Doğum Sonrası Kanama Nedir? Doğum Sonrası Kanama Neden Olur?

Doğum Sonrası Kanama Nedir?

Postpartum kanama olarak da adlandırılan doğum sonrası kanama, 1000 ml miktarında kan akışının gerçekleştiği ve zaman zaman şiddetli olabilen ciddi ancak nadir görülen bir vajinal akıntıdır. Adet dönemi akıntısı gibi bayat, küflü bir kokusu olan doğum sonrası kanamalar birkaç hafta sürebilen kanamalardır. İlk başta ağır olarak görülür ancak kayboluncaya kadar yavaş yavaş daha hafif bir akışa dönüşür.

Doğum sonrası kanamalar birkaç hafta sürebilem ve doğum sonrası iyileşme sürecinin normal bir parçası olarak kabul edilen bir durumdur, genellikle komplikasyonlara neden olmaz.

Doğum Sonrası Kanamanın Nedenleri Nelerdir?

Lohusalık ya da postpartum kanamasında anneden ortalama olarak 1000 ml miktarında bir kan uzaklaşır. Bu doğrultuda, annede oluşabilecek doğum sonrası kanama nedenleri aşağıdaki gibi listelenebilir: 

• Lochia Rubra: Lohusalığın ilk döneminde görülen ve 3 gün gibi kısa bir süre devam eden bir kanama çeşididir. Semptomları regl ile eşdeğerdir ve parlak kırmızı rengine sahip olurken pıhtı atma eğilimi yüksektir.
• Doğum travmalarına bağlı kan kaybetme: Anatomik olarak rahim ve vajinaya zarar verilirse bu durum yaşanabilir. Doğum sırasında ya da öncesinde vücuda alınan bir kimyasal ya da operasyon bunun en temel nedenidir. Bu hadisede en çok karşılaşılan uygulama anneye doğum sırasında suni sancı verilmesidir. Buna benzer ilaçlar da vajinada yırtılmaya sebep olabilir, probleme zemin hazırlayabilir.
• Atonik kan kaybetme: Doğum sonrası rahim kaslarının işlevinde bozukluk olursa bu problem yaşanabilir. Rahim kasları kasılıp gevşeme işlevini ritmik olarak gerçekleştirirken bu durumda kaslar kasılamadığı için kan akışı gözlemlenebilir.
• Lochia Seroza: Renk olarak kahverengi ya da pembemsi bir görünümde görülen kan kaybı, maksimum 6 güne kadar sürebilir.
• Enfeksiyona bağlı kan kaybetme: Steril olmayan yaşama alanlarında annenin bulunması ve annenin perine bakımında belirli koşulları sağlayamaması neden olabilir. Vajinanın kuru tutulması bu açıdan enfeksiyonlara karşı bir tedbir oluştururken ıslak bölge enfeksiyona açık hale getirir. Ameliyat sırasında kapılan enfeksiyonlar çok hızlı bir tepki oluşturarak 1 gün içinde kendisini belli ederek kan gelişini tetikleyebilir.
• Lochia Alba: Doğumdan 7 gün sonra sıklıkla görülen ve 3 hafta kadar süren bir durumdur. Kanın miktarı ilk başta yüksek olabilirken son dönemlerinde sarı renge dönüşür. Bazı annelerde 8 haftaya kadar bu süreç devam ederken mukus kıvamlı bir akışkanlığa son aşamada kavuşur.
• Plasentanın rahim içinde kalması da nedenler arasında ilk sıralardadır.

Doğum Sonrası Kanama Kaç Gün Sürer?

Doğum sonrası kanama ilk bir haftalık periyotta regli sürecine benzer. Bir hafta sonra kan tonu pembe rengine dönerek miktarında azalma gözlemlenebilir. Normal şartlarda 10 gün sonrasında doğum sonrası kan akışı tamamen azalarak kahverengi akıntı şekline dönmesi beklenir. Son aşamada, doğumdan sonra en fazla 6 hafta ya da 40 gün süreyle kan akışı devam edebilir. Bu süreyi aşan doğum sonrası kanama durumlarında mutlaka doktora danışılması tavsiye edilir.

Doğum Sonrası Kanama Belirtileri Nelerdir?

Doğum sonrası kanamanın yaygın belirtileri arasında kontrolsüz kanama, kan basıncında azalma, kalp atış hızının azalması ve kırmızı kan hücresinde azalma yer alır.

Bunlarla birlikte doğum sonrası kanama belirtileri şunları içerir:

• Olması gereken seviyeden daha fazla olan kontrolsüz kanama
• Kan basıncında azalma
• Kalp atış hızının azalması
• Kırmızı kan hücresinde azalma
• Vajina vey akın bölgede şişlik ve ağrı
• Mide bulantısı ve kusma
• Tansiyonda dengesizlik
• Yorgunluk
• Ateş

Rahim kaslarında dengesizlikten kaynaklı idrara çıkma problemi de nadiren yaşanabilir.

Ayrıca lohusalık süreci olarak nitelendirilen 40 günlük periyottan sonra kan miktarı azalmamış ve devam ediyorsa bir kadın doğum uzmanına danışmak gerekir.

Doğum Sonrası Kanama Nasıl Teşhis Edilir?

Anne lohusalık periyodunu geçirmeye devam ediyorsa doğal bir süreç olarak düşünülerek takipte kalınır. Eğer kişinin ameliyatı vakumlu doğum, epizyotomi, çoğul gebelik, ikiz-üçüz doğumlarla gerçekleşmişse rahim sağlığı zarar görmüş olabilir. Bu kişiler, ilgili jinekolog tarafından yakından takip edilerek kan akışında miktar ve renk düzeyi dikkate alınır. Doğum sonrası kan akışının koyu-parlak kırmızıdan zamanla açık sarı-kahverengiye dönmesi beklenir. Ayrıca, kan viskozitesinin akışkan yapıdan mukusumsu dokuya dönmesi kritiktir.

Doğum Sonrası Kanama Nasıl Tedavi Edilir?

Doğum sonrası kanama tedavisinde uygulanan yöntemler şunlardır:

• Rahim içinde kalan plasenta gibi parçalar boş kürtaj yöntemi ile temizlenebilir.
• Rahim kaslarında kasılma bozukluklarına bağlı rahmin sertleşmesi oluşabilir, bu durumu azaltmak adına masaj yöntemi kullanılabilir ya da bazı ilaçlar doktor kontrolünde verilebilir.
• Rahim ağzında ya da vajinada yırtık tespit edilirse cerrahi olarak dikilir.
• Aşırı kan kaybı gerçekleşmişse doktorun kontrolünde kan nakli yapılabilir.

Tüm bunlarla birlikte genel olarak dikkat edilmesi gereken bazı hususlar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

• Doğum sonrası kanamalarda önerilen hijyenik ped kullanımı tercih edilmeli, normal kan akışını bozmamak adına tampon kullanılmamalıdır.
• Enfeksiyon riskinin söz konusu olduğu süreçte, peri bakımına özen gösterilerek ıslak tutulmamalı ve sık periyotlarla ped değiştirilmelidir. Ayrıca, bölgesel temizlik için sabun, şampuan, duş jeli gibi genital bölgenin pH ını bozacak ürünlerden uzak kalınmalıdır. Temizlik aşamasında ılık su ile yıkamaya dikkat edilmelidir.
• İdrarın ertelenmemesi rahim kaslarının kasılmaması açısından oldukça kritiktir. Sıvı tüketimini arttırarak idrara sıkça çıkılması fayda sağlayabilir.
• Ağır işler yapmaktan uzak durulması ve ağır kaldırılmaması rahim kaslarının zorlanmamasına katkı sağlar.

Doğum Sonrası Kanama Riskleri Nelerdir?

Doğum sonrası kanamada gereğinden fazla kan kaybı vücutta hayati fonksiyonları yavaşlatabilir ve organ performansını düşürebilir. Fazla kan akışının olması anneyi halsizleştirir, stres etkisini arttırır ve anne sütünün salgılanmasını negatif etkileyebilir. Diğer bir taraftan, rahim kaslarında oluşan dengesizlik kan kaybını en üst seviyeye çıkarırken bazı yan etkileri de beraberinde getirebilir. Bu yan etkiler arasında düşük tansiyon, bayılma, baş ağrısı, saç dökülmesi, cilt solgunluğu gibi durumlar vardır. Ayrıca, kan yoğunluğunun artması ıslak bir alan oluşturur, hijyenin korunmasında problemi meydana getirir ve enfeksiyona yatkınlığı arttırır.

Doğum Sonrası Kanama Nasıl Önlenir?

Genital bölgenin korunması adına hijyenik pedler kullanılır ve temizliğin sürekliliği için duru su ile yıkanması önerilir. Ağır fiziksel aktivite yapmama, dengeli beslenme, dinlenme, sık sık tuvalete çıkma, doktor kontrolünden geçme bazı önlemler arasındadır.

Doğum Sonrası Kanama Hakkında Sık Sorulan Sorular

Doğum sonrası kanama için ne zaman doktora başvurmalıyım?

Doğum sürecinden sonra 6 haftalık süre tamamlanmış ve kanama aynı şiddette devam ediyorsa doktora başvurulmalıdır.

Kanamanın rengi ve kıvamı ne anlama gelir?

Renk kırmızı tondan ve akışkanlıktan kahverengi tona ya da mukusumsu bir kıvama dönerse kan akışının azaldığı düşünülür.

Doğum sonrası kanama miktarı ne kadar olmalıdır?

Doğum sonrası kanama miktarı normal şartlarda 1000 ml'yi geçmemelidir.

40 sonu kanama nedir?

Anne için loğusalık döneminde regl benzeri dönemin yaşanmasını anlatır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.