Diş eti hastalıkları nelerdir?

Diş etleri ağız ve dişlerin temelini oluşturuyor. Diş etlerinde ortaya çıkabilecek herhangi bir hastalık hem ağız hem de diş sağlığını riske atabiliyor. Her yaşta görülebilen diş eti hastalığı tedavi edilmediğinde kanama, ağız kokusu hatta diş kaybına sebep olabiliyor. Diş eti hastalıklarının önüne geçebilmek için ise doğru ve düzenli bir ağız bakım rutini oluşturulması gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Bölümü’nden Dr. Dt. Janset Şengül, diş eti hastalıkları ile ilgili bilgi verdi.

Diş eti hastalığı nedir?

Diş eti hastalığı, dişleri çevreleyen ve destekleyen dokularda görülebilen bir enfeksiyon hastalığıdır. Çocuklarda, erişkinlerde ve yaşlılarda gözlenebilen ve dişlerde herhangi bir çürük olmamasına rağmen dişleri çevreleyen dokularda görülebilen bu enfeksiyon durumu, tedavi edilmediğinde dişlerde kanama, ağız kokusu, sallanma ve hatta diş kaybına sebep olabilir. Genellikle ağrısız ilerleyen diş eti hastalıkları çoğunlukla ileri dönemlerde fark edilebilmektedir.

Periodontal hastalık tipleri nelerdir?

Dişlerin çevresindeki dokular diş eti, çene kemiği ve dişler ile çene kemiğini birleştiren periodontal lifler olarak tanımlanabilir. Periodontal hastalığın tipleri, enfeksiyonun bahsedilen çevre dokulardan hangilerini etkilediğine bağlı olarak tanımlanmaktadır.

Gingivitis

Enfeksiyonun diş etini etkilediği durumlardır. Bu evrede diş etleri kanamalı, kızarık ve şiş olarak gözlenebilir ve hasta ağız kokusu varlığını hissedebilir. Gingivitisin tedavi edilmediği durumlarda enfeksiyon ilerleyerek periodontitisin gelişmesine sebep olabilir.

Periodontitis

Diş etinin yanı sıra periodontal lifler ve çene kemiğinin de etkilenebildiği durumlardır. Diş ve diş eti arasında bakterilerin kolayca yerleşebileceği bir boşluk olan "periodontal cep" oluşur. Periodontal cep varlığı enfeksiyonun yerleşimini ve hastalığın ilerlemesini kolaylaştırır. Hastalık ilerledikçe destek dokularda kayıplar olur ve dişler sallanmaya başlar, sonuç olarak dişlerin çekimi gerekebilir.

Gingival abse ve periodontal abse

Bu iki rahatsızlıkta da görülebilen diğer hastalıklar arasında yer almaktadır. 

Diş eti hastalıklarının başlıca belirtileri nelerdir?

Diş eti hastalıklarındaki en önemli belirti diş eti kanamasıdır. Sağlıklı bir diş etinin herhangi bir zamanda kanamayacağı bilinmelidir. Diş fırçalama esnasında veya kendiliğinden başlayan kanamalar dışında diş etinde görülen şişlik, kızarıklık, mavi-morumsu renk değişikliği, diş eti çekilmesi, diş eti büyümesi, dişlerde sallanma veya yer değişikliği, hassasiyet ve kötü ağız kokusu da sıklıkla gözlenen belirtiler arasındadır.

Diş eti hastalığı neden olur?

Diş eti hastalıklarının başlıca nedeninin “mikrobiyal dental plak” olarak adlandırılan, temizlenemeyen gıda artıkları ile tükürükten gelen bakterilerin birleşimi olan bir tabaka olduğu bilinmektedir. Mikrobiyal dental plak, diş çevresindeki dokularda yıkım oluşturarak periodontal hastalığı başlatır.

Mikrobiyal dental plağın yanı sıra sigara kullanımı, diyabet, lösemi ve AIDS gibi bazı sistemik hastalıklar, stres, kalp-tansiyon ilaçları, antikonvulsanlar, antidepresanlar ve oral kontraseptifler gibi bazı ilaçların kullanımı ve beslenme alışkanları da diş eti hastalıklarının oluşumunda etkilidir.

Diş eti hastalığı tedavisi nasıl yapılır?

Diş eti hastalıklarında tedavi şekli, hastalığın bulunduğu evreye ve etkilediği dokulara göre belirlenir. Diş eti hastalıklarının tedavisindeki amaç enfeksiyona neden olan bakterilerin ve yapıların uzaklaştırılmasını sağlamaktır. Bu tedavi genellikle plağın uzaklaştırılması, ultrasonik cihazlar ile diş taşı temizliğidir. Temizlik işlemi ardından diş yüzeylerini pürüzsüzleştirmek ve var olan lekeleri gidermek amacıyla politür (parlatma) işlemi uygulanır. Enfeksiyonun derecesine göre lokal anestezi uygulanarak diş eti ceplerinin iç yüzeyleri ve diş kök yüzeyleri temizlenebilir.

Bu aşamaların ardından ağızdaki zararlı bakteriler uzaklaştırılarak yeni bir ortam hazırlanmış olsa da bu ortamın korunması için hekim hasta işbirliğinin çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Yapılan tedavinin ardından hekimin belirttiği şekilde uygulanacak bir ağız bakımı sağlanması hastalığın tekrarlamaması ve tedavinin tamamlanabilmesi için oldukça önemlidir.  

Diş eti hastalığı ile ilgili sık sorulan sorular 

Diş eti hastalıklarına ne iyi gelir?

Diş eti hastalıklarından kurtulmanın ilk adımı doğru ve düzenli bir ağız bakım rutini oluşturulmasıdır. Diş yüzeylerindeki plakların uzaklaştırılması için doğru ve etkin diş fırçalama çok önemlidir. Diş aralarındaki plakların uzaklaştırılması için ise ara yüz bakımı uygulanmalıdır. Ağız bakım rutininin plağı uzaklaştırarak diş taşı oluşumunu engelleyeceği ancak var olan diş taşlarını uzaklaştıramayacağı unutulmamalıdır. Diş taşlarının temizlenmesi için bir diş hekimine başvurulması gerekmektedir.

Diş eti hastalıkları uzmanına ne isim verilir?

Diş eti hastalıkları uzmanına “Periodontolog” ismi verilir.

Diş eti hastalıklarına hangi bölüm bakar?  

Dişeti hastalığıyla Periodontoloji bölümü ilgilenir.

Diş eti hastalıkları için gargara kullanılır mı?

Diş hekimliğinde ağız gargaraları, anti bakteriyel etkinlikleri nedeniyle gerek diş eti hastalıklarını gerekse diş eti hassasiyetini önlemede yardımcı olarak kullanılabilir. Ağız gargaralarının ağız ve diş sağlığına göre diş hekimi tarafından önerilmesi ve izlenmesi uygundur.

Diş eti hastalıklarının oluşmaması için öneriler nelerdir?

Diş eti hastalıklarının bir numaralı etkeni mikrobiyal dental plaktır. Düzenli diş fırçalama ve ara yüz bakımı mikrobiyal dental plağın oluşumunu önlemede anahtar rol oynar. Bunun yanı sıra 6 ayda bir düzenli yapılan diş hekimi kontrolleri ile diş eti hastalıkları henüz oluşmamışken veya başlangıç aşamasındayken teşhis ve tedavi edilebilir.

Diş eti hastalıkları için bitkisel tedavi yöntemleri var mıdır?

Diş eti çekilmesinin günümüzde bilinen ve bilimsel olarak onaylanan bir bitkisel tedavisi bulunmamaktadır. Diş eti çekilmesine iyi gelen doğal yöntemler, hafif düzeydeki şikâyetlerin gerilemesinde yardımcı olabilir fakat kalıcı çözüm oluşturmamakla beraber kullanılacak maddenin içeriğine göre ağız içindeki yumuşak dokulara zarar verebilir. Bu nedenle diş etlerindeki renk değişikliği, kanama, şişlik veya ağız kokusu şikâyetlerinde vakit kaybetmeden diş hekimine başvurmak en doğru yöntem olacaktır.

Diş eti hastalığının tedavisi yapılmazsa nelerle karşılaşılabilir?

Diş eti hastalıklarının tedavi edilmemesi oldukça küçük bir ortam olan ağız içinde bu enfeksiyonların yayılması ve ilerleyen evrelerde diş kayıplarının gözlenmesi ile sonuçlanabilir. Unutulmamalıdır ki tedavi zamanı ertelendikçe uygulanacak tedavi yönteminin karmaşıklaşması kaçınılmazdır.

Alkol diş eti hastalıklarına neden olabilir mi?

Alkol kullanımı tükürük miktarında ve yapısında değişikliklere sebep olabilir. Bu değişiklikler ağız kokusu ve diş eti enfeksiyonlarına zemin hazırlayabilmektedir. Ayrıca diş eti hastalığı olan bölgeye alkol uygulanması, hastalığı azaltmayacağı gibi bölgenin tahriş olmasına ve enfeksiyonun artmasına sebep olabilir.

Diş eti hastalığı tedavisi ne kadar sürer?

Diş eti hastalıklarının tedavi süresi, hastalığın seviyesine ve durumuna göre değişiklik göstermektedir.

Çocuklarda diş eti hastalıkları görülür mü?

Çocuklarda diş eti problemleri dişlerin arasına gıda sıkışması ve çıkaramaması sonucu veya diş sürme dönemlerinde gözlenebilir. Bunun dışında hatalı diş fırçalama teknikleri, diş taşı oluşumuna ve diş eti hastalıklarına sebep olabilir.

Diş eti hastalıkları için diş macunu seçimi önem taşır mı?

Diş eti sağlığı, kullanılacak ürünlerden çok fırçalama tekniği ve mekanik temizlik ile sağlanabilmektedir. Bunun yanında bazı spesifik şikayetlere özel diş macunu seçimi gerekebilmektedir.  Diş eti problemi yaşayan hastaların klinik muayenelerinde en sık gözlenen durumun hatalı diş fırçalama tekniği olduğu görülmektedir.  Klinikte yapılan muayenelerin ardından hastalara uygun diş fırçalama tekniği, uygun fırça, arayüz bakım ürünü ve diş macunu seçimi konusunda daha doğru bilgi verilebilmektedir. 

Diş eti hastalığı ağız kokusu yapar mı?

Diş eti ve diş çevresinde oluşan iltihabi dokular ağız kokusuna yol açabilir. Bunun dışında diş çürükleri, bazı sistemik hastalıklar, sinüzit, farenjit, solunum sistemi hastalıkları, midede oluşan reflü ve beslenme şekilleri de ağız kokusuna sebep olabilir.

Diş etlerini güçlendirmek için neler yapılmalıdır?

Dişlerin her gün düzenli ve doğru bir teknikle fırçalanması ve ara yüzeylerin bakımının yapılması diş etlerinin sağlıklı kalması için en önemli yöntemdir. Bunun yanı sıra beslenmenin de diş eti sağlığı ve ağız florasının korunması için oldukça önemli olduğu bilinmektedir. D, K2, C ve A vitaminlerinin kemik metabolizması ve savunma sisteminin güçlendirilmesinde etkili olduğu bilinmektedir.  

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.