Gilaburu, kırmızı meyvesi ile meşhur olan ve salkım şeklinde dalları ile dikkat çeken bir bitkidir. Alternatif tıpta sıklıkla tercih edilen bitki günümüzde ise modern tıbbın ilaç sektörünün gelişimi ile ham madde haline getirilmiştir. Yara iyileştirme ve balgam söktürücü özelliğinin ön planda olması gilaburu özlü krem ile gilaburu şurubu üretimini endüstride arttırmıştır. Etken madde zenginliği sayesinde kozmetik, gıda, sağlık ve boya sektöründe doğal içeriği ile ön plana çıkar.
Gilaburu Nedir?
Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Asya’ya özgü, hanımeligiller ailesine ait, latince ismi Viburnum opulus L. olan gilaburu, yaprakları oval, meyveleri kırmızı taneli ve 4 metreye kadar uzayan bir bitki olup, Orta ve Kuzey Anadolu'nun nemli bölgelerinde, Türkiye'de ise en çok Kayseri ilinde yetişir. Gilaburu meyvesi, sonbaharda olgunlaşarak tüketilmesi ile ağızda acımtırak bir tat verir. Bu nedenle meyve kısmı çeşitli işlemden geçerek farklı formlarda yiyecek olarak sofralarda bulunur.
Gilaburu Ne İşe Yarar?
Gilaburu bitkisi içeriği yüksek oranda C ve E vitamini, antosiyaninler, karoten, flavanoidler fenolik bileşiklere sahiptir. Terapötik etkileri göz önünde bulundurulduğunda mikroorganizma öldürücü, kolesterol dengeleyici, karaciğer detoksu, kramp ağrılarının azaltıcı, gaz giderici, yatıştırıcı, iltihap giderici, yara iyileştirici, kan sulandırıcı, antioksidan özellikler taşır. Bu bileşikleri sayesinde gilaburu bitkisi,
Enfeksiyonları önler
Kontrollü hücre ölümü hızının artması iltihap düzeyini damar ve organ düzeyinde arttırabilir. Böylece, sepsis olarak bilinen çoklu organ yetmezliğine neden olabilecek komplikasyonlar yaşanabilir. Gilaburu bitkisinin iltihap kurutucu ve antioksidan özelliği bu kontrol dışı savunma mekanizmasını engellemesine yardımcıdır. Ayrıca, mikrop öldürme kapasitesi sayesinde vücut reaksiyonunun daha fazla artmasına izin vermemesi enfeksiyon düzeyinin dengelenmesine yardımcı olur.
Antioksidan kaynağıdır
İnsan vücudu yüksek bir bağışıklık gösterdiğinde beyaz kan hücreleri arasında yer alan nötrofil gibi hücreler çok salgılanır. Bu durum oksidatif stresi beraberinde oluşturabilir. Her ne kadar glutatyon mekanizması serbest radikalleri ortamdan uzaklaştırarak oksidatif stresi azaltsa da yeterli gelmeyebilir. Bitkinin antioksidan potansiyelinin olması istenmeyen maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
Enerji verir
Kan şekerinin dengelenmesinde rol alan gilaburu, fazla salgılanan insülinin ayarlanmasına dolaylı etki eder. Böylece, fazla alınan besini vücutta yağ ya da karbonhidrat depolarına dönüştüren insülin hormonun kilo yapma etkisi minimize edilmiş olur. Kan akımını ve metabolizmayı hızlandıran bitki, enerji potansiyelini de attırmada yardımcıdır.
Stresi bastırır
Gilaburu bitkisinin yatıştırıcı ve sakinleştirici özelliklerinin olması sinir sistemi sağlığının korunmasını destekler. Hem sempatik hem de parasempatik sinir sistemini desteklemesi stres faktörünün neden olduğu zararın da onarılmasına yardımcı olur. Ayrıca, insomnia olarak bilinen uykusuzluk probleminin de giderilmesine destek olması uyku düzenin normale dönmesinde etkilidir.
Gilaburu Suyu Faydaları Nelerdir?
Gilaburu'nun böbrek taşı oluşumunu önleyebilir, rahim enfeksiyonlarını iyileştirebilir, hipertansiyon ve astım gibi kronik hastalıkların semptonlarını yatıştırıp, sindirim sorunları, öksürük, karın ağrısını, adet kramplarını ve soğuk algınlığına iyi gelebilir.
Anti bakteriyel ve iltihap kurutucu özelliği bulunan ve bağışıklık sistemine destek olan gilaburunun faydaları şunlardır:
- Gilaburu suyu böbrek taşı oluşumunu azaltıp, dökmeyi kolaylaştırır
- Yüksek tansiyonu dengelemeye yardımcıdır
- Rahim kaslarını gevşeterek adet sancısı ağrılarını azaltabilir
- Ödem ve şişkinliği geçirebilir
- Kabızlık problemine iyi gelir
- Cilt tabakalarını arındırır ve anti-aging etkisi yapar
- Gilaburu, ülseratif kolit, pankreatit gibi rahatsızlıklarda yara iyileşme sürecine katkı sağlar
- Kanser karşıtı özelliği ile hücre farklılaşmamasının önüne geçilmesine yardımcı olması bazı kanser türlerine karşı destekleyicidir.
Gilaburu Besin Değerleri Nelerdir?
100 gram bitkide 12 gram karbonhidrat, 4,6 gram lif, 4 gram glikoz, 0,4 gram protein, 0,1 gram yağ, 60 IU A vitamini, 13,3 mg C vitamini, 1,2 mg E vitamini, 5,1 mikrogram K vitamini, 0,1 mikrogram B6 vitamini, 8 mg kalsiyum, 26 mg magnezyum, 13 mg fosfor ve 85 mg potasyum bulunur. Yağ içeriğinin düşük olması kilo kontrolünde bitkiyi öne çıkaran bir unsur haline getirir.
Gilaburu Zararları Var mıdır?
Gilaburu nektarı, suyu, ekstraktı, çayı ve meyvesi olarak tüketilmesi günlük farklı miktarda kullanımını meydana getirir. Fazla tüketildiğinde pH değeri 4 civarında olması asidik koşulları desteklediğinden başta mide olmak üzere sindirim sistemini olumsuz etkileyebilir. Kusma, bulantı ve mide rahatsızlığı oluşturması durumunda bitkiye ara verilmesi tavsiye edilir. Bağırsak hareketlerini hızlandırması nedeniyle gereğinden fazla alınırsa ishal gibi durumlar da oluşturabilir.
Gilaburu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Gilaburu Suyu Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Gaz sıkışması, mide ve bağırsak spazmları, solunum yolunda alerjik semptomlar, idrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşı oluşumu, rahim kaslarının kasılması, tansiyonun yükselmesi gibi durumların iyileşme süreçlerinde destekleyici rol oynar.
Gilaburu Kimler Kullanamaz?
- Otoimmun hastalığı olan kişiler tedavi sürecinde doktoruna danışarak kullanımı tavsiye edilir.
- Kanser hastaları doktoru onay verirse kullanımını gerçekleştirebilir.
- Hamile kişilerin kullanımı önerilmezken emziren annelerin doktor kontrolünde kullanması önerilir.
- Asitli bir yapısının olması nedeniyle diş eti ve mide problemleri olan kişilerin kullanımında dikkat edilmelidir.
- Reflü problemi çeken kişilerin günün geç saatinde tüketilmesi önerilmemektedir.
- Mide ve bağırsak bölümünde ülser rahatsızlığı olan kişilerin bitkiyi kullanımı zarar verici bir etki bırakabilir.
Gilaburu Kaç Günde Tüketilmeli?
Takviye edici gıda üretiminde meyve kısmının ekstresi çıkarılır. Bitkinin ekstrakt formu yapılan bilimsel çalışmalarda günlük 1000 mg'a kadar çıktığı gözlemlenmektedir. Gilaburu suyunun tüketiminde ise günde en fazla 1 litre ya da en fazla 4 bardak şeklinde tüketimi önerilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 28 Mart 2024
Yayınlanma Tarihi: 27 Nisan 2023