Patlıcan, Hint kıtasına özgü bir meyve olarak bilinmektedir. Dünyanın her bölgesinde tüketilen ve genellikle sebze olarak bilinen patlıcan, aslında meyvedir. Mor ve siyah renklerde bulunabilen patlıcanın, yabani çeşitleri 40 cm üzerinde büyüyebilmektedir. Patlıcan içeriğindeki vitamin ve mineraller sayesinde kemik oluşumunu destekleyerek, anemi semptomlarını azaltabilmektedir. Ayrıca patlıcan, diyabeti yönetmede, sindirim sistemini düzenlemede de etkilidir. Dünyada birçok patlıcan çeşidi bulunur ve farklı şekillerde yemeği tüketilir. Özellikle Hint mutfağının popüler besini olan patlıcanın, doku ve yoğunluğu domates kıvamında olmaktadır.
Patlıcanın Besin Değeri
Patlıcan içeriğindeki vitamin, mineral ve besin değerinden dolayı sağlığa birçok faydası bulunmaktadır. Yağ içermeyen ve su açısından yüksek değeri olan patlıcanda C, K vitamini, magnezyum, fosfor, bakır, folik asit, potasyum, manganez bulunur. Bir patlıcan (82 gr) 20 kalori, 0,8 gr protein, 4,8 gr karbonhidrat ve 0,1 gr yağ sağlar. Patlıcanın besin değeri şu şekilde sıralanabilir:
- Kalori: 20.5
- Yağ: 0.1 g
- Sodyum: 1.6 mg
- Karbonhidrat: 4.8 g
- lif: 2.4 g
- Şekerler: 2.9 g
- Protein: 0.8 g
- Manganez: 0.2 mg
- Potasyum: 188 mg
Patlıcanın Faydaları
Patlıcan, hücreleri hasarlara karşı korumaya yardımcı olan A ve C vitaminleri gibi antioksidanlar içermektedir. Patlıcanın kalp sağlığına, kan şekeri kontrolüne ve göz sağlığına birçok faydası bulunur. Patlıcanın faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Sindirime Yardımcı Olabilir
Patlıcan, dengeli beslenmede önemli olan lif içermektedir. Lif, gastrointestinal ve bağırsak düzeni için oldukça faydalıdır. Aynı zamanda lif, gıdaların emilimini ve besinlerin işlenmesini, sindirilmesini sağlayan mide sularının salgılanmasında etkilidir. Yetişkin bir kişi, her gün yaklaşık 25 ila 38 gr lif tüketmelidir. Bir kase çiğ patlıcan günlük lif ihtiyacınızın yaklaşık %10'unu karşılamaktadır.
Kemik Sağlığını İyileştirebilir
Patlıcan, birçok meyveye renk veren fenolik bileşikler içermektedir. Bu bileşikler, kemik sağlığını güçlendiren mineral yoğunluğu ile bağlantılı olmaktadır. Aynı zamanda patlıcan, osteoporoza etki eden demir ve kalsiyum içerir.
Anemiyi Önlemede Etkilidir
Demir eksikliği, anemi olarak kendini gösterebilir bu da sağlık için tehlikelidir. Anemi, yorgunluk, halsizlik, depresyon, baş ağrısı olarak ortaya çıkabilir. Bu sebeple demir içeren besinler tüketmek kansızlıkla mücadele etmeden önemli olmaktadır. Patlıcan içeriğindeki demir sayesinde anemiyi önlemede etkin bir rol oynar. Kırmızı kan hücrelerinin diğer önemli bileşeni olan ve bakır açsısından zengin olan patlıcan tüketilmesi anemi riskini azaltarak yorgunluk hissi yerine enerji sağlayabilmektedir.
Kalp Sağlığını İyileştirebilir
Patlıcan, lif içerdiğinden kötü LDL kolesterolün varlığını azaltarak, iyi HDL kolesterol alımını teşvik eder. LDL kolesterol seviyesini azaltmak, kalp krizi, felç riskini azaltabilir. Aynı zamanda patlıcanda bulunan bioflavonoidler, kan basıncını düşürebilir. Bu durum kardiyovasküler sistem üzerindeki baskıyı ve stresi azaltarak, kalp sağlığını iyileştirir.
Patlıcan Sapının Faydaları Nelerdir?
Birçok kişi tarafından bilinmediği için patlıcan sapı kesilip atılmaktadır. Patlıcan sapının sağlık açısından faydaları bulunur. İçeriğindeki vitamin ve mineraller hastalıklara karşı korumada etkilidir. A, B1, B2 ve C vitaminlerini barındıran patlıcan sapı, hemoroid, cilt ve saç sağlığı gibi sorunların giderilmesine yardımcı olur ve bağışıklık sistemimizi güçlendirir. Lifli yapısı sayesinde sindirim sistemini düzenleyen patlıcan sapı, A ve B1 vitaminleri sayesinde göz sağlığını destekler. İçeriğindeki doğal nikotin ile sigarayı bırakmak isteyenlere kolaylık sağlar. Zengin demir kaynağı olan patlıcan sapı, yorgunluğun giderilmesinde etkilidir. Antioksidan yapısından dolayı vücuttaki toksinlerin atılmasını sağlar.
Patlıcan Nasıl Tüketilir?
Patlıcanın kabuğunu şeritle halinde dilimleyerek, yuvarlak bir şekilde kesip fırında pişirilebilir. Kalın ve kremsi bir yapıya sahip olan patlıcanı közleyerek tüketmek yemeklere lezzet katacaktır. Aynı zamanda patlıcan kesilip, kızartılarak da tüketilebilmektedir.
Patlıcan Tüketmenin Riskleri
Patlıcan, diğer it üzümü sebzeleri gibi iltihap hastalıklarını kötüleştiren solanin içermektedir. Patlıcandaki az miktarda solanin, iltihap hastalıklarını kötüleştirdiğine dair sağlam bir kanıt yoktur fakat patlıcan tükettikten sonra eklemlerde ağrı hissedilirse patlıcan tüketimi sınırlandırılmalıdır. Patlıcan alerjisi nadir olarak görülebilir bu durumda mutlaka uzman doktora başvurmak gerekmektedir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 9 Eylül 2022
