Genital herpes, yaygın enfeksiyonlar arasında yer alan cinsel yolla bulaşan bir hastalık türüdür. Genital uçuğun oluşmasına herpes simpleks adı verilen virüs neden olur. Bu hastalık cinsel ilişki esnasında cilt teması ile yayılabilir. Cinsel organlarda ağrı, yara ve kaşıntı şeklindeki belirtilerle ortaya çıkar. Genital herpes semptomları ilaçlarla hafifletilebilir. Ayrıca başkalarına bulaşma riskini de azaltır.
- Genital Uçuk (Herpes) Nedir?
- Genital Uçuk (Herpes) Belirtileri Nelerdir?
- Genital Uçuk (Herpes) Neden Olur?
- Genital Uçuk (Herpes) Nasıl Bulaşır?
- Genital Uçuk (Herpes) Tanısı Nasıl Konulur?
- Genital Uçuk (Herpes) Tedavisi Nasıl Olur?
- Genital Herpese Ne İyi Gelir?
- Genital Uçuk (Herpes) Hakkında Sık Sorulan Sorular
Genital Uçuk (Herpes) Nedir?
Genital herpes (genital uçuk), HSV virüsü olarak bilinen Herpes simpleks virüsünün neden olduğu cinsel yolla bulaşan enfeksiyon hastalığıdır. Genital herpes yaygın olarak genital bölgede veya ağız çevresinde uçuk oluşumuna neden olur. Genital uçuğun tedavisi olmasa da virüsün ciddiyeti, enfekte kişinin yaşamı boyunca değişiklik gösterebilir. Bu hastalığa sahip bazı olan kişiler uzun süre boyunca herhangi bir semptom yaşamazlar. Ancak hiçbir belirti olmasa bile virüsü yayabilirler.
Genital Uçuk (Herpes) Belirtileri Nelerdir?
Genital uçuğa neden olan herpes virüsüne sahip kişiler, ilk enfekte olduklarında herhangi bir belirti göstermeyebilir. Yara, kaşıntı ve ağrı gibi belirtiler genellikle enfekte olan kişiye temastan sonraki 2 ila 12 gün içerisinde ortaya çıkar. Bazı durumlarda belirtilere sahip olmak, virüse yeni yakalanıldığı anlamına gelir. Genital uçuğun ilk belirtileri arasında genital bölgesinde lekeler veya kırmızı şişlikler olarak tanımlanır. Diğer genital herpes belirtileri şöyle sıralanır:
- Erkek ve kadınlarda vajina ve penis gibi genital ve anal bölgede ağrı, kaşıntı
- Anüs, ağız çevresi ve genital bölgede içi sıvı dolu şişlik ve kabarcıklar oluşması
- İyileşen ülserlerin kabuklanması
- Vajinal akıntı
- Alt karın bölgesinde rahatsızlık hissi
- Kasık, koltuk altı ve boyundaki lenf bezlerinin hafif şişmesi
- İdrar yaparken yanma ya da idrar yapamama
- Ateş
- Grip benzeri sırt ağrısı, baş ağrısı semptomları
- Vajinanın içinde, penisin başında veya sırt geçişinde ağrı
Herpes virüsü kişiye geçtikten sonra belirtisiz şekilde vücutta kalabilir. Zamanla virüs tekrar etkinleşerek yaralar ve kabarcıklar ortaya çıkabilir.
Genital Uçuk (Herpes) Neden Olur?
Genital herpes, herpes simpleks isimli virüsün neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon hastalığı olarak bilinir. Herpes simpleks virüsü bir defa vücuda alındığında genellikle belirti vermeden vücutta ömür boyu kalır ve arada kendini gösterebilir. Herpes virüsü cilde temas yoluyla kişiden kişiye geçebilir.
Genital Uçuk (Herpes) Nasıl Bulaşır?
Herpes simpleks virüsü ağız, genital mukoza ya da deriden kişiden kişiye yayılabilir. Enfekte olan bir kişinin vücudunda kabarcık ya da açık yaralar şeklinde görülen herpes virüsü, herhangi semptom olmaksızın bulaşabilir. Virüse karşı antiviral ilaç kullanmak, genital herpesin cinsel partnerine yayılma riskini azaltmaya yardımcı olur. Genital herpesin diğer bulaşma yolları da şöyle sıralanabilir:
- Korunmadan, prezervatif kullanmadan vajinal ya da anal olarak cinsel ilişkiye girmek
- Anneden bebeğe normal doğum esnasında virüsün geçmesi
- Herpes virüsü olan kişilerle oral ya da cinsel olarak temasta bulunmak
- Herpes virüsü taşıyan bir kişinin tükürüğünden bulaşması
- Genital herpesli bir partnerin genital bölgesindeki cilde temas etme
Herpes simpleks virüsün en bulaşıcı olduğu dönem kişiden belirtilerin görüldüğü evredir.
Genital Uçuk (Herpes) Tanısı Nasıl Konulur?
Genital herpes virüsünden kaynaklı olarak ortaya çıkan belirtileri gördüğünüz durumda uzman doktora görünmek önemlidir. Doktor bu noktada kişide kabarcık, yara ya da ülser gibi belirtilerin olup olmadığını gözlemler. Tanıyı koymak için ise cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) testi isteyebilir. Bu test genellikle genital bölgeden pamuklu çubukla alınan akıntıyla yapılır. Bu testte herpes virüsünün yanında gonore (bel soğukluğu), klamidya, trikomoniyaz hastalıkları teşhis edilir.
Genital Uçuk (Herpes) Tedavisi Nasıl Olur?
Genital herpesin tedavisi bulunmasa da virüsü önleyen ya da etkisini kısaltan ilaçlar bulunur. Herpes önleyici ilaçlar sayesinden başka bir kişiye bulaşma olasılığı azalabilir. Kremler ve ilaçlar sayesinde ağrı ve yanmanın hafifletilmesi amaçlanır. Genital herpes tedavisinde asiklovir, valasiklovir ve famsiklovir içeriklerine sahip antiviral ilaçlar kullanılır.
Genital Uçuk (Herpes) Tedavi Edilmediğinde Ne Olur?
Genital herpes, semptom olarak ağrılı genital yaralar şeklinde görülebilir ve bu durum bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde şiddetli olabilir. Yaralara dokunulduğu durumda ise o bölgeden çıkan sıvının başka bir bölgeye teması halinde bulaşma gerçekleşebilir. Bu nedenle yayılmasını önlemek için yaralara ve sıvılara dokunulmaması önerilir.
Genital Herpese Ne İyi Gelir?
Genital herpese karşı en etkili yöntem antiviral ilaçlardan yararlanmak olacaktır. Bunların yanında genital herpesin oluşturduğu ağrı, yanma gibi durumlarda karşı şu yöntemlerden yararlanılabilir:
- Genital bölgenizi her zaman temiz ve kuru tutun
- Dar ve sıkı kıyafetlerden kaçının
- Küvete ılık su doldurduktan sonra 20 dakika boyunca oturun
- Kimyasal maddeler içerin köpük banyolarından kaçınmaya çalışın
- Ağrıyı hafifletmek için beze sarılı buz torbası uygulayın
Genital Uçuk (Herpes) Hakkında Sık Sorulan Sorular
Genital herpes olduğumu nasıl anlarım?
Genital herpes, erkeklerde anüs, penis ve testis bölgesinde içi sıvı dolu kabarcık ve ağrı şeklinde görülür. Kadınlarda ise anüs, vajina bölgesinde sıvı dolu kabarcıklar vardır. Aynı zamanda idrar yaparken ağrı da genital herpes belirtileri arasında yer alır.
Genital herpes ile HIV arasındaki bağlantı nedir?
Herpes enfeksiyonu cilt yüzeyinde, ağız, vajina ve rektumun iç kısmında yaralara neden olur. Bu durum HIV'in vücuda girmesi için bir yol oluşturur. Yaralar olmasa bile uçuk, cinsel organların astarındaki bağışıklık hücrelerinin sayısının artmasına neden olur. HIV de vücuda girmek için bağışıklık hücrelerini hedef alır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 10 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 9 Ocak 2024