Diğer bir adıyla deniz korkusu olan talassofobi, deniz, okyanus ve göl gibi derin su kütlelerine duyulan korkuyla ortaya çıkan bir fobi türüdür. Geçmişte yaşanan bir travma, boğulma anısı, suya ve derinliğe karşı hassasiyet talassofobiyi meydana getiren nedenlerden sayılır. Fiziksel olarak baş dönmesi, mide bulantısı ve kalp çarpıntısı gibi belirtiler ortaya çıkaran talassofobi, duygusal olarak da bunalım ve kaygı hissi meydana getirir. Genel olarak talassofobi tedavisi davranış terapisi gibi terapi yöntemleriyle iyileştirilmeye çalışılır.
Talassofobi (Deniz Korkusu) Nedir?
Yunanca thalassa (deniz) ve phobos (korku) kelimelerinden türetilen talassofobi, deniz, okyanus ve göl gibi derin su kütlelerine karşı kişinin yoğun korku beslediği bir fobi çeşididir. Talassofobi kişide fiziksel anlamda baş dönmesi, mide bulantısı ve kalp çarpıntısı gibi belirtiler ortaya çıkarabileceği gibi duygusal anlamda da kaygı, bunalım ve panik hissi yaratabilir.
Genetik faktör, yaşanılan travma ve yetiştirilme tarzı talassofobiyi meydana getiren yaygın nedenlerden kabul edilir. Bilimsel bir teşhisi söz konusu olmayan talassofobi için uygulanabilecek talassofobi testiyle bu korkunun ortaya çıkarabilmesi mümkün olabilir. Tedavi seçenekleri arasında ise genellikle korkuya karşı maruz bırakma uygulaması, bilişsel davranış terapisi ve bazı sakinleştirici ilaçlar yer alır.
Talassofobi (Deniz Korkusu) Neden Olur?
Deniz korkusu olarak bilinen talassofobinin altında yatan en temel nedenlerden biri su ile ilgili yaşanılan kötü deneyim ve travmalardır. Kişinin boğulma tehlikesi geçirmesi, bir yakınının kaybı, köpekbalığı tehdidiyle yüzleşilmesi ve kimi zaman da denizle ilgili anlatılan kötü hikayeler de talassofobi nedenlerindendir.
Genellikle bir travmayla ortaya çıkan talassofobi nedenleri şunlardır:
- Yaşanılan kötü bir tecrübe veya travma
- Boğulma tehlikesi geçirilmesi
- Kişinin bir yakınının boğulup hayatını kaybetmesi
- Köpekbalığı tehdidiyle yüzleşilmesi
- Denizle ilgili anlatılan olumsuz hikayeler
- Genetik faktör
- Yetiştirilme tarzı
Talassofobi (Deniz Korkusu) Belirtileri Nelerdir?
Derin su kütlelerinden korku duymak anlamına gelen talassofobinin fiziksel belirtileri arasında baş dönmesi, mide bulantısı, kalp çarpıntısı, nefes darlığı ve terlemek yer alırken duygusal semptomlar ise bunalım, panik ve kaygı hissidir.
Talassofobinin fiziksel belirtileri şöyledir:
Talassofobinin duygusal semptomları ise şunları içerir:
- Bunalım, kaygı ve panik hissi
- Su ile ilgili herhangi bir konuda korku duymak
- Denizle temas olasılığında kaçış dürtüsü
- Konsantrasyon bozukluğu
- Agresif ve gergin bir ruh hali
- Kontrolün kaybedilmesi
- Kaygı ve korkuya bağlı uyku problemleri
Deniz, okyanus veya göl gibi derin su kütlelerine karşı duyulan korku ve panik hissi bu su kütleleriyle doğrudan temasa geçildiğinde ortaya çıkabilir. Ancak semptomların ortaya çıkması için mutlaka suya yakın olmanız gerekmez. Bazı insanlar için, yalnızca derin suları hayal etmek, suyun bir fotoğrafına bakmak, hatta "okyanus" veya "göl" gibi kelimeleri görmek ve herhangi bir olay veya hikayeyi dinlemek bile korkuların tetiklenmesi için yeterlidir.
Talassofobi (Deniz Korkusu) Nasıl Teşhis Edilir?
Kişi kendisinde talassofobi durumundan şüphe ediyorsa mutlaka bir psikoloğa başvurmalıdır. Psikolog öncelikle kişideki semptomları dinleyip tıbbi geçmişinizi ele alır. Ailede herhangi bir fobi durumu olup olmadığını öğrendikten sonra psiokojik temelli bir travmanın varlığını belirlemeye çalışır.
Talassofobiye neden olan durum belirlenip tanı konulduktan sonra psikolog sizi psikiyatriste yönlendirebilir ve tedavi süreci kişiye özel bir şekilde planlanır.
Talassofobi (Deniz Korkusu) Nasıl Tedavi Edilir?
Talassofobinin kesin bir tedavisi yoktur ancak bilişsel davranışçı terapi yöntemiyle kişinin korkularıyla yüzleşmesi sağlanır ve korkunun üzerine gitmesi yönünde teşvik edilir. Talassofobi tedavisi kişiye özel planlandığı için bazı deniz korkusu vakaları panik atak gibi komplikasyonlar ortaya çıkarabileceği için psikiyatrist tarafından sakinleştirici ilaçlar da reçete edilebilir.
Özetle talassofobisi olan kişiler, bu korkularını yenmek veya semptomlarını azaltmak için yardım almaktan çekinmemeli ve mutlaka bir destek almalıdır.
Talassofobi (Deniz Korkusu) Komplikasyonları Nelerdir?
Talassofobi, kişinin günlük hayatını ruhsal anlamda olumsuz etkileyerek birtakım farklı komplikasyonlar meydana getirebilir.
Talassofobinin meydana getirebileceği olası komplikasyonlar şu şekildedir:
Panik atak: Talassofobi sonucu ortaya çıkabilen panik atak durumu, ani ve yoğun korku hislerinin yanı sıra göğüs ağrısı, boğulma hissi, uyuşukluk, gerçek dışılık hissi ve ölüm korkusu gibi hem fiziksel hem de duygusal semptomların eşlik etmesiyle karakterize edilir.
Yalnızlık: Deniz korkusunun ortaya çıkardığı kaygı belirtileri ve panik atak geçirme korkusu bazen insanları deniz ve su ile temastan kaçınacak duruma getirebilir.
Depresyon: Talassofobi gibi belirli fobilere sahip olan kişilerin depresyona girdiği de bilinmektedir.
Madde kullanımı: Fobilerin ilerlediği durumlarda kişi bir dayanak olarak kendini alkol ve uyuşturucuya alıştırabilir.
Talassofobi (Deniz Korkusu) Hakkında Sık Sorulan Sorular
Talassofobi ne demek?
Talassofobi özetle deniz, okyanus ve göl gibi su kütlelerinde korku duyma halidir.
Talassofobi olduğu nasıl anlaşılır?
Su ile temas sırasında veya denizle ilgili herhangi bir konuda korku ve panik duyma hissi, kalp çarpıntısı, baş dönmesi gibi semptomlar yaşamak talassofobiye işarettir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 4 Ekim 2023
