Yağ Bezesi (Lipom) Nedir Nasıl Tedavi Edilir?

Yağ bezesi (lipom) nedir?

Lipom, çoğunlukla cilt dokusu altında, kas dokusu üzerinde ortaya çıkan, yavaş büyüyen, yağ hücrelerinden oluşan kitledir. Parmakla üzerine hafifçe basıldığında kolayca hareket eden lipomlar çoğu zaman orta yaştaki insanlarda olmaktadır. Bazı insanların birden fazla lipomu olabilmektedir. İyi huylu yağ dokusu tümörünün en yaygın şekli olan lipomlar, cilt altında 'yağ topu' gibi göründükleri için yağ bezesi olarak adlandırılır. Lipomlar iyi huylu bir yapıya sahiptir. Nadir olmasına rağmen, liposarkomlar gibi hızlı büyümeleri, hareketli olmamaları ve olası lokal ağrılı olmaları lipomlardan ayrılabilir. Ancak bunlar çok nadir görülmektedir. Vücudun bazı bölgelerinde ortaya çıkan yağ bezeleri insanlarda takıntı haline gelebilmektedir.

Yağ bezesi neden olur?

Yağ hücrelerinin anormal bir şekilde kontrolsüzce büyümesiyle subkutiste gelişmekte ve etrafı fibröz bir kapsülle çevrili yağ birikimi ortaya çıkmaktadır. Yağ bezelerinin 1 cm’den 15-20 cm’ye kadar büyüyebilmekte, görsel açıdan zamanla sorun olmaktadır. Yağ bezeleri bir kanser türü değildir ve genellikle vücuda herhangi bir zararı da yoktur. Ancak büyüdükçe artan ağır seviyesi nedeniyle cerrahi ile alınması gerekebilir. Yağ bezesi aldırmanın herhangi bir riski yoktur.  Yağ bezelerinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Lipomların oluşmasında genetik faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Yağ bezelerinin oluşumunda diyabetin, obezitenin ve dislipideminin yani yüksek lipid seviyesinin (kolesterol veya trigliseritler) ile ilişkileri bulunmuştur.

Yağ bezelerinin oluşmasında risk faktörleri de etkilidir.

• Orta yaşlı yani 40-60 yaş arasında olmak. Yağ bezeleri her yaşta ortaya çıksa da, en çok bu yaş grubunda görülmektedir.
• Ailesinde yağ bezesi olan bireylerde görülme olasılığı yüksektir.

Yağ bezesinin belirtileri nelerdir?

Yağ bezeleri vücudun herhangi bir yerinde oluşabilmektedir. Genelde kafada, bacakta oluşan yağ bezeleri görünür alanda olduğu için büyüdükçe çok can sıkıcı hale gelebilmektedir.

• Yağ bezeleri genellikle boyun, omuzlar, sırt, karın, kollar ve uyluklarda oluşabilmektedir.
• Üzerine basıldığında yumuşak, hamur kıvamında olan yağ bezeleri, parmaklarla tutulup vücut üzerinde hareket ettirilebilmektedir.
• Bu lezyonlar genellikle 5 cm’den küçük olmaktadır. Ancak zamanlar büyümektedirler.
• Geçirilen travmayla bağlantılı olarak içinde yağ nekrozu oluşabilmekte ve sertleşerek ağrıya neden olabilmektedir. Büyüyen yağ bezeleri cilt altındaki yakın sinirlere baskı yapmakta ve ağrıya neden olmaktadır.

Yağ bezesi için ne zaman doktora gidilmeli?

Yağ bezeleri her ne kadar tehlikesiz bile olsa ne olduğunu bilmediğiniz cilt üzerindeki yumrular başka sorunların belirtisi olabilmektedir. Vücut üzerinde yağ bezesine benzeyen bir yumru görüldüğünde uzman hekime başvurulması gerekir. Genellikle yağ bezeleri tektir, iyi  ve sınırlı birikimler olarak görülmektedirler. Bununla birlikte, nadir durumlarda, bazı genetik olarak ortaya çıkan hastalıklar bağlamında meydana geldiği gibi, çoklu ve ağrılı lipomlarda görülebilmektedir. Yağ bezelerinin gözlem altında tutulması ve aşağıdaki durumlarda bir doktora gidilmesi önerilir.

• Boyutlarında ani artış gözleniyorsa.
• Dokuzunda değişiklikler olmuşsa.
• Ağrı seviyesi giderek artıyorsa.

Yağ bezesi nasıl teşhis edilir?

Uzman hekimler genellikle tek başına fizik muayene yaparak tanıyı koymaktadır. Aslında uzman doktorun tanı koyması için yeterlidir ancak ultrason yardımıyla da kas bandı ile ilişkiyi belirlemek gerekebilir. Eğer şüpheli bir durum varsa; kitle biyopsisi ve  manyetik rezonans (MR) ile teşhis edilmesi gerekebilir.

Yağ bezesi nasıl tedavi edilir?

Halk arasında ‘yağ bezesi aldırma’ işlemleri asılında bir ameliyattır. Cilt altında yağ topu gibi bir görüntüye sahip lipomlar, yumuşak ve üzerine bastırıldığında hareket eden deri üstü lezyonlarıdır. Genelde semptomları olmayan yağ bezeleri, vücudun hareketle bölgelerinde oluştuğu için can sıkıcı hale gelmektedir. Yunanca’da yağ anlamına gelen ‘lipos’ kelimesinden türeyen lipom için cerrahi gerekmektedir. Lipomlar iyi huylu tümörler olduğu için küçük ve belirti vermiyorsa cerrahi olarak müdahale edilmemesi yönünde karar verilir. Ancak boyutlarındaki artışlar izlenmelidir. Semptomun varlığı ya da estetik bir sorun nedeniyle çıkarılmasına karar verilirse, ameliyat lokal anestezi altında yapılır. Lipomun büyüklüğüne göre yapılacak kesi boyutu değişmektedir. Herhangi bir metabolik bozukluk sonucunda ortaya çıkan yağ bezelerini izin ise önce medikal tedavi seçeneği denenmelidir.

Yağ bezesi hakkında sık sorulan sorular

Yağ bezesine ne iyi gelir?

Yağ bezesinin tamamen yok edilmesinin tek yolu cerrahi işlemdir. Kilo vermek iyi gelecektir.

Yağ bezesi meme ve kasıkta çıkar mı?

Meme ve kasıkta da ortaya çıkabilen yağ bezeleri genelde iç çamaşırların uyguladığı baskı nedeniyle sorun olabilmektedir. Bu bölgelerde çıkan lipomlar travma ve baskı nedeniyle ağrıya yol açmaktadır.

Yağ bezesi patlarsa ne olur?

Yağ bezesi patlarsa enfeksiyon kapma riski re ortaya çıkacaktır. Ağrıya neden olmayan yağ bezelerinin patladıktan sonra ağrıya neden olduğu bilinmektedir. Yağ bezesi patlarsa bölgenin temiz tutulması gerekir. Yağ bezelerini patlatmak daha büyük sorunlara yol açacaktır.