Bebeklerin Kulak Temizliği Nasıl Yapılır?

Bir hayli önemli olan bebek kulak temizliği, başta yeni doğum yapan anneler olmak üzere tüm annelere endişe yaratabilir. Bu endişenin kaynağında bebeğin kulağına ya da kulak zarına herhangi bir şekilde zarar verme korkusu yatar. Ancak doğru tekniklerle yapılan bir bebek kulak temizliği başta tıkanıklığı gidereceğinden dolayı bebeğin rahatlamasına yardımcı olur. Kulağın içerisinde biriken kir ve pislikler zamanla bakteri yuvasına dönüşebilir. Bu yüzden bebeklerin yaptığı her banyodan sonra belirli aralıklarla dikkatlice kulak temizliğinin de yapılması gereklidir.

Bebeklerde kulak yolu kısa ve narin bir yapıdadır. Bu nedenle bebeklerde kulak temizliği için dikkatli olmak gereklidir. Kulak yolu, kulak kirini ve iltihabını kendiliğinden dışarı atan yapıya sahiptir. Kulak kiri adı verilen birikintiler de kulağı dış etkenlerden koruyan bir salgı olmasına karşın dışarı atılan kiri temizlemek gerekebilir.

Kulak Kiri Nedir?

Kulak kiri halk arasında bilinenin aksine kulakta bir kir ya da pislik birikme durumu değildir. Dış kulak kulak kepçesi ve dış kulak yolundan meydana gelir. Dış kulak yolu yani kulak yolu kanalının içerisinde kulak salgısını oluşturan bezler yer alır. Dış kulak yolundan salgılanan salgı (Serumen), halk arasında kulak kiri olarak bilinir. Bu salgı kulak yolunun hafif nemli ve kaygan olmasını sağlayarak kulak zarını dışarıdan gelen ya da gelebilecek bakterilere ve toz gibi benzeri parçacıklara karşı korur. Ayrıca serumen olarak adlandırılan bu kulak yolu salgısı vücudun doğal savunmalarından yalnızca biridir. Bu salgının temizlenmesi kulak zarını, oluşabilecek enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakır. Yani vücut tarafından üretilen doğal savunma sistemine müdahale edilir. Kulak kanalı, kulak kiri olmadan kulağı tahriş edebilecek ya da iltihaplandırabilecek enfeksiyonlara karşı daha hassas ve duyarlı hale gelebilir. Bazı durumlarda kulak birikintisi aşırı olursa bir uzman tarafından temizlenmesi gerekir. Eğer uzman eşliğinde bir kulak temizliği gerekmiyorsa kulağa zarar verebilecek şekilde kulak temizliği yapılmamalıdır.

Kulak Kiri Neden ve Nasıl Oluşur?

Dış kulak yolu kemik ve kıkırdaktan oluşur. Bu yolun içerisinde de kulak salgısını oluşturan salgı bezleri yer alır. Salgı, toz ve kum parçalarını tutar ve böylece bunların kulak zarına zarar vermesini engelleyerek görevini gerçekleştirir. Genel olarak salgı kuruyarak içerdiği tozla birlikte kulak dışına atılır. İşte bu kuruyan salgı birikintisine de buşon yani kulak kiri adı verilir. Özellikle tozlu ortamlarda çalışan ve kulak salgısı koyu olan kişilerde akıntı birikerek dış kulak yolunu tıkayabilir. Bu tıkanıklıkta kulak ağrısına veya duyma azlığına yol açabilir.

Kulak kiri, dış kulak yolunda kendine özgü hareketle dışarı atılır. Ancak bu normal durum bazen gerçekleşemeyebilir. Bunun nedeni de doğuştan gelen bozukluklar ya da daha sonradan gerçekleşen bozukluklardan kaynaklanabilir. Bu durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Dış kulak yolunda var olan yapısal bozukluklar (dış kulak yolunun dar olması nedeniyle kulak kirinin dışarı atılamaması gibi),
• Dış kulak yolu mekanizmasının bazı nedenlerle bozulması (hormonal durumlar, kullanılan ilaçlar, geçirilen kulak ameliyatları gibi),
• Kulaklık ve tıkaç gibi cihazların aşırı kullanımı, işitme cihazı kullanımı,
• Kulağın yabancı cisimlerle temizlenmeye çalışılması ya da temizlemeye çalışırken kirin içeriye doğru itilmesi,
• Banyo yaptıktan veya denize girdikten sonra buşonun şişmesi,
• Tozlu ve kirli ortamlarda çalışmak ya da bu ortamlarda uzun süre bulunmak.

Ayrıca kulak temizliği yapılırken çok dikkat etmek gereklidir. Kulak kirini temizlemeye başlamadan önce bazı durumlarda kulak içindeki kirin zeytinyağı veya gliserin gibi yumuşatıcı maddelerle temizlemeniz gerekli olabilir. 

8 Maddede Bebeklerde Kulak Temizliği Nasıl Yapılmalı?

Bebeklerde kulak temizliği yapılırken çok dikkatli ve hassas olunması gerekir. Çünkü bebeğin tüm vücudu gibi kulakları da çok hassas yapıdadır. Özellikle de yeni doğan kulak temizliği yapılırken çok derine inmemek gerekir.

1. Bebeklerde kulak temizliği yapılırken özel olarak bebekler için üretilmiş olan ıslak mendiller ya da nemli bir bez kullanılmalıdır.
2. Islak mendil kullanılarak kulak kepçeleri ve kulak arkası temizlenmelidir.
3. Bebeğin kulağını silerken dikkatli ve hassas olunarak kirin yayılmamasına dikkat edilmesi gerekir.
4. Bebeğin bir kulağı temizlendikten sonra diğer kulağa geçerken kullanılan ıslak mendilin ya da nemli bezin temiz olduğundan emin olunması önemlidir.
5. Kulak temizliği için kullanılacak bez veya ıslak mendil ıslak bırakılmayarak suyunun sıkılması gereklidir. Bu duruma dikkat edilmemesi halinde bebeğin kulağına su kaçabilir. Bu da bebeğin kulağında enfeksiyona ya da başka rahatsızlıklara sebebiyet verebilir.
6. Bebek kulak temizliğinde yalnızca nemli bez veya ıslak mendil değil ayrıca bebekler için özel üretilen kulak temizleme çubuklarının da kullanılması tavsiye edilir. Bu kulak çubuklarının bebeğin kulak kanalına girmeyerek kulak kanalına zarar vermeyen özel güvenli çubuklardan olması gerekir.  Kulak çubuğu kullanırken yüzeysel bir kulak temizliği yapmanız bebeğiniz için yeterli olabilir. Aksi takdirde kulak çubuğuyla kulak kirinin ileri itilmesi sonucu iltihaplanma gibi sorunlar da ortaya çıkabilir. Bebeklerde kulak temizliği yapılması için malzeme seçerken çok dikkatli olunmalıdır. Kullanılacak pamuk oranından emin olunması gerekir.
7.  Eğer bebeğin kulakları fazla kirli ise veya kulakları sürekli kirleniyorsa evde temizlemek yerine doktora başvurulması önemlidir.
8.  Bebeğin kulağının içine de herhangi bir çubuk veya bez sokulmaması tavsiye edilir. 

Bebeklerde Kulak Temizliği Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

1. Bebeğin kulak içi temizlenirken, bebeğin kulağında su olmaması ayrıca bebeğin kulağının nemli kalmamasını sağlamak gereklidir.
2. Bebeklerde kulak temizliği sonrasında da mutlaka bebeğin kulağının kurulanması önemlidir.
3. Bebeğin kulağının dışı ve arkası da temizlik sırasında alınmalıdır . Özellikle yeni doğan bebeklerde kulak temizliği sık bir şekilde yapılmamakta olup belirli aralıklarla temizlik işleminin gerçekleştirilmesi önemlidir.
4. Bebeklerin kulak temizleme işleminde bazen damla şeklinde gliserin ya da zeytinyağı kullanılması önerilir.
5.  Eğer bebeğin kulağındaki kir çok ise veya temizlemenize rağmen çıkmıyorsa bebeğinizin bir doktor tarafından kontrol edilmesi gerekebilir.
6. Bebeklerde kulak temizliğinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar da bulunur. Temizlik için kulak çubuğu tercih ederseniz bebekler için özel üretilen kulak çubuklarından kullanabilirsiniz. Çünkü normal kulak çubukları bebeklerin kulaklarına zarar verebilir veya kirin kulak içerisinde kalmasına neden olabilir. 

Bebeklerde Kulak Kiri Ne Zaman Tehlikelidir?

Bebeklerde kulak kirinin ne zaman ciddi bir durum oluşturabileceğini anlamak zor bir hal alabilir. Bazı belirtiler görüldüğünde bebeğin kulağında sorun olduğu düşünülerek uzmana başvurmak gerekir. Bu gibi durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Bebeğin kulağındaki kirin koyu renkli ve katı olması
• Bebeğin duymasında azalma fark edilmesi
• Bebek kulak ağrısı yaşıyorsa 
• Bebeğin kulak veya kulak yolunda şişlik oluşması
• Bebeğin dış kulağındaki akıntı kötü kokulu ya da iltihaplıysa bir uzmana başvurulması gerekir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.