15 aylık olan bebeğiniz artık 2-3 parçalı puzzle yapıp, 3 kuleyi üst üste dizebilir. Bebeğinizin motor ve bilişsel gelişimi ilk bir yılda olduğu kadar hızlı olmasa da, ikinci yılda da ilerlemeye devam eder. 15. ayda hareketliliği artan bebekler etrafı daha fazla keşfetmeye başlar. Ancak bu keşif tehlikeleri de beraberinde getirir. Bu ayda düşme, yanma, boğulma gibi riskler artış gösterir. Bu sebeple bebeklerin ulaştıkları yerdeki eşyalara dikkat edilmesi ve bebeğin güvenliğini tehdit eden durumların mutlaka ortadan kaldırılması gerekmektedir. Fiziksel olarak da gelişmesi devam eden 15 aylık bebeklerin beslenmesi ise 3 ana öğün, 2 ya da 3 ara öğün şeklinde ayarlanmalıdır. Böbrek gelişimleri tamamlanmadığı için yemeklerinin tuzsuz bir şekilde hazırlanmasına da dikkat edilmelidir. Etrafını taklit eden bebekler bu aylarda ebeveynlerinin yaptığı yer silme, süpürme, yemek yapma gibi günlük rutini oluşturan işleri oyun haline geçirebilir. Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Gökçe Can, 15 aylık bebek gelişimi ile ilgili bilgi verdi.
15 aylık bebek gelişimi nasıl olur?
15. ayda bebeklerin ince ve kaba motor gelişimleri devam eder ve çoğu bebek desteksiz bir şekilde yürür. Çocuğun erken dönemde yürümesinin ileri gelişme ile ilişkili olmadığı bilinmelidir. İlk başlarda biraz sendeleyerek yürüyen bebeklerin, ayak parmakları içe veya dışa dönük olabilir. Ayakları yere düz basar, dengelerini sağlamak için yürürken kolları iki yana sallanır. İlk yılda hızla devam eden beyin gelişimi, ikinci yılda azalmak ile beraber devam etmektedir. Baş çevresinde ortalama 2 santimlik artış olur. Bu ayda bebekler merdivene tutunarak çıkabilir, 3 küpten oluşan kule yapabilir, boya kalemi ile çizgi çizebilir. Fiziksel olarak bağımsızlığı arttığı için ulaştığı yerdeki eşyalara dikkat edilmesi ve güvenliğini tehdit eden durumların mutlaka ortadan kaldırılması gerekir. Çevrenin keşfedilmesi becerisi (uzanma, tutma, kavrama, bırakma gibi) hareketlerin artması ile artış gösterir.
15 aylık bebeğin boyu ve kilosu ne kadar olmalıdır?
15 aylık kız bebeklerin ortalama boyunun 78 cm, kilosunun da 10 kilo olması; erkek bebeklerin ise boyunun 80 cm, kilosunun da 15 olması gerekmektedir.
15 aylık bebek beslenmesi nasıl olmalıdır?
15 aylık bebekler 3 ana öğün, öğünler arasında da 2 ya da 3 ara öğün tüketmelidir. 3 yaşına kadar böbrek gelişimi tamamlanmadığı için yemekleri tuzsuz hazırlanmalıdır. Anne sütü alan çocuklar anne sütüne devam eder, anne sütü almayanlarda ise demir ile zenginleştirilmiş devam sütü veya inek sütü verilebilir. Fakat inek sütünün tüketimi günlük 500 ml’yi geçmemelidir. Ev yemekleri bebeğin tüketebileceği şekilde hazırlanmalıdır. Nefes borusuna kaçma ihtimali olan bütün kuruyemişler gibi sert ve yuvarlak besinler, elma havuç gibi sert meyve sebzeler 3 yaşından önce verilmemelidir. Şekerli ürünler, çay, paketli gıdalar, nitrit içeren salam ve sucuk gibi salamura gıdalar verilmemelidir. Öğünlerin zamanına, nerede yenileceğine ve ne yenileneceğine ebeveyn, ne kadar yiyeceğine ise bebeğin kendisi karar vermelidir. Fazla miktarda beslenmesi ilerde obezite riski oluşturabileceği için çocuğun tartısı düzenli bir şekilde pediatri kontrollerinde yapılmalıdır.
15 aylık bebeğin uyku düzeni nasıl olmalıdır?
15 aylık bebekler ortalama 11-13 saat uyur, gece ortalama 9,5-10 saat uyur. Gün ortasında ise ortalama 2 saat uyur. Bu dönemde gece korkuları yavaş yavaş gelişebilir.
15 aylık bebekler hangi oyunları oynayabilir?
15 aylık bebekler yer silme, süpürme, yemek yapma ve bardağa su doldurma gibi günlük hayatı taklit eden oyunlar oynayabilir. Ayrıca 2-3 parçalık puzzle yapabilir, küçük saklanma oyunları oynayabilir, müziğe ritim tutabilir.
15 aylık bebeğin dil gelişimi ve konuşma becerisi nasıl olur?
15 aylık bebekler “Oyuncağını getirebilir misin?” gibi basit komutları yerine getirebilir. Top gibi tanıdık nesneleri isimlendirebilir. Kullandıkları kelimelerin sayısı artış gösterir, 3-10 kelime arasında kelime dağarcığı olabilir. 15 aylık bebekler bu dönemde henüz fiilleri kullanamadıklarından, istediklerini işaret edebilir, günlük hayatın rutinlerini dahi iyi anlayabilirler.
15 aylık bebek ile yolculuk yapılır mı?
Ebeveynler 15 aylık bebekleriyle yolculuk yapılabilir. Motorlu araç yaralanmaları her yaştaki bireyin ciddi ve ölümcül yaralanmalarının en önemli sebebini oluşturur. Bu nedenle çocuklar arabada mutlaka yaşına ve kilosuna uygun araç koltuğunda seyahat etmelidir. Araba koltuğu bakan tarzda olmalı, çoklu kemer kullanılmalı ve kemer omuz hizasında olmalıdır. Uçakta yolculukta da mutlaka bebek kemeri istenmeli ve bebek kemeri ile yolculuk yapması sağlanmalıdır. 2 yaş altındaki çocuklarda travmatik beyin yaralanmaları yaşça büyük çocuklara göre daha kötü sonuçlanır.
15 aylık bebeğin güvenliği için nelere dikkat edilmelidir?
15 aylık çocuklar ayaklandığı için yanık, boğulma ve düşme için en yüksek risk grubunu oluşturur. Çocuklar hareketlenip araştırma davranışları arttıkça, zehirlenme de başka bir risk faktörü haline gelir. Bu ay grubundaki bebekler ilaçların zehirleyici olabileceğini veya bazı ev bitkilerinin yenmeyeceğini fark edemezler. İlaçlar ve deterjanlar mutlaka çocukların erişemeyeceği kitli dolaplarda muhafaza edilmelidir. Bununla birlikte bebekler yüzme havuzu ya da açık bir pencerenin getireceği tehlikenin farkında olmazlar. Bu nedenle açık camlara dikkat edilmeli, havuz olan yerlerde çocuklar yalnız bırakılmamalıdır. Ayrıca elektrik tehlikesine karşı prizler kilitli olmalıdır. Düşme tehlikesi yaratacak açık cam bırakılmamalı, balkonda tırmanacağı tabure gibi eşyalar kaldırılmalıdır. Balkon demirlerinin mesafe aralığı çocuğun başının geçmeyeceği şekilde ayarlanmalıdır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 30 Eylül 2022
