Hayvanlardan insana geçen ve halk arasında köpek kisti olarak bilinen karaciğer kist hidatiği, hiç fark edilmeyeceği gibi, sarılıktan ölümcül reaksiyonlara kadar birçok sorunu da beraberinde getirebilmektedir.
Yükleniyor
Hayvanlardan insana geçen ve halk arasında köpek kisti olarak bilinen karaciğer kist hidatiği, hiç fark edilmeyeceği gibi, sarılıktan ölümcül reaksiyonlara kadar birçok sorunu da beraberinde getirebilmektedir.
Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Koray Acarlı, hastayı ölüme dahi götürebilen “karaciğer kist hidatiği” hakkında bilgi verdi.
Karaciğer kist hidatiği, kurt, çakal, köpek gibi hayvanların bağırsaklarında yaşayan parazit türünün neden olduğu bir hastalıktır. Parazitin evriminde küçükbaş ve büyükbaş hayvanlar ara konak olarak rol oynar. İnsanlar da zaman zaman ara konak vazifesi görebilmektedir. Bağırsağında paraziti taşıyan hayvanlar, (kurt, çakal, köpek vs.) yumurtaları dışkı yolu ile etrafa saçar.
İnsanlar ya da küçükbaş ve büyükbaş havyanlar, bu yumurtaların bulaştığı gıdaları yediğinde veya suyu içtiğinde başta karaciğer, sonrasında ise akciğer olmak üzere değişik organlarında içi sıvı dolu keseler (kistler) oluşur. Hastalık bulunduğu organa göre “Karaciğer Kist Hidatiği” ya da “Akciğer Kist Hidatiği” olarak adlandırılır. İnsandan insana bulaşma olmaz, ancak parazit yumurtası bulaşmış kirli gıdalar herkes tarafından alınabilir ve dolayısıyla hastalık ailenin değişik fertlerinde de ortaya çıkabilir.
Karaciğer kist hidatiği hastalığının özgün bir şikayeti yoktur. Kist karaciğerde bir ya da birden fazla olabilir. Küçük kistler genellikle şikayet nedeni olmaz. Hastalık çoğu zaman başka nedenlerle yapılan görüntülemelerde ortaya çıkar. Daha büyük kistler ise sağ tarafta ağrı dolgunluk hissi gibi şikayetler ile ortaya çıkar. Kist kendi haline bırakılırsa giderek büyür ve istenmeyen olaylara neden olur. Bunlar kistin içinde bakterilerin üremesi, sarılık ile delinme ve yırtılmadır. Bunların ortaya çıkması, hastalıkla mücadeleyi güçleştiren riskleri artırır. Kistin kendi kendine patlaması ve delinmesi nadiren görülebilir. Daha ziyade büyük kistlere gelen ani ve şiddetli darbeler (kaza, yumruk…) böyle bir yırtılmaya neden olabilir.
Böyle bir durumda iki tablo çok önemlidir. Birincisi, kist içeriği antijenik özellik taşır, yani şiddetli, hayatı tehdit edebilecek alerjik reaksiyonlar uyandırabilir. İkincisi ise, kist içeriği bütün karın boşluğu içerisine yayılarak yaygın hastalık halini alabilir. O zaman hastalıkla mücadele güçleşir.
Hastalık, karaciğerde hasar oluşturmaz. Genellikle karaciğer dokusunu iterek kendine yer açtığından karaciğer hücreleri fonksiyonlarına devam eder.
Tedavi için kistin içeriğinin boşaltılması gerekmektedir. Başta cerrahi olmak üzere kistin büyüklüğü, karaciğerdeki yeri, sayısı ve komplikasyon olup olmaması gibi değişkenlere göre iğne ile boşaltma ve laparoskopik yöntem uygulanabilir. Etkili bir ilaç tedavisi yoktur. Ancak, cerrahi yöntemlere katkı sağlayan, tekrarını ve ameliyat sırasında etrafa bulaşmayı en aza indiren bazı ilaçlardan faydalanılır.
Güncelleme Tarihi : 17 Nisan 2023
Yayınlanma Tarihi: 24 Aralık 2009
Detaylı bilgi için iletişime geçin.