Öğle saatlerinde zorla yatağa gönderilen küçük çocukların büyüdükleri zaman en çok ihtiyaç duydukları zaman dilimi, öğle uykusu… Pek çok Akdeniz ve Güney Amerika ülkesinde uygulanan “Siesta” yani öğle uykusu uygulaması Türkiye’de de olmalı mı? Öğle uykusunun çocuklara ve yetişkinlere sağladığı faydalar neler? Öğle uykusu ömrü uzatır mı?
Öğle uykusu ile ilgili tüm bu merak edilen soruların yanıtını, Memorial Hastanesi Uyku Laboratuvarı Sorumlusu Doç. Dr. Turan Atay verdi.
Öğle uykusu vücuda ne gibi yararlar sağlar?
Öğle uykusu fizyolojik bir olaydır. Kişinin 24 saat içerisinde uykuya yatkın olduğu dönemlerden biri de öğle uykusu saatleridir. Öğle uykusu, en az gece uykusu kadar insan vücuduna yarar sağlar. Gece yeteri kadar uyumuş, gündüz de öğle uykusu uyuyan bir kişinin vücudu tazelenir, performansı artar, düşünme ve problem çözme yeteneği hız kazanır.
İnsan vücudu en çok hangi saat dilimlerinde uyku ihtiyacı duyar ?
Gün içerisinde iki kez vücut ısısı düşmektedir. Birisi sabaha karşı 03.00 sıralarında, diğeri ise öğleden sonra 14.00- 15.00 saatleri arasındadır. İnsanların öğle yemeğinin ağırlığına bağladığı bu rehavet dönemi, aslında vücudun uykuya en meyilli olduğu saat dilimidir. Bu saat aralıkları uykunun en kaliteli olduğu zamandır. Kaliteli uyku, insan vücuduna uzun süre uyumaktan çok daha faydalıdır.
Genetik faktörlerin uyku üzerinde etkisi var mıdır ?
Genetik faktörlerin uyku üzerinde çok büyük etkisi vardır. Kimi insan 13-14 saat uyusa da uykusunu alamaz, kimi ise 4- 5 saatlik bir uykuyla günü zinde geçirebilir. Aynı şekilde uykuya dalma ve uyanma saatleri de genetik faktörlerden etkilenmektedir. Bazıları geç saatte yatıp geç kalkmayı, bazıları da erken yatıp erken kalkmayı sever.
En çok kimlerin öğle uykusuna ihtiyacı vardır ?
İmkanı olan herkesin öğle uykusuna yatması vücudu açısından faydalıdır. Ancak özellikle çocukların öğle saatlerinde mutlaka uyumaları gerekmektedir. Çocukluk çağında öğle saatlerinde alınan kaliteli uyku, beyin ve vücut gelişimi için çok önemlidir. Burnu tıkalı olan çocuklar uykularını tam olarak alamadıkları için, vücutları kavruk kalabilir. Bu cümlelerden de ortaya çıkabileceği gibi uyku büyüme açısından çok önemlidir.
Öğle uykusunun süresi ne kadar olmalıdır ?
Çocukların yaklaşık 1-2 saat öğle uykusuna ihtiyaçları vardır. Erişkinler içinse 15-20 dakika yeterlidir. Ancak bazı insanlar geceleri dahi uyuyamamaktadır. Bu tip insanlara öğle uykusu kesinlikle tavsiye edilmemektedir. Çünkü gündüz saatlerinde kısa bir süre dahi uyusalar, gece uyumaları çok zorlaşır.
Birçok sıcak ülkede uygulanan “ Siesta”nın önemi nedir ?
Pek çok Akdeniz ve Güney Amerika ülkesinde saat 14.00- 16.00 arasında ‘siesta’ uygulaması yapılmaktadır. Siesta, sıcak ülkeler için çok doğru bir uygulamadır. Öğle saatlerinde kişilerin yaşadığı yorgunluğu engellemek için, kısa süre de olsa uykuya ihtiyaçları vardır. İnsanlar, uyuşuk bir şekilde çalışacaklarına, uykularını almış dinç bir şekilde çalışmaları çok daha verimli olacaktır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 15 Ağustos 2022
Yayınlanma Tarihi: 30 Nisan 2009