MCV Nedir? MCV Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Günümüzde yapılan kan tahlilleri ve tahlillerde ortaya çıkan sonuçlar vücutta meydana gelen birçok hastalık ve durum hakkında fikir sahibi olmamızı sağlar. Sağlık raporu olarak da adlandırabileceğimiz kan tahlillerinde yer alan parametrelerden biri de MCV değeridir. Ortaya çıkan MCV değeri bazı hastalıkların habercisi olabileceği gibi çıkan sonuçlara göre takip gerektirebilecek durum haline de gelebilir.

MCV Nedir?

Mean Corpuscular Volume kelimelerinin kısaltması olan ve ortalama korpüsküler hacim anlamına gelen MCV, vücuttaki eritrosit olarak bilinen kırmızı kan hücrelerinin(alyuvar) ortalama boyutunu ölçer. Kırmızı kan hücreleri vücuda oksijen taşımakla görevlidir. Bu oksijen taşınması hücrelere güç sağlar.

İnsan vücudundaki kırmızı kan hücrelerinin hacmi ve boyutu hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlayan MCV, tam kan sayımında belirlenir ve fl birimi şeklinde adlandırılır. Kan tahlilinde ortaya çıkan değerler açısından 80-100 fl değer aralığı yetişkinler için ideal sınırda olmakla birlikte yenidoğan bebeklerde bu değerin 96-108 fl aralığında olması beklenir.

Kan sayımında belirlenen MCV değerleri düşük veya yüksek olabilir. Sonuçlara bakarak MCV düşüklüğü ve yüksekliğine neden olan durumlar saptanabilir ve normal değer aralıklarına çekilmesi için tedaviler üretilebilir.

Normal MCV Değeri Nedir?

MCV, vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin ortalama boyunu ölçmeye yarayan kan sayımı parametlerinden biri olara tanımlanır ve olması gereken bir değer aralığına sahiptir. Bu değer aralığı yetişkin insanlar için 80-100 fl aralığında kabul edilirken bebekler için 96-108 fl olması kabul görür. Değer aralığının düşüklüğü veya yüksekliğine bağlı olarak bazı semptomlar meydana gelebilir.

MCV Düşüklüğü Nedir?

Tam kan sayımında ortaya çıkan MCV, ortalama değer olan 80 fl’nin altında çıkması durumu olarak tanımlanır. MCV düşüklüğü, kırmızı kan hücrelerinin normalden daha küçük boyutta olması olarak da açıklanabilir. MCV düşüklüğü, mikrositik anemi olduğunun bir işaretidir. Anemi çeşitlerinden demir eksikliği anemisi ise bu tip anemilerin en yaygın nedeni olarak nitelendirilir. MCV düşüklüğüyle birlikte ortaya çıkan demir eksikliği anemisi yaşayan hastalarda görülen en net belirtiler yorgunluk, halsizlik, cilt solukluğu ve baş dönmesidir.

Demir eksikliği anemisinin yanı sıra mikrositik anemi çeşitleri şöyle sıralanabilir:

Demir eksikliği anemisi

En yaygın görülen anemi çeşidi olarak kabul edilen demir eksikliği anemisi, çocuklarda ve hamilelerde çok sık meydana gelir. Belirtileri arasında yorgunluk, iştahsızlık, hızlı üşüme ve uyku problemleri gibi belirtiler yer alır.

Talasemi (Akdeniz anemisi)

Sadece kalıtsal nedenlerle oluşan akdeniz anemisi (talasemi), adından da anlaşılacağı üzere akdeniz bölgesinde yaşayan insanlarda ve belirli ırklarda daha sık rastlanır. Talasemi hastalarının kan tahlilinde MCV düşüklüğü görülür.

Kurşun zehirlenmesi

Yoğun kimyasala maruz kalan, kurşun içeren boyalarla birlikte çalışan ve hava kirliliğinin yoğun olduğu bölgelerde yaşayan insanların kanındaki MCV değeri düşük çıkar. Diş etlerinde sorun ve uykusuzluk gibi belirtiler vermesi olasıdır.

Kronik hastalık anemisi

Diyabet, böbrek hastalığı ve kanser gibi kronik hastalıklar mikrobistik anemiye neden olabilir. Bu anemi hastalığına sahip insanlarda da MCV düşüklüğü gözlemlenir.

Sideroblastik anemi

Kırmızı kan hücrelerinden normalden fazla demir birikmesiyle oluşur. Bu anemi çeşidinde kanda MCV değeri düşük çıkar.

Bunlarla birlikte  alkol tüketimi ve bazı ilaçların kullanımı da MCV düşüklüğüne sebebiyet verebilir.

MCV Düşüklüğü Nasıl Tedavi Edilir? Ne İyi Gelir?

MCV düşüklüğü ortaya çıktığında yapılacak en öncelikli tedavi çeşidi mikrositik anemi çeşitlerinden biri olan demir eksikliği anemisini geçirmek için alınacak demir takviyesidir. Demir eksikliği anemisi dışında oluşan anemi çeşitlerinin teşhis ve tedavisi için daha çok teste ihtiyaç vardır.

MCV düşüklüğü sonrası oluşan mikrositik anemilere iyi gelen önerileri maddeler halinde sıraladık:

• Sağlıklı bir diyet uygulayın.
• Yeterli düzeyde C vitamini, B9 ve B12 takviyesi alın.
• Mümkün olduğunca dinlenmeye çalışın.
• Yeterli miktarda su için.
• Ellerinizi sık sık yıkayarak enfeksiyon ve bakterilerden uzak durun.

MCV Yüksekliği Nedir?

MCV yüksekliği, kan sayımında ortaya çıkan değerin 100 fl’nin üstüne çıkması ve vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin ortalama boyutunun yüksek olduğunu gösterir. Bu durum tıbbi olarak makrositik anemi olarak tanımlanır. Makrositik anemiler ise megaloblastik veya megaloblastik olmayan anemi şeklinde ortaya çıkar. MCV yüksekliği her zaman semptom meydana getirmez ancak yaşanacak olası belirtiler arasında tükenmişlik, baş dönmesi, bağ ağrısı, kalp çarpıntısı ve iştahsızlık görülebilir.

Makrositik anemiye neden durumlar aşağıdaki gibidir:

B12 eksikliği

Yeterli düzeyde B12 vücuda girmezse kırmızı kan hücrelerinin üretimi bozulur ve boyutu artar. Bu durum da MCV yüksekliğine neden olur.

Folik asit eksikliği

B12 eksikliğinde olduğu gibi folik asit eksikliği durumunda da kırmızı kan hücrelerinin boyutunda artma meydana gelir ve kan testinde MCV yüksekliği görülür.

Karaciğer hastalığı

Karaciğer hastalığı sonucu meydana gelen bozulmalar kandaki MCV değerinin yükselmesine yol açabilir.

Alkol tüketimi

Aşırı alkol tüketimi kandaki etanol miktarını artırarak MCV değerinin yüksek çıkmasına neden olur.

Miyelodisplastik sendromu

Kemik iliği yapılarında görülen bozulma ve olağan dışı kromozom durumları MCV yüksekliğine sebebiyet verebilir.

Kullanılan ilaçlar

Kanser, şeker, sıtma gibi ilaçların kullanımı da MCV’nin yüksek çıkmasına neden olur.

Ayrıca HIV, çölyak hastalığı ve gebelik gibi durumlarda makrositik anemiye neden olan durumlar arasında yer alır. Bu nedenler sonucu oluşan makrositik anemi de MCV yüksekliğini beraberinde getirir.

MCV Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir? Ne İyi Gelir?

Kanda 100 fl’nin üzerindeki değeri yüksek kabul edilen MCV yüksekliği için öncelikli tedavi makrositik anemiye neden olan durumlarda B12 ve folik asit eksikliğini gidermek olacaktır.

Bunların yanı sıra MCV yüksekliğinin tedavisinde başvurulacak yollar şöyledir:

• B12 ve folik asit takviyesi alın.
• Alkolü vakit kaybetmeden bırakın.
• Hipotiroid ve karaciğer hastalıklarına yönelik tedaviye başlayın.
• Düzenli ve sağlıklı beslenin.

MCV Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

MCV değeri neden düşer?

MCV, kandaki kırmızı kan hücrelerinin ortalama boyutunun düşük olduğu anlamına gelir ve mikrositik anemi olarak adlandırılan kansızlık belirtisi olarak değerlendirilir.

MCV düşüklüğü tehlikeli midir?

MCV düşüklüğü, mikrositik anemi olarak nitelendirilen kansızlık olarak görülse de çok ciddi sonuçlar doğarmaz. Bazı durumlarda yüksek tansiyon, nefes darlığı, halsizlik ve yorgunluk gibi durumlar ortaya çıkarabilir ve şiddetlenirse müdahale gerektirebilir.

MCV düşüklüğü için ne yemeli?

MCV düşüklüğü için yapılması gereken şeylerin başında demir eksikliğini dengelemek olacaktır. Demir eksikliğine birebir olan besinler ise kırmızı et, balık, yumurta ve kuru baklagiller olarak bilinir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.