BLW yöntemi, bebeklerin kendi kendilerine yemek yemelerini teşvik eden bir beslenme yaklaşımıdır. Bu yöntemde bebekler, parmak gıdalarını seçerek ve kendi hızlarında yiyerek yemek yeme becerilerini geliştirirler. BLW, bebeklerin yemek seçimlerine saygı göstermeyi ve onlara yemek yeme sürecinde daha fazla kontrol imkanı sunmayı hedefler. Bu yöntemle bebekler, çeşitli tatlar ve dokuları deneyimleyerek damak zevklerini geliştirirler. BLW yöntemi, aynı zamanda bebeklerin motor becerilerini ve koordinasyonlarını geliştirmeye de yardımcı olur.
BLW (Bebek Liderliğinde Beslenme) Nedir?
BLW yöntemi bir diğer değişle bebek liderliğinde beslenme tamamlayıcı beslenme modellerine alternatif olarak geliştirilmiş bir yöntemdir. Bebeklik döneminde anne sütünün önemi uzmanlar tarafından uzun yıllardan bu yana ifade edilir. Bununla birlikte doğumdan itibaren bebekler hızla gelişim gösterir. Bu nedenle başka vitamin ve minerallere de ihtiyaç duyarlar.
Önceki zamanlarda tamamlayıcı besinlerin bebeğe 4-6 aylık verilmesi uygun görülürken günümüzde Dünya Sağlık Örgütü bebeklerin 6 aylıktan itibaren anne sütüne ek olarak tamamlayıcı gıdalara başlamasını önerilir. Halk arasında ek gıdaya geçiş olarak da adlandırılan tamamlayıcı besinlerin bebeğe verilmeye başlanma süresinin 4 aydan 6 aya çıkarılması ile birlikte yeni beslenme teknikleri de ön plana çıkar. Bunun en önemli nedenlerinden bir tanesi 4 ve 6 aylık bebekler arasındaki gelişimsel farklardır.
4 aylık bebekler henüz kendilerini besleyemeyecek kadar küçüktür. Bu nedenle anne sütünü tamamlayıcı besinler verilmeye başladığında öncelikle püre kıvamında olan gıdalar tercih edilir. Bununla birlikte bebek liderliğinde beslenme tekniğini savunan uzmanlar 6 aylık bebeklerin motor gelişimlerinin daha iyi olduğunu bu nedenle püre kıvamında gıdalara veya başkası tarafından beslenmeye ihtiyaç duymadıklarını ileri sürer.
Bebeklerde BLW Yöntemi Nasıl Uygulanır?
BLW yöntemi kısaca bebeğin tamamlayıcı beslenme sürecinin en başından itibaren sürece dahil olduğu bir ek gıdaya geçiş tekniğidir. Geleneksel yöntemlerde olduğu gibi bebeğe kaşıkla püre yedirmenin aksine bebeğin 6. aydan itibaren kendi kendisini besleme yetisini kazanmasına yardımcı olabilecek bir tekniktir. Bebek liderliğinde beslenme tekniği bebeğin gelişimine göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle bu tamamlayıcı beslenme modelini tercih eden ebeveynlerin BLW tekniğini uygulamadan önce alanında uzman bir hekime danışması önerilir. Bebek liderliğinde beslenmenin temel özellikleri şunlardır:
- Bebek yemek zamanlarında ailesiyle birlikte oturur.
- Bebeğe sağlıklı olmak koşuluyla herkesle aynı gıdalar verilir.
- Bebeğin gelişim düzeyine uygun olacak şekilde önce büyük sonra küçük parçalar verilir.
- Bebek önce kendi elleriyle tuttuğu gıdalarla sonrasında anne sütü ile beslenir.
- Yemek saatlerinin haricinde isteğe bağlı olarak sütle veya mama ile bebeği beslemeye devam edilir.
- Verilen gıdalardan ne kadar ve hangi sürede yiyeceğine bebek karar verir.
Yukarıda sayılanlara ek olarak bebeklerde BLW yöntemi denildiğinde ilk akla gelen bebeğin kaşıkla beslenmemesidir. Bir diğer ifadeyle bebeğe eli ile tutup yiyebileceği genellikle çubuk şeklindeki gıdalar verilir.
BLW Yönteminde Hangi Gıdalar Kullanılabilir?
BLW yöntemi bebeklerin kendilerinin elleri ile ebeveynlerinin yardımı olmadan alabilecekleri küçük parçalar halinde yumuşak yiyecekleri yemesi ile karakterize bir beslenme tekniğidir. BLW tekniğine ilişkin ebeveynlerin sıklıkla uzmanlara yönelttikleri soruların başında hangi gıdaların kullanılabileceğine ilişkin sorular gelir. Uzmanlara göre bebek liderliğinde beslenme yönteminde kullanılabilecek başlıca gıdalar aşağıdaki gibidir:
- Avokado,
- İyi haşlanmış yumurta,
- Köfte,
- Muz,
- Balık,
- Haşlanmış patates,
- Makarna,
- Yoğurt,
- Fındık ezmesi,
Yukarıda sayılanların yanı sıra bu süreçte bebeklere haşlanmış veya taze elma, armut gibi meyveler de verilebilir.
Bebekler BLW Yöntemine Nasıl Alıştırılır?
BLW yöntemi günümüzde pek çok ebeveyn tarafından tercih edilen bir tamamlayıcı beslenme modelidir. Bu yönteme nasıl başlayacaklarını merak eden ebeveynler için bazı öneriler şu şekildedir:
- Bebeğin mama sandalyesinde rahat bir pozisyonda oturmasını sağlamak,
- İlk etapta bebeğin kolay yiyebileceği yumuşak gıdaları tercih etmek,
- Bebeğin ne kadar yiyeceğine kendisinin karar vermesini sağlamak,
- Bebeği mümkünse aile yemeklerine dahil etmek,
- Bebeğini yorgun ya da aç olmadığı zamanları tercih etmek,
- Ek gıdaların yanı sıra emzirmeye devam etmek.
Sayılanlara ek olarak bu süreçte bebeklere su içmeleri konusunda yardımcı olmak da önemlidir.
BLW için Başlangıç Gıdaları Nelerdir?
BLW yönteminde başlangıçta bebeklere genellikle yumuşak ve kolaylıkla elleri yardımıyla kavrayabilecekleri gıdaların verilmesi önerilir. Örneğin, haşlanmış yumurta, beyaz peynir, elma, muz gibi sebzeler, brokoli, karnabahar gibi sebzeler, bebeklerde BLW yöntemi ile beslenmeye geçiş için uygun gıdalar arasında sayılabilir.
BLW Yöntemi Ne Zaman Uygulanır?
BLW yöntemi bebeğin kendi kendisine yeme yetisini kazanmaya başladığı aylarda başlayabilir. Önceleri anne ve babaların 4. aydan itibaren ek gıdaya geçebilecekleri düşünülürken Dünya Sağlık Örgütü’nün 6. aydan itibaren bebeklerde tamamlayıcı beslenme modeline geçilebileceğini belirtmesi ile günümüzde ek gıdaya 6. ayda geçilir. Bebekler doğumdan itibaren hızlı bir büyüme ve gelişme süreci yaşarlar. 6 aydan önce bebeklerin anne sütü ile beslenmesi önerilir. Bunun en önemli nedeni bebeklerin henüz sindirim sisteminin diğer gıdaları sindirebilecek kadar gelişmemiş olmasıdır. Bu süre hem geleneksel tamamlayıcı beslenme yöntemleri hem de BLW yöntemi için geçerlidir. Dünya Sağlık Örgütü bebeklerin en az 180 gün boyunca anne sütü ile, en az 2 yaşına kadar anne sütüne ek olarak tamamlayıcı besinlerle beslenmeleri gerektiğini ifade eder. Bu nedenle bebeklerde BLW yöntemi de 6 aydan itibaren uzman doktorun önerisi doğrultusunda uygulanabilir.
BLW'de Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
BLW yöntemi uygularken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Çünkü bebekler henüz tam anlamıyla kendi başlarına yemek yeme fonksiyonunu kazanamadıklarından dikkat edilmediğinde boğulma riski ile karşı karşıya kalabilirler. Buna göre bebek liderliğinde beslenme yönteminde dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
- Yaşına uygun yumuşak ve kolay çiğnenebilir gıdalar seçmek,
- Yiyecekler küçük lokmalar halinde vermek,
- Bebeğe yiyecekleri tutma ve ağzına götürme noktasında özgürlük alanı bırakmak,
- Besin alerjisine karşı gıdaların denemek,
- Bebeğin mama sandalyesine dik konumda oturtmak,
- Bebeğin ne kadar sürede yediğine kendisinin karar vermesinin sağlamak,
- İstediği miktarda yemek yemesine izin vermek.
Bunların yanı sıra her bebeğin gelişim süreci farklıdır. Bu nedenle ebeveynlerin dikkat etmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesi bebeğin gelişiminin yakından takip etmesi ve ona uygun bir süreç yönetmesidir.
Doktorlar BLW ile birlikte kaşıkla beslenmeyi önermektedir.
BLW Beslenme Faydaları Nelerdir?
BLW yöntemi yani bebek liderliğinde beslenme yöntemi bebeğin davranışsal gelişimi açısından önemli faydalar sağlayabilir. Buna göre bebeklerde BLW yönteminin başlıca faydaları şu şekildedir:
- BLW, bebeğin beslenme sürecini kendisinin yönetmesine izin vererek sağlıklı yeme davranışları kazanmasını sağlayabilir.
- BLW ile beslenen çocuklar açlık ve tokluk hissine karşı daha duyarlı olabilir. Bu da ilerleyen dönemlerde obezite gibi sağlık sorunlarına yakalanma riskini azaltabilir.
- Bebekleri farklı gıdaları denemeye teşvik edebilir.
BLW tekniği faydaları bebekten bebeğe değişebilir. Önemli olan; bebeğin beslenmesinden sorumlu kişilerin bebeğin yeme davranışlarını yakından izlemesi ve gerekli noktalarda uzman bir doktordan yardım almasıdır.
BLW Yöntemi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
1 Yaşından Sonra BLW Uygulanır mı?
BLW yöntemi 6. aydan 2 yaşına kadar uygulanabilir.
BLW Kıyma Nasıl Verilir? BLW'de Meyve Nasıl Verilir?
BLW yönteminde bebeğe köfte gibi yiyecekler verilebilir. Meyveler ise şeritler halinde bebeğin kolay kavrayabileceği şekilde verilebilir. BLW yöntemi geleneksel tamamlayıcı beslenme modeline alternatif olarak var olan bir tamamlayıcı beslenme tekniğidir. Ancak bebeklerde BLW yöntemi de dahil olmak üzere herhangi bir yöntem denemeden önce alanında uzman bir hekimden görüş almanız bebeğin sağlıklı beslenmesi ve gelişimi için önemlidir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 26 Ocak 2024
Yayınlanma Tarihi: 26 Ocak 2024