Unipolar Depresyon (Tek Kutuplu Depresyon) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Unipolar Depresyon Nedir?

Unipolar depresyon ya da diğer adıyla tek kutuplu depresyon, depresyonun mani gibi diğer zihinsel durumlar arasında geçiş yapmadığı psikolojik problemdir. Genç yaşta görülebilen unipolar depresyon, en az altı ay sürebilir. Derin üzüntü, yorgunluk, düşük enerji, uykusuzluk gibi belirtilerle ortaya çıkar.

Bipolar depresyonda ise 2 kutup vardır. Bir dönem duygu durumu mani ucunda yaşanırken, diğer dönemde duygu durumu depresyon ucunda yaşanır.En basit tanımıyla unipolar majör depresyon rahatsızlığı olarak da değerlendirilebilir. Eğer tek kutuplu depresyon rahatsızlığı çekiyorsanız, bipolar depresyonda görülen aşırı uç duygu durum değişimleriniz olmayacaktır. Tek kutuplu depresyonda manik /hipomanik dönemler yaşamazsınız. Unipolar majör depresyon, derin depresif ruh halini tanımlar.

Yaşadığınız depresyonun türünü merak ediyorsanız, kendi kendinize teşhis koymak yerine doktorunuzla veya psikiyatristinizle görüşmelisiniz.

Unipolar Depresyon F32 Nedir?

Unipolar depresyon F32, orta düzeyde depresif dönem olarak tanımlanır kişinin günlük yaşantıdan, sosyal çevreden uzaklaştığı dönemdir. Aşağıdaki semptomlardan 5 veya daha fazlasının en az iki hafta boyunca devam etmesi halinde tanımlanan depresyon türüdür.

Unipolar depresyon F32 için belirtilen semptomlar şunlardır:

• Günlük aktivitelerin hepsinde ya da yaklaşık hepsinde keyif alma ve ilgi gösterme düzeyinin dışarıdan bakan bir göz tarafından dahi fark edilebilir şekilde azalması
• Herhangi bir diyet yapılmadığı halde belirgin kilo kaybı ya da kilo alımı yaşanması ( Bir ay içinde vücut ağırlığının en az % 5 oranında değişmesi)
• Hemen hemen her gün uykusuzluk yaşanması
• Hemen hemen her gün psikomotor faaliyetlerde gerileme
• Sürekli yorun hissetmek, belirgin bir sebep olmadan enerji kaybı yaşamak
• Değersizlik ya da suçluluk duyguları içinde olmak
• Hemen hemen her gün düşünme ve konsantre olma yeteneğinde azalma, kararsızlık çekmek
• Tekrarlayan intihar düşüncelerine sahip olmak

Unipolar Depresyon Kronik Hastalık Mı?

Unipolar depresyon kronik hastalıklar arasında kabul edilir. Süreklilik gösteren üzüntü, ilgisizlik ya da umutsuzluk duygularına sebep olur ve daha önce keyif alınan faaliyetlerden, artık keyif alınmamasına yol açar.

Depresyon ve fiziksel hastalıklar birbiri üzerinde etkilidir. Fiziksel sağlığınızın bozulması, zihinsel sağlığınızın da bozulmasına yol açabileceği gibi, zihinsel problemlerinizin fiziksel sağlık problemlerine yol açabileceği de doğrudur. Konu üzerinde yapılan araştırmalar devam eder.

Unipolar Depresyon Neden Olur?

Unipolar depresyon bazı üzücü yaşam olayları, sevilen bir yakının kaybedilmesi, yeni bir bebek sahibi olma ya da iş yaşamındaki iniş çıkışlar nedeniyle ortaya çıkabilir.

Kış aylarında güneşin az görünmesi nedeniyle de depresyon vakalarında artış yaşanmaktadır. Aşağıdaki durumlarda unipolar depresyon geliştirme riskiniz daha yüksektir:

• Ailenizde yakın akrabalarınızda depresyon teşhisi olması
• Daha önce depresyon geçirmiş olmanız
• Hayatınız üzerinde etkisi olan fiziksel bir rahatsızlık geçiriyor olmak

Unipolar Depresyon Kimlerde Görülür?

Unipolar depresyon rahatsızlığının kimlerde görüleceği üzerine yapılan araştırmalar kesin bir sonuca bağlanmış değildir. Unipolar depresyonun nörotransmitter olarak adlandırılan beyin kimyasallarında bozulma yaşanması sonucu ortaya çıkabildiği saptanmıştır. Unipolar depresyon geliştirme riski fazla olan kişiler şunlardır:

• Tiroid de dahil olmak üzere bazı tıbbi sorunlar yaşayan bireyler
• Genetik yatkınlığı olan bireyler
• Çocukluk deneyimleri olumsuz olan ya da travma geçiren bireyler

Unipolar Depresyonun Belirtileri Nelerdir?

Unipolar depresyon belirtileri, üzüntü, sinirli olma hali, intihar düşüncesi ve daha yavaş hareket etme gibi durumlarla görülebilir. Unipolar depresyon belirtileri bazen gözden kaçırılabilir. Bu nedenle dikkatli ve uyanık olunmalıdır. En sık rastlanan belirtiler şunlardır:

• Kayıtsızlık (apati): Daha önce yapmaktan keyif aldığınız uğraşların ilginizi çekmemesi, daha önce birlikte olduğunuz insanlarla birlikte olmaktan hoşlanmamak
• Üzüntü: Depresyon döneminde hastaların hepsi üzgün hissetmeyebilir. Bazı hastalara öfke ve asabiyet hissi daha baskın olarak ön planda görülür. Genelde tahammül edilmesi çok zor bir üzüntü, boşluk ya da ağlama hissedebilirsiniz.
• Sinirlilik: Daha önce sizi fazla etkilemeyen olaylar ve durumlar karşısında sinirli, gergin ya da kızgın olduğunuzu fark edebilirsiniz.
• Ağırlaşma: Daha önceki halinize oranla daha yavaş hareket edip, düşünüyor olabilirsiniz. Yavaşlama majör depresyonda en sık görülen belirtidir.
• Sürekli intihar düşünceleri ve/veya planları yapmak: Bu düşünceler kesinlikle normal kabul edilmemelidir. Bu tür baskın düşünceler hissettiğinizde hemen acil servise başvurmalı ya da doktorunuz ile iletişime geçmelisiniz.

Bazı fiziksel rahatsızlıklar da, ruhsal problemlerin gelişimine yol açabilir. Söz gelimi hipertiroidizm, kilo alma, uyuşukluk ve depresyon belirtileri ile ortaya çıkabilir. Bu tür rahatsızlıklar hissettiğinizde vakit kaybetmeden doktorunuzla temasa geçin.

Unipolar Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?

Unipolar depresyon tedavisi her hastaya göre değişebilen bir tedavidir. Majör depresyon tedavisi için doktor gözeriminde ilaçlar kullanmak ve yaşam tarzınızda değişiklikler yapmalısınız.

Majör depresyon tedavi edilmediği takdirde ölümcül sonuçlara yol açabilir. Majör depresyon tedavisinin temeli profesyonel terapi alınmasıdır. Böylece sizi bunaltan duyguları anlayarak, daha da kötü bir döneme girmenize yol açabilecek yaşam gerilimlerini yönetebilirsiniz. Yaşam tarzınızda yapabileceğiniz başlıca değişiklikler şunlardır:

• Diyet: Sağlıklı bir beslenme planı uygulamak, hem bedeninizi hem de zihninizi daha dirençli hale getirebilir.
• Uyku: Her gün düzenli olarak yeterince uyku uyumak, ruh haliniz üzerinde olumlu etkide bulunur. Bu konuda doktorunuzdan yardım isteyin. Tek kutuplu depresyondan kaliteli bir uyku düzeni sağlamadan kurtulamazsınız.
• Sosyal İlişkiler: Yapılan araştırmalar kaliteli sosyal etkileşimlerin hem depresif ruh halinde hem de yalnızlık algılamasında iyileşme yarattığını ortaya koyuyor.
• Rutin Yaşam Programı: Zorlansanız dahi günlük yaşam aktivitelerini sürdürmek, depresyon tedavisinde önemlidir. Her sabah aynı saatte uyanmak, sağlıklı bir kahvaltı ve sağlıklı sosyal ilişkilere vakit ayırmak gibi basit alışkanlıkları günlük yaşamınıza yerleştirin. 

Unipolar Depresyon Ne Kadar Sürer?

Unipolar depresyon bir kez ortaya çıktıktan sonra ne zaman sona ereceği konusunda kesin bir saptama yapılması mümkün değildir. Pek çok kişide majör depresif bozukluk bir kez alevlendikten sonra, yıllar boyu hatta yaşam boyu sürebilir.

Unipolar Depresyon Hakkında Sık Sorulan Sorular

Unipolar Depresyon Kalıcı mı?

Unipolar depresyon tedavisi zor bir tedavi olsa da, bilinçli ve kapsamlı bir destek sayesinde iyileşme yaşanabilir. Unipolar majör depresyon yaşayan bireyler hastalığın tekrar nüksetme riskinin yüksek olduğunu bilmelidir. Belirtileri ortaya çıktığında vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır.

Unipolar Depresyon Genetik mi?

Upolar depresyon için yapılan araştırmalarda genetik faktörlerin hastalık üzerine etkisi % 40 ila % 50 oranında bulunmuştur. Bunun anlamı pek çok depresyon vakasında sorun %50 genetik kaynaklı olsa da, kalan %50'lik kısmın genetik olmadığıdır.  

Unipolar majör depresif bozukluk etkeni genetik, psikoloji , sosyal ve kişilerarası nedenleri de bir arada tutan karmaşık bir olgudur. Bu faktörler birbirleri ile etkileşime girerek depresyona yol açar.

Unipolar Depresyon Majör Depresyon mudur?

Unipolar depresyon ve unipolar majör depresyon aynı hastalığın tanımlanması için kullanılan terimlerdir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.