Özellikle ileri yaşta sık görülen sağlık sorunlarından biri olan kireçlenme, eklemlerin bazı görevleri yerine getirmesini engelliyor. Omuz kireçlenmeleri ise günlük yaşamı kısıtlıyor, kişiyi yemek yemek ve kıyafet değiştirmek gibi önemli ihtiyaçları tek başına karşılayamaz hale getirebiliyor. Omuz kireçlenmesi erken evrede tespit edildiği takdirde medikal ilaçlar ve fizik tedavi ile kireçlenmenin önüne geçilebiliyor. İlerlemiş vakalarda ise protez cerrahisi gündeme geliyor. Memorial Antalya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, omuz kireçlenmesi ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Yük taşıyan eklemlerde görülüyor
Kireçlenme yük taşıyan eklemlerde görülür. Yani kalça, diz hatta ayak bileği gibi vücut ağırlığını taşıyan eklemlerde artroz görülmesine daha sık rastlanır. Öncelikle diz ve kalçada, sonra ayak bileği ve elde artroz görülmektedir. Nadiren görülen omuz kireçlenmesinin en sık nedeni omuz eklemini ilgilendiren kırıklar ve çıkıklardır. Ayrıca omuz rotator kuf denilen kas grubunun kronik hastalığı sonucu omuz ekleminin çalışmaması da kireçlenmeye neden olur. Bir de hemipleji gibi iskemik beyin atağı sonucu açığa çıkan hastalıklarda omuzun kullanılmaması, kasların yeterli çalışamaması nedeniyle omuz kireçlenmesi gelişir.
Kireçlenme nedenleri şöyle sıralanabilir:
- Eklemin yüzünü ilgilendiren kırıklar
- Çıkıklar (tedavi edilmemiş geç kalmış veya yanlış veya kötü tedavi edilmiş eklem çıkıkları)
- Eklem iltihapları (eklemin içerisinde kıkırdağı yok eden eklem iltihapları)
- Romatizmal hastalıklar
- Nörolojik nedenlerle eklemin çalışmaması (felç)
- Eklem iltihabı
Ağrılar gece artıyor
Omuz eklemi kolay kırılabilen ve çıkabilen bir eklemdir. Omuz kireçlenmesinde hastalarda ağrı ve hareket kısıtlılığı görülür. Genellikle yüzlerini yıkayamama, abdest alamama, bir şeyi yerden alma, kaldırma ve taşımada zorlanma, kadınlarda çoğunlukla sutyenlerini çözememe veya çamaşırlarını giyip çıkaramama gibi şikayetler olur. Omuzun temel görevlerinden biri de elin ağza götürülmesini sağlamaktır. Omuz kireçlenmesinde hastalar bu hareketleri yapmakta güçlük çektiklerini ifade eder. Yemek yemek gibi basit bir işi bile yapamaz hale gelirler. Omuz kireçlenmesinde ciddi bir kemik ağrısı gibi ağrı hissedilir. Ağrılarda özellikle gece artış görülür.
Kireçlenmenin derecesine göre tedavi belirleniyor
Omuz kireçlenmesi erken evrede fark edildiyse, omuz çevresi kaslarını kuvvetlendirmeyi hedefleyen ev egzersizleri veya fizik tedavi hastayı rahatlatabilir. Hafif düzeyde ilaç tedavisi de eklenebilir. Buna rağmen iyileşme sağlanamadıysa radyolojik olarak eklem kireçlenmesinin derecesine bakılır. Kireçlenme düzeyi ilerlediyse protez işlemi yapılabilir. Omuz kireçlenmesinde eklemin iki yüzü de bozulduğu için total protez kullanılır. Saf bir omuz eklemi kireçlenmesinde rotator kuf denilen mekanizma sağlamsa klasik bir total omuz protezi konur. Ancak rotator kuf bozuksa o zaman reverse denilen ters omuz protezi tercih edilir.
İleri derecede kireçlenmede omuz protezi ameliyatı yapılıyor
Omuz protezi ameliyatı günümüzde açık cerrahi ile yapılmaktadır. Protez homeros denilen eklemi yapan kısma bir de glenoid denilen çukur kalan yere konulur. Bu eklem çevresindeki kaslar onarılınca omuz çıkmaz, yerinde sabit kalır. Omuz protezi ameliyatından sonra belirli bir süre hastanın iyileşmesi için beklenir. Genellikle bu süre 3 haftadır. İyileşmenin ardından rehabilitasyon süreci başlar. Hastanın durumuna göre fizik tedavi ve rehabilitasyon 1 veya 1.5 ay devam eder. Hastanın yaşam tarzına dikkat etmesi ve düzenli takiplerini aksatmaması çok önemlidir.
Güncelleme Tarihi : 5 Mayıs 2022
Yayınlanma Tarihi: 5 Mayıs 2022
