Eris varyantı, omicron soyundan gelen covid-19’un mutasyona uğramış bir türü olan koronavirüs varyantıdır. DSÖ tarafından izlenen varyantlar listesinde 5. sırada yer alan yeni varyant, ilk olarak Şubat 2023'te tespit edildi. Yunan çekişme ve anlaşmazlık tanrıçasının adını alan eris varyantı belirtileri arasında boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı, yorgunluk, ateş, nefes darlığı, vücut ağrıları ve tat-koku kaybı yer almaktadır. Bu yönden eris varyantı belirtileri yaygın COVID-19 semptomları ile benzerlik göstermektedir.
Eris Varyantı (Eris Virüsü) Nedir?
Bilimsel adı EG.5.1 olan eris virüsü ya da eris varyantı, COVID-19 varyantlarından omicron varyantının mutasyona uğramış, daha bulaşıcı o Koronavirüsün eris varyantı Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘izlenmesi gereken varyantlar' listesine alınan bir mutasyondur. Koronavirüs belirtilerine benzer olarak eris varyantı da üst solunum yolu şikayetleri olan boğaz ağrısı, öksürük, ateş, tat-duyu kaybı, burun akıntısı gibi belirtilere neden olur.
Eris virüsünün dünya üzerinde yayılma hızı ve görülme sıklığı artsa da henüz endişe edici bir durum söz konusu değildir ancak tedbir alınması ihmal edilmemelidir.
Güncelleme: Eris varyantı 2024 yılı içerisinde baskın varyant olmaktan çıkmıştır.
Eris Varyantı (Eris Virüsü) Belirtileri Nelerdir?
COVID-19 semptomları ile benzerlik gösteren eris varyantında görülen yaygın belirtiler boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı ya da tıkanıklığı, nefes darlığı, halsizlik ve tat-koku kaybıdır.
Eris varyantı belirtileri şunlardır:
- Boğaz ağrısı
- Ateş
- Öksürük
- Burun tıkanıklığı veya akıntısı
- Nefes darlığı
- Tat ve koku kaybı
- Hapşırma
- Halsizlik
- Kas ve vücut ağrıları
- İştah kaybı
- İshal
Eris varyantı koronavirüs varyantlarından farklı semptomlara sahip mi?
Omicron'un diğer tüm varyantları gibi eris varyantı da de üst solunum yollarını enfekte eder. Bu nedenle eris varyantında burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, nefes darlığı, yorgunluk ve kas ağrısı gibi soğuk algınlığı benzeri belirtiler görülür. Ancak 65 yaş ve üzeri ya da bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, virüs alt solunum yolları hastalıklarına da neden olabilir.
Diğer yandan koronavirüsün mutasyona uğrayan yeni varyantlarında tat-koku kaybı, mide bulantısı, kusma ve ishal gibi semptomların görülme sıklığının azaldığı söylenebilir.
Koronavirüs Eris Varyantının Diğer Koronavirüs Türlerinden Farkı Nedir?
Ortaya çıkan tüm varyantlarda olduğu gibi, genotipteki küçük farklılıklar bağışıklığın işe yaramamasına neden olabilmektedir. EG.5'in spike proteini yani virüsün konakçı hücreye girişini kolaylaştıran kısımda bu anlamda bağışıklıktan kaçabileceği varsayılabilir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), EG.5'i "takip edilen varyant" olarak sınıflandırdığı için eris varyantını daha bulaşıcı veya şiddetli sonuçlara neden olabilecek varyant olarak değerlendirilmesine neden olabileceği söylenebilir.
Eris Varyantından Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
Daha önceki Covid-19 varyantlarında olduğu gibi kişisel hijyene dikkat etmek en öncelikle korunma yolu olarak kabul edilir.
Genel olarak eris varyantından korunmak için uygulanacak yöntemler şöyledir:
- Kişisel hijyene dikkat etmek
- Temas edilen yüzeyleri düzenli ve sık bir şekilde dezenfekte etmek
- Covid-19 hatırlatma dozlarını yaptırmak
- Bağışıklığı güçlü tutmak için sağlıklı beslenmek
- Hasta olduğundan şüphe duyduğunuz kişilere fazla yaklaşmamak
- Hasta olduğunuzu düşündüğünüz zaman mümkün olduğunda evde kalmak
- Eğer yapabiliyorsanız çok kalabalık ortamlarda maske takmak
PCR Testi ile Eris Varyantı Tespit Edilebilir mi?
Sadece semptomların uyması eris virüsünü aldığınız anlamıma gelmeyebilir. Covid enfeksiyonunu doğrulamanın en kesin yolu covid testi yaptırmaktır. PCR testleri ile yeni varyantlarda hala tespit edilebilmektedir.
SARS-CoV-2 gelişmeye ve mutasyona uğramaya devam edecektir. Özellikle soğuk havaların yaklaşması ile vakaların artma olasılığı nedeni ile belirgin semptomlar gösteriliyorsa mutlaka test yaptırılıp, virüs kapılmışsa gerekli tedavi sürecine başlanılmalıdır.
Eris Varyantı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Eris varyantının kuluçka süresi nedir?
Covid-19'un mutasyona uğraması ile kuluçka süreleride kısaldı. Eris varyantı için ortalama olarak kuluçka süresi beş gündür.
Eris varyantı Türkiye’de görüldü mü?
Dünya üzerinde bulaş hızının arttığı ve yayılım göstermeye başlayan eris varyantı için Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, eris varyantının Türkiye'de 9 kişide görüldüğünü açıkladı. Bakan Koca yaptığı açıklamada, "Endişe konusu sayılmayacak bir gelişme. Hasta etme gücünün (virülansının) düşüklüğünü bildiğimiz Eris varyantı Referans Laboratuvarımızda yapılan incelemede 9 kişide görüldü. Yurt dışı temaslı ve aynı ildeler. Mevcut tedbirlere ve gündelik hayatımıza devam edeceğiz. Durum başka ülkelerde yaygın, bizde de ortaya çıkması muhtemeldi. Büyüklerimizi, kronik hastalarımızı koruyacağız." ifadelerini kullandı.
Eris varyantı ne kadar bulaşıcı?
Eris varyantı kendisinden önceki mutasyonlara göre daha bulaşıcıdır.
Eris varyantı ölümcül mü?
Bağışıklık sistemi zayıf, kronik hastalığı olan ve yaşlı kişilerde eris varyantının etkileri ve semptomları daha şiddetli görülebilir ancak eris varyantında henüz ölümlü vaka görülmemiştir.
Eris varyantı son mutasyon mu?
BA.2.86 olarak adlandırılan pirola varyantı ardından yine omicron’un BA.2.86 varyantının spike proteininde türeyen JN1 varyantı 8 Aralık'ta tespit edilmiştir. Haziran 2024'de ortaya çıkan Covid XEC varyantı şuan için en son çıkan koronavirüs varyantıdır.
Eris varyantı ne kadar yaygın?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezine göre, EG.5, Ağutos 2023'de Amerika Birleşik Devletleri'ndeki COVID-19 vakalarının %20,6'sında görülerek ABD'de ki baskın koronavirüs varyantı olmuştur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 23 Eylül 2024
Yayınlanma Tarihi: 22 Eylül 2024