Bebeklerde kabızlık, sindirim sisteminin yavaşlaması sonucu dışkılamanın zorlaşması olarak tanımlanabilir. Genellikle beslenme düzenindeki değişiklikler ve yeterli su tüketmeme gibi faktörler bebeklerde kabızlığı tetikler. Bu durum, bebeklerin konforunu ve sağlığını doğrudan etkileyebilir. Bebeklerde kabızlık belirtileri ise sert dışkı, azalan dışkılama sıklığı ve dışkılama sırasında ağrı olarak ortaya çıkar. Erken teşhis ve doğru müdahale ile bebeklerde kabızlık, etkili bir şekilde yönetilip rahatlatılabilir.
Bebeklerde Kabızlık Nedir?
Bebeklerde kabızlık, bebeğin dışkısının (kakasının) sert ve kuru olmasına bağlı olarak sindirim kanalında çok yavaş hareket etmesi ve dışkı yapmasının zorlaşması durumudur. Büyük tuvaletini yaparken bebeğin zorlanması veya uzun süreli boşaltım yapamaması kabızlık durumunu tanımlar.
Bebeklerde kabızlık anne sütünün etkisiyle ters orantılı bir durumdur. Anne sütünün oldukça besleyici bir yapıya sahip olması, bebeğin sindirim sisteminde bu sütün emilmesini sağlar. Bu durumda bebeğin kabız olması beklenmez. Özellikle bebeğin büyümeye başladığı 6. ve 7. aylarda kabızlığın ortaya çıktığı görülür. Anne sütünün yeterli gelmediği durumlarda ek mamayla beslenmek, bebeklerde kabızlığı tetikleyebilir.
En yaygın nedeni beslenme düzeninde değişiklik olan bebeklerde kabızlık durumunda bu değişiklik anne sütünden ek gıdaya geçiş yapılmasını kapsar. Ayrıca susuzluk, vücuttaki lif eksikliği, hipotiroidizm de bebeklerde kabızlığa neden olabilir. Olası nörolojik problemler de bebeklerde kabızlığa yol açabilir.
Bebeklerde kabızlık doğru teşhis edilirse etkili bir şekilde tedavi edilir ve bebeğin rahatlaması sağlanır.
Bebeklerde Kabızlık Neden Olur?
Bebeklerde kabızlığın altında yatan en temel neden beslenme düzeninde yapılan değişikliktir. Bu değişim sıvı gıdadan katı gıdalara geçişi kapsar. Anne sütüyle beslenen bebek ek gıdalara geçiş yaptığında kabızlık görülür. Bunun dışında susuzluk, genetik, inek sütü alerjisi ve bazı olası hastalıklar da bebeklerde kabızlık ortaya çıkarabilir.
Bebeklerde kabızlığa neden olan faktörleri şöyle sıralayabiliriz:
- Anne sütünden ek gıdalara geçiş yapmak
- Susuzluk
- Lif eksikliği
- Genetik faktör
- Tüketin gıdaların içinde pirinç bulunması
- İnek sütü alerjisi
- Tiroid eksikliği
- Metabolik bozukluklar
- Bağırsakta meydana gelen problemler
- Bebeklerin ortam değişikliği yaşaması
Bebeklerdeki Kabızlık Belirtileri Nelerdir?
Bebeğin karnında şişlik, iştahsızlık yaşaması, huzursuzluğun getirdiği ağlama krizleri ve dışkı renginin siyah ve kanlı olması bebeklerdeki kabızlık belirtilerindendir.
Bebeklerde kabızlık belirtileri ortaya çıkarken bu durum bebeğe göre değişir. Bunda en önemli neden bebeğin anne sütü emmesi ya da ek gıdayla beslenmesidir.
Genel olarak görülen bebeklerde kabızlık belirtileri şu şekildedir;
- Bebeğin karnında şişlik olması
- Bebeğin yemek yemek istememesi, iştahsızlık yaşaması
- Huzursuzlukla birlikte bebeklerin ağlamaları
- Bebeğin boşaltım sistemindeki zorlanmalar nedeniyle dışkının siyah ve kanlı olması,
- Uzun süredir büyük tuvaletini yapamamasının getirdiği zorlanma
- Bebeğin altını değiştirirken, bezinde sert ve topaklar halinde dışkının bulunması
Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir?
Bebeklerde kabızlık sorunu için için yapılabilecek bazı şeyler bulunur. Bu duruma çözüm için yapılabilecek şeyler şunlardır;
- Bebeğe yeterli miktarda su içirilmeli
- Sıcak su yoluyla sindirim sistemi kanalları gevşetilmeli
- Bebeğin, dizlerinin karnına doğru çekilerek, bisiklet hareketi yaptırılmalı
- Bebeğin karnına masaj yapılmalı
- Bebeklerin poposuna, bebekler için uygun yumuşatıcı etkiye sahip kremler sürülmeli
Bebeklerin kabızlığı yaşama durumu genellikle ek gıdaya geçtikleri zamanda ortaya çıkar. Bu durumda bebeklere lif oranı yüksek olan yiyeceklerin verilmesi sorunun çözümü olur. Örneğin; elma, armut, kuru erik gibi yiyecekler kabızlığa iyi gelir.
Aynı zamanda bu dönemde sıvı tüketimini arttırılması gerekir. Kabızlık için etkili olan meyvelerin kompostosunun yapılması, bu içecekten bebeğe uygun miktarda verilmesi etkili olur.
Yenidoğan bebeklerde kabızlık nasıl geçer?
Bebeklerde kabızlık yenidoğan bebeklerde daha yaygın olarak görülür. Sindirim sisteminin yavaş çalışması sonucunda bebeklerde boşaltım hızlı bir şekilde ilerlememesi kabızlığı niteler. Kabızlığın oluştuğu durumlarda ise yenidoğan bebeklerde anne sütünün kullanımının arttırılması ilk çözüm yollarından birisi arasında yer alır.
Bebeklerde Kabızlık Nasıl Önlenir?
Bebeklerde kabızlık durumunun yaşanmasını engellemek için bebeğin gelişim dönemine göre bazı şeyler yapılır. Yeni doğan bebekler ek gıda verilmediği için, bu dönemde anne sütünün daha çok tüketilmesinin, bebeklerde etkili olduğu bilinir.
Bebeklerin mümkün olduğunca anne sütü ile beslenmesi kabızlığı önleyecektir. Yenidoğan bebeklerde bebeğin karnına yapılacak olan masajlarda sindirim sisteminin rahatlamasına yardım olur ve kabızlığı önler.
Gelişim dönemlerine göre bebeklerde, özellikle ek gıdaya geçtiklerinde artan kabızlık durumunu önlenmek için, metabolizma çalıştırıcı, lif değeri yüksek meyve ve sebzelerin tüketilmesi kabızlığın engellenmesine neden olur.
Ek gıda tüketimi döneminde olan bebeklerin günlük sıvı tüketimini arttırmak da kabızlığın önlenmesini sağlar. Vitamin değeri yüksek, sindirim kolaylaştırıcı ve gaz yapmayan içeriğe sahip gıdalarla bebeklerin herhangi bir kabızlık yaşamasının önüne geçilebilir. Bebekler için oldukça rahatsız edici etkiye sahip olan bu durumun önlenmesi ebeveynlerin kullanmış olduğu gıdalarla doğru orantılı olsa da bazı durumlarda bu durum kendiliğinden ortaya çıkar. Örneğin bebeğin bir sindirim sistemi hastalığına sahip olması, ebeveynlerin elinde olan bir durum değildir.
Bebeklerde Kabızlık Hakkında Sık Sorulan Sorular
Ek gıda tüketen bebeklere kabızken ne iyi gelir?
Bebeklerde kabızlık için özellikle ek gıdaya geçi yapan bebeklerin kabızlık sorunu için bazı sebze ve meyveler iyi gelir. Bu ürünler armut, kuru erik, elma veya bezelye püresidir.
Bebeklerde kabızlık kaç günden sonra tehlikelidir?
Bebeklerde kabızlık için ebeveynlerin endişelenmesi oldukça normaldir. Bebeklerde sık sık görülen kabızlığın 5 güne kadar normal karşılandığı bilinir. Ancak 5. günden sonrası için hala kabızlık durumu devam ediyorsa ve de bebeğin dışkısında kan görürseniz , çocuk hekimine başvurmak gerekir. Uygun görülen tedavi yöntemleri ile bebeğinizin yaşamış olduğu sorunu çözebilirsiniz.
2 aylık bebeklerde kabızlık nasıl giderilir?
2 aylık bebeklerde kabızlık sorunu için anne sütünün yanı sıra bebeklerin karnı şiş olduğu için karınlarına yapılacak rahatlatıcı masajlar etkili olur. Masajların ve bazı hareketleri bebeğe yaptırılması kabızlığın giderilmesi için kullanılan yöntemlerdir.
Zeytinyağı kabızlığa iyi gelir mi?
Bebeklerde kabızlık sorunun çözümü için zeytin yağının kullanılması bağırsaklarının yumuşamasına ve hareketin daha rahat olmasına neden olur. Aynı zamanda zeytinyağı, bağırsakların boşalmasına ve metabolizmanın hızlanmasını sağlar. Ancak, zeytinyağının tüketimi için bebeğin gelişim dönemlerine uygun bir tercih yapmak gerekir. Bunun için bir uzmana başvurarak tavsiye alabilirsiniz.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 10 Şubat 2024
Yayınlanma Tarihi: 10 Şubat 2024