Meme kanseri, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Her 8 kadından biri, yaşamının herhangi bir döneminde bu hastalığın tehdidi altındadır. Erken dönemde belirlenen meme kanseri tamamen tedavi edilebilir ve sonrasında da uygun hastalara diğer tedavilere ek olarak hormon tedavisi uygulanır. Hormon tedavisindeki amaç meme kanserinin tekrarlanmasını önlemektir.
Memorial Diyarbakır Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Muhammet Ali Kaplan, meme kanserinde hormon tedavisi hakkında bilgi verdi.
Östrojen ve progesteron meme kanserini tetikler
Hormonlarla ilişkili kanser türlerinden biri olan meme kanserinin oluşumunda, kadınlık hormonları östrojen ve progesteronun etkili olduğu bilinmektedir. Bazı meme kanseri hastalarının kanser hücreleri üzerinde östrojen ve progesteron hormonlarının alıcıları vardır. Bu alıcılar kan dolaşımındaki hormonlarla uyarılarak, yeniden meme kanseri oluşmasına neden olabilir. Dolayısıyla hastaların tümör hücreleri östrojen veya progesteron hormonuna duyarlı ise bu hormonların etkisini ortadan kaldırıcı tedavilere gereksinim duyulur.
Uygun hastalara hormon tedavisi verilir
Her meme kanseri hastası hormon tedavisinden yarar görmeyebilir. Hastaların biyopsisinden veya ameliyatından alınan parçalar üzerinde bir takım boyama teknikleri ile bazı belirteçlere bakılır. Bu belirteçlerin pozitif olması halinde hormonal tedaviden elde edilecek başarı oranı tespit edilir. Hastaların önemli bir bölümünde belirteçler pozitiftir.
Tedavi öncesi menopoz durumu belirlenmeli
Hormon tedavisinde bir diğer önemli nokta da hastaların menopoza girip girmediğidir. Bunun nedeni ise menopoz öncesi kanser hücrelerini canlandırıcı etkisi bulunan östrojen ve progesteron hormonunun daha fazla salgılanmasıdır. Tedavi başlamadan önce menopoz durumunun belirlenmesi bu nedenle önemlidir.
Menopoz öncesi hastalarda tedavisi süresi 10 yıl
Hormonal tedavi süresi, uzun yıllar boyunca menopoz öncesi ve sonrasında 5 yıl olarak kabul edilmekteydi. Ancak son yıllardaki araştırmalar ve gelişmeler ışığında menopoz öncesi hastalarda 10 yıllık hormonal tedavi standart hale gelmiştir. Menopoz sonrası dönemde de sürenin uzatılması tartışılmaktadır. Uzayan tedavi süresi, hastalığın tekrarlanmamasına önemli ölçüde katkı sağlamıştır. Tedavi seçenekleri de hastaya göre belirlenmektedir. İlaçların önemli bir kısmı tablet şeklindedir. Enjeksiyon formunda tedaviler de uygulanmaktadır.
Tedavide koruyucu amaçlı önlemler alınabilir
Menopoza girmemiş hastalar için ameliyat sonrası koruyucu amaçlı, adetlerin sonlandırılmasına yönelik işlemlerin uygulanmasına yönelik net bir bilgi yoktur. Ancak meme kanseri hücrelerinde östrojen etkisi devam ettikçe, hastalığın kötü seyirli hale geleceği öngörülür ve teorik olarak bu işlemin tedaviye katkı sağlayacağı düşünülür. Kemoterapi sonrası bu hastalara adetleri sonlandırıcı iğneler, aylık olarak uygulanır ve genelde 40 yaş altı hastalar tercih edilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 3 Haziran 2022
Yayınlanma Tarihi: 24 Şubat 2016