Yükleniyor
Duodenit, oniki parmak bağırsağı (duodenum) astarındaki iltihaplanma sonucunda görülen bir bağırsak rahatsızlığıdır. Bazı durumdalarda mide zarında olan iltihaplanma yani gastrit ile beraber görülebilir. Birlikte ortaya çıktıklarında gastroduodenit olarak adlandırılır. Helikobakter pilori, çölyak hastalığı ve crohn hastalığı duodenite neden olarak kişinin sağlığını etkileyebilir. Mide bulantısı, gaz, şişkinlik şeklindeki belirtilerle ortaya çıkabilir.
Duodenit, midenin hemen altında bulunan, ince bağırsağın ilk kısmı olan oniki parmak bağırsağı olarak da bilinen duodenumun iltihaplanmasına bağlı ortaya çıkan bağırsak rahatsızlığıdır. Besinler midede işlenmeye başladıktan sonra pilor sfinkteri yoluyla duodenuma doğru hareket eder. Bu sebeple duodeniti olan kişiler yemek esnasında veya sonrasında rahatsızlık hissedebilirler. Duodenit hastalığı, erkek, kadın ve çocukların sindirim sağlığını etkileyebilir. Belirti göstermesi durumunda tedavi edilmesi gerekir.
Oniki parmak bağırsağı olan duodenum, ince bağırsak ile midenin hemen yanında bulunan üst bölgedir. Sindirim sisteminde yer alan bu kısım, yemeğin parçalanıp sindirilmesinden sorumludur. Kısmen olarak sindirilen besin liflerini mideden alarak enzimlerle parçalar. Bu enzimler safra kesesinden, karaciğer ve pankreastan bağırsağa salgılanır.
Duodenitin en yaygın görülen belirtileri midede yanma ve göğüs ağrısıdır. Bunun yanında duodenit belirtileri şöyle sıralanabilir:
Duodenit hastalığının en yaygın nedenleri arasında helikobakter pilori bakterisinden kaynaklı bir enfeksiyon yer alır. Birçok insanın midesinde helikobakter bakterisi bulunur. Ancak bazı durumlarda bakteri sayısı artışa geçerek mide enfeksiyonlarına ve hastalığa sebep olabilir. Mide enfeksiyonu olan helikobakter, bazı durumlarda mideden çıkarak oniki parmak bağırsağına yani duodenuma girebilir ve burada peptik ülserlere neden olur. Bu da bağırsak içerisinde meydana çıkan yaraların iltihaplanarak duodenit gelişmesine zemin hazırlar. Duodenite neden olan diğer faktörler şöyle sıralanabilir:
Duodenite neden olan helikobakter pilori, bağırsağın dengesini bozarak enfeksiyonlara neden olur. Bu nedenle duodenit ortaya çıkabilir.
Bazı hastalıklara karşı çok fazla steroidal olmayan antiinflamatuar ilaç veya NSAID (aspirin veya ibuprofen gibi) kullanmak ülserlere ve kanamaya neden olabilir. Bu da duodenit hastalığının gelişmesini sağlar.
Alkol içmek, sigara içmek duodenit ile bağlantılı durumlar olarak bilinir. Bu tüketim alışkanlıkları bağırsakların zarar görmesine neden olarak duodenit geliştirebilir.
Vücudun glutene karşı bağışıklık proteinleri üretmesine neden olan çölyak hastalığına sahip olan kişilerle de duodenit görülebilir. Çölyak hastalığı durumunda gluten yendiğinde bağırsakların bazı kısımları iltihaplanıp hasar görür ve duodenite neden olabilir.
Mide asitleri enzimlerin çalışması için doğru pH'ı oluşturarak sindirime sistemine yardımcı olur. Mide asidi çok fazla olduğu durumda mide yanması ve ülser görülür. Oniki parmak bağırsağına da gidebilen mide asidi, duodenumun iç zarında iltihaplanmaya ve daha sonrasında duodenite neden olabilir.
Bunların yanında diğer bağırsak hastalıkları, crohn hastalığı, ülseratif kolit ve gastroözofageal reflü hastalığı ya da GERD duodenite neden olan hastalıklar arasında yer alır.
Uzman doktor muayenenin ardından duodenit hastalığından şüphelenirse bazı görüntüleme testleri ve kan tahlili isteyebilir. Bu tetkikler şunları içerebilir:
Duodenit tedavisi, hastalığın nedenine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Uzman doktor teşhisin sonuçlarına göre şu ilaçları size yazabilir:
Bunun yanında sigarayı bırakmak, alkol kullanmamak ve glutensiz beslenmek duodenit tedavisi arasında yer alır.
Duodenit, on iki parmak bağırsağı astarının iltihaplanması olarak bilinirken gastrit mide astarının iltihaplanmasıdır. Bu iki hastalık bir arada olduğunda gastroduodenit ortaya çıkar.
Duodenit ağrısı, ara ara belirerek bazen haftalarca sürebilir. Oniki parmak bağırsağı ağrısı genellikle yemekten 1-3 saat sonra ortaya çıkabilir. Yemekle ve ilaçlarlar beraber hafifleyerek geçebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 1 Aralık 2023
Yayınlanma Tarihi: 1 Aralık 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
