonları, sindirim sistemi problemlerine ve nörolojik rahatsızlıkların oluşmasına zemin hazırlar. Güneş yanığı görüntüsü, ishal, ağız ve dil iltihabı ve dudak çatlaması pellegra belirtileri arasında yer alır. Tedavi edilmediği durumda pellegra çoklu organ yetmezliğine yol açabilir.
Pellegra Hastalığı Nedir?
Pellegra hastalığı, niasin yani B3 vitamin eksikliğinden kaynaklı ortaya çıkan, deri döküntüsü, sindirim bozuklukları ve sinirlilik ve kafa karışıklığı gibi zihinsel semptomlara neden olan bir hastalıktır. Niasin eksikliği ve sindirim sisteminde yer alan hastalıkların yanında yetersiz beslenme de pellegra hastalığının oluşmasına neden olur.
Niasin, vücutta cildi, bağırsakları ve beyni etkileyen önemli bir vitamin türüdür. Pellegra tedavi edilmediği durumda sinir sisteminde kalıcı hasarların oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle sağlıklı beslenmenin yanında niasin eksikliğinin de giderilmesi bu hastalığın oluşmaması açısında önemlidir.
Pellegra Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Pellagra hastalığının en yaygın görülen belirtileri, ciltte meydana gelen kırmızı lekeler, unutkanlık ve bunama gibi zihinsel sorunlar ve ishal gibi sindirim sistemi problemleridir. Genellikle pellegra hastalığı belirtileri 3 D olarak tanımlanır. Bunlar; diyare, dermatit ve demans olarak bilinir.
Pellagra hastalığında görülen ve cildi etkileyen belirtileri şöyle sıralanır:
- Yüz, dudaklar, ayaklar veya ellerde döküntüler
- Kırmızı ve pul pul cilt
- Kaşıntılı cilt
- Dudak, dil veya diş etlerinde yara
Pellegra hastalığı nörolojik belirtileri erkenden ortaya çıkar fakat tespit etmesi zordur. Hastalığın ilerlediği durumda şu belirtileri görülebilir:
Pellegra hastalığı gastrointestinal belirtileri şöyle açıklanır:
Pellegra Hastalığı Neden Olur?
Pellegra hastalığı, B3 vitamin yani niasin eksikliği nedeniyle ortaya çıkan bir hastalığı türüdür. Birincil ve ikincil olmak üzere iki türü pellegra hastalığı bulunur. Birincil pellagra, niasin veya triptofanın düşük olduğu beslenme nedeniyle görülür. Triptofan vücutta niasine dönüştürülebilir yeterli miktarda alınmadığında ise niasin eksikliği ortaya çıkar. İkincil pellagra, vücudun niasini ememediği durumda görülür. Vücudun niasini emmesi, düzgün beslenememe, bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaçlar, Crohn hastalığı, karsinoid tümörler ülseratif kolit gibi gastrointestinal hastalıklar sebebinden kaynaklanır.
Vücudun niasini emmesini veya kullanmasını engelleyen sağlık durumları şöyle sıralanır:
Pellegra Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Uzman doktor, kişinin belirtilerini inceledikten sonra tıbbi geçmişi ve beslenme hakkında sorular sorar. Pellagra hastalığından şüphelendikleri durumda tam teşhis için idrar testi istenebilir. İdrarda bazı kimyasalların seviyeleri vücutta yeterli niasin olup olmadığını belirtir. Bunun yanında B3 vitamin takviyesi de verilere pellegra hastalığının doğrulanması istenebilir. Bunun yanında tam kan sayımı da yapılır.
Pellegra Hastalığı Tedavisi Nasıl Olur?
Demans, ishal ve dermatit semptomlarının aynı anda olması durumunda pellagra hastalığı teşhis edilebilir. Bu belirtilerin aynı anda görülmemesi durumunda hastalığın teşhis edilmesi daha zordur. Vücutta niasin eksikliği görüldüğü durumda zengin bir beslenme şekli uygulanarak pellegra tedavi edilebilir. Bu diyet içerisinde et, balık, bezelye, mercimek, yumurta ve baklagiller yer alır. Diyetle beraber uzman doktor, uygun görürse vücutta niasin seviyesini dengelemek için B3 vitamin takviyesi önerebilir.
İkincil pellagra tedavisi durumda hastalığın nedeni araştırılır. Bu nedene bağlı olarak bir tedavi yöntemi uygulanabilir. Doktor, 5 gün boyunca yüksek dozda niasin reçete eder ve genellikle kişide 2 gün içerisinde semptomlarında iyileşme görülür.
Pellegra Hastalığı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Vücutta niasin eksikliği hangi hastalıklara yol açar?
Vücutta niasin yani B3 vitamin eksikliği durumunda kişilerde bağırsak problemleri, sinir sistemi sorunları, ishal, zihin bulanıklığı ve en önemlisi pellegra hastalığı görülür.
Pellagra hastalığından kurtulmak ne kadar sürer?
Pellegra hastalığı tedavisinin başlamasıyla beraber kişi birkaç gün içerisinde iyileşebilir. Gastrointestinal nedeniyle ortaya çıkan semptomlar ilk hafta içerisinde iyileşmeye başlar. Ciltte meydana gelen yaralar ise doğru tedavi yöntemiyle ortalama 2 hafta içerisinde düzelir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 2 Nisan 2024
