Sağlıklı bir yaşam için kalp hastalıklarından korunmak büyük öneme sahiptir ancak hamilelik döneminde hem anne hem de bebeğin sağlığı söz konusu olduğu için alınacak önlemler 2 katına çıkarılmalıdır. Kalp hastası olan anne adaylarının yansıra herhangi bir şikayeti olmayan gebelerin de kalp kontrollerini aksatmaması hayati önem taşımaktadır. Memorial Sağlık Grubu Kardiyoloji Bölümü uzmanları, hamilelik döneminde kalp sağlığını korumanın yolları hakkında bilgi verdi.
Kalp hastası olanlar doktor kontrolünde hamile kalmamalı
Hamilelikte kalp sağlığı iki şekilde ele alınmalıdır. Birincisi daha önceden kalp hastalığı olduğunu bilenler ve ikincisi ise ailesinde kalp hastalığı ve şeker yatkınlığı olan kilolu anne adaylarıdır. Öncesinde kalp hastalığı olanlar kendi kalp takiplerini yaparak, doktorlarına danışıp gebe kalmalı ve düzenli kontrollerini aksatmamalıdır.
Ailenizde kalp krizi öyküsü varsa dikkat!
Sağlıklı bir anne adayının gebelik süresince yapması gereken en önemli şey ailesi ile olan riskleri bilmesidir. Ailesinde genç yaşta kalp krizi nedeniyle ölüm, yüksek tansiyon, böbrek hastalığı varsa gebelik öncesi ya da sonrasında kalp muayenesinden geçmelidir.
Gebelikte gelişen yüksek tansiyon kalıcı olabilir
Gebelikteki gelişen en önemli risk yüksek tansiyondur. Gebeler, 14/9 üzerinin yüksek tansiyon olduğunu bilmelidir. Öncesinde yüksek tansiyonu olup gebelikte devam edenler olduğu gibi, hiç yüksek tansiyonu olmayıp gebeliğin 20. haftasında bu sorunla karşılaşanlar da olmaktadır. Buna ek olarak böbrekten protein kaybı varsa bebek ve anne için risk başlar. Dolayısıyla gebelikte yüksek tansiyon takibi çok önemlidir. Gebelik yüksek tansiyonunun bir kısmı gebelik sonrası kalıcı olarak devam eder, bir kısmı da doğumdan 4 ya da 6 hafta sonra normale döner. Bir anne adayı ayaklarda, ellerde şişlik varsa, baş ağrısı, görmede bulanıklık ve hafızada değişiklikler söz konuysa gebelik tansiyonundan şüphelenmelidir.
Ritim bozukluğu ihmal edilmemeli
Gebelikte en önemli kalp sağlığı sorunlardan bir diğeri ritim bozukluklarıdır. Ritim bozukluğu olanlar ya da hiç olmayan ve gebelikle birlikte ortaya çıkanlar olabilir. Bunlar geçici olabildiği gibi hayati öneme sahip olanları da vardır. Tedavisi teşhise göre değişecektir. Genellikle kalpte ritim bozukluğu varsa tedavisi ikinci trimester sonrasında verilebilmektedir. Yüksek tansiyon için de tedavi programı aynı şekilde uygulanmaktadır. Güvenli ilaçlardır ve bebek sağlığına herhangi bir zararı dokunmaz.
Kadınların çoğu kalp kapak hastası olduğunu bilmiyor
Doğuştan olmayan ama romatizmayla birlikte gelişen kalp kapak hastalıkları vardır. Kalp muayenesinden geçmeyen çoğu kadının bu hastalıktan haberi yoktur. Kalbinde delik olup, bundan gebelikle birlikte haberdar olan kadınlar da toplumda görülmektedir. Her gebe değil ama nefes darlığı ve çarpıntısı olan anne adaylarının bir kalp doktoruna muhakkak görünmeleri gerekmektedir.
Hormonal değişiklikle sağlık sorunları su yüzüne çıkıyor
Gebelik sırasında damar sertliği de hızlanmaktadır. Doğum ya da gebelik sırasında hayati kabul edilen ana atar damar yırtılmaları söz konusu olabilmektedir. Ailevi kolesterol yüksekliği ve damar sertliği olanlar, sigara içenler, 40 yaş sonrası gebe kalanlar, tüp bebek gebeliği ve kilolu olan anne adayları kalp doktoruna gitmelidir. Gebelikte hormonal düzendeki değişiklikle beraber kolesterol yükselir, kanın akışkanlığı yavaşlar ve damarlarda var olan problemler daha aşikar hale gelir.
Yüksek riskli gebeliği olanların bilinç düzeyi artırılmalı
Kalp hastalı olan gebeler hafif, orta ve yüksek olmak üzere 3 risk grubuna ayrılmaktadır. Hafif riskli gebeliklerde takibe en başta başlanır ve 6. ayda bir kontrol daha yapılır. Orta riskli gebelikler yakın takip gerektirmekle birlikte normal doğuma izin verilmektedir. Yüksek riskli gebeliklerde ise anne ve bebek ölüm riskinin yüksek olduğu aileye anlatılmalıdır. Bilinç düzeyi artırılmalı ve tahliye ihtimali belirtilmelidir. Yüksek riskli gebelik grubuna kalbinde delik var ancak tamir olmamış, kanında oksijen az olan anne adayları girmektedir. Buna bir de gebeliğin yükü gelince sağlık sorunları daha da artmaktadır. Yüksek riskli gebelerin doğum yapacağı yerlerin de tam donanımlı, yoğun bakımı olan merkezler olması çok önemlidir.
Hamile kalınca doktora danışmadan kalp ilaçlarını bırakmayın
Gebelikte anne adayları ilaçlara karşı ön yargılı olabilmektedir. Yüksek risk grubundaki anne adaylarının hamile kalmadan önce doktoruyla görüşmesi ve bazı ilaçları bırakması gerekebilir. Bu ilaçları kullanmaya devam eden gebelerde düşük ya da doğumsal anomaliler görülebilir. Bazı kadınlar da kendi kendine karar alıp, ilacı bırakmaktadır. Bu da anne sağlığı açısından felç başta olmak üzere ciddi risk taşımaktadır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 8 Ağustos 2022
Yayınlanma Tarihi: 6 Temmuz 2015