Diş Eti Çekilmesi (Periodontitis) Nedir? Neden Olur, Ne İyi Gelir?

Diş sağlığı kadar, diş eti sağlığı da büyük önem taşıyor. Elma, armut gibi sert yiyecekler ısırıldığında diş etlerinde meydana gelen kanama ile kırmızı ya da mor renkteki şişlik ve kabarıklıklar diş eti çekilmesinin belirtileri arasında yer alıyor. Yaşlanma ile birlikte artan diş eti çekilmesi, tedavi edilmediğinde ise diş kaybına sebep oluyor. Doğru hareketlerle diş fırçalanması ve düzenli diş taşı temizliği ise diş eti çekilmesinin önüne geçiyor.   

Diş Eti Çekilmesi (Periodontitis) Nedir?

Diş eti çekilmesi, dişleri çevreleyen diş etinin aşınarak diş kökü üzerinden geri çekilmesi ve kök yüzeyinin açığa çıkmasıdır. Bu durum dişlerin çürüklere karşı korunmasını önler ve diş fırçalarken hassas olmasına neden olur. Yaşla beraber diş eti çekilmesi ihtimali artar. Çevresel ve genetik faktörlere bağlı olarak genç yaşta çekilmeler de görülebilir. Diş eti çekilmesi tedavi edilmediğinde diş kaybı riski ortaya çıkabilir. Bu durum çok fazla ilerlemeden tedavi edilmelidir.

Diş Eti Çekilmesinin (Periodontitis) Belirtileri Nelerdir?

Diş eti çekilmesinin en yaygın belirtisi dişte hassasiyettir. Çekilme ilerledikçe gözle görülür şekilde diş boyu uzar ve dişte lüksasyon denilen sallanma başlar. Diş eti çekilmesi belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Diş etlerinde diş fırçalama esnasında kanama görülmesi
• Elma gibi sert yiyecekler yenildiğinde kanaması
• Diş eti ağrısı
• Dişler arasında sonradan ortaya çıkan boşluklar oluşması
• Soğuk - sıcak ya da ileri vakalarda nefes alıp verirken bile hissedilen sızı
• Diş eti hassasiyeti
• Diş etinde morarma ya da kızarma
• Diş eti şişmesi veya diş etinde kabarıklık

Diş Eti Çekilmesi (Periodontitis) Neden Olur?

Diş eti çekilmesi, birçok nedenden dolayı oluşabilir. Ağızda hijyeni sağlayamamak, genetik yatkınlığın olması diş eti çekilmesi nedenleri arasında sayılır. Diş eti çekilmesi nedenleri şöyle sıralanır:

• Çok sert kıllı diş fırçası kullanmak
• Diş eti dokuları etkileyen periodontal hastalıklar
• Dişleri, diş etini ters yönde ve şiddetli bir şekilde fırçalamak
• Dişlerde şiddetli düzeyde çapraşıklık
• Hijyen eksikliğine bağlı yoğun diş taşları ve bakteri plağı
• Kontrol altına alınamayan şeker hastalığı gibi şiddetli sistematik hastalıklar
• Diş eti hastalıklarının gelişmesine neden olan sigara kullanımı
• Hatalı yapılmış kaplama ve dolgular
• C vitamini eksikliği
• Genetik yatkınlık
• Yaşlılık
• Dişleri sıkmak ya da gıcırdatmak
• Diş eti iltihabı diş etinde ortaya çıkan dejeneratif değişimler
• Kötü beslenme sonucunda bağışıklık sisteminin zayıflaması
• Kalp ilaçları, antidepresan ve doğum kontrol hapları gibi ilaçların kullanılması
• Hamilelik ve menopoz gibi hormonal değişiklikler

Diş Eti Çekilmesinin (Periodontitis) Tanısı Nasıl Konulur?

Periodontoloji tedavisi, yani diş eti hastalıklarının tedavisinde en önemli unsur öncelikle doğru tanı konulmasına bağlıdır. Bu amaçla hastadan alınan ön bilgi (anamnez), klinik muayene ve radyografik değerlendirmelerden faydalanılır.

Diş Eti Çekilmesi Tedavisi İçin Hangi Doktora Gidilmelidir?

Diş etlerinizde gözle görülür bir şekilde çekilme fark ederseniz ya da diş hassasiyetiniz varsa Periodontoloji Bölümü uzmanlarına gidebilirsiniz. Diş eti çekilmesinde erken tanı, tedavi sürecinin hızlı ilerlemesini sağlar.

Diş Eti Çekilmesinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Diş eti hastalıklarının oluşum nedenini, hastalığın ilerleyiş şeklini ve oluşabilecek sonuçları bilen bir hasta, diş eti hastalığının tedavisi aşamalarında daha bilinçli davranarak, sağlanacak başarıda oldukça etkili olacaktır. Hastalığın tedavisinde hekim hasta işbirliği çok önemlidir. Bakteri plağın zararlarını ve nasıl temizleneceğini bilen hastalarda tedavi başarısı çok daha yüksek olacaktır.

Tedavide öncelikle dişlerin çevresindeki tüm diş taşları özel aletlerle ve ultrasonik cihazlarla temizlenir ve diş yüzeylerine parlatma (polisaj) işlemi yapılır.

İltihabın derecesine göre bazı durumlarda lokal olarak uygulanan anestezi altında diş eti ceplerinin içine ve kök yüzeylerine subgingival küretaj denilen derin diş eti temizliği işlemi uygulanır.

Özellikle akut diş eti enfeksiyonları gibi bazı vakalarda, yapılan tedaviye destek olmak amacıyla antibiyotik kullanılmaktadır. 

Antibakteriyel gargaralar ise genellikle önerilmektedir. Daha ileri diş eti iltihaplanması vakalarında gene lokal anestezi altında diş etleri diş yüzeylerinden ve kemik dokusundan kaldırılarak kök yüzeyleri, diş etlerinin içi ve kemik yüzeyleri tüm iltihabi dokulardan temizlenir.

Bazı durumlarda kemik oluşumuna yardımcı olan kemik greftleri ve kemik tozları yerleştirilerek diş etleri tekrar eski yerine dikilerek tedavi gerçekleştirilir.

Diş Eti Çekilmesinin Önlenmesi İçin Neler Yapılabilir?

Diş eti çekilmesinin önlenmesi için alınabilecek en iyi önlemlerden biri ağız içi hijyenin sağlanmasıdır. Diş eti çekilmesini önlemenin yolları şöyle açıklanır:

• Ağız ve diş sağlığı için her 6 ayda bir düzenli diş hekimi kontrolüne gidilmelidir
• Diş ve diş eti bakımı için düzenli fırçalama alışkanlığı kazanılmalıdır
• Diş fırçası doğru bir şekilde ve doğru teknikle fırçalanmalıdır
• Çok sert olmayan kıllara sahip diş fırçası kullanılmalıdır
• Diş hekimi tarafından düzenli aralıklarla diş taşı temizliği yapılmalıdır
• Yaşlılıkla birlikte yaşanan diş ve doku kayıplarının önceden tespit edilmesi sağlanıp gerekli önlemler alınmalıdır
• Sigara kullanımı bırakılmalıdır
• Sağlıklı ve yeterli düzeyde beslenilmeye dikkat edilmelidir
• Olabildiğince stresten uzak durulmalıdır

Diş Eti Çekilmesine Ne İyi Gelir?

Tuzlu su gargarası diş eti çekilmesi için uygulanabilecek doğal yöntemlerden ilkidir. Tuz, diş eti hastalığına birkaç şekilde yardımcı olan doğal bir dezenfektandır. Kalıntıları giderip, dişi ve diş etlerini temizlemeye yardım ederek iltihabı ve şişliği azaltacağından diş etlerini rahatlatır.

Ayrıca adaçayı tüketmek, C vitamini takviyesi almak ve Hindistan cevizi yağı ile ağız çalkalaması yapmakta diş eti çekilmesine iyi gelir. 

Yeşil çay tüketin

Yeşil çay tüketmek, dişleri ve diş etlerini güçlendirir ve oluşabilecek diş eti çekilmesine iyi gelir.

Hindistan cevizi yağı ile diş etlerini güçlendirin

Diş eti çekilmesine karşı kullanılan hindistan cevizi yağının 10 dakika ağızda gezdirilip çalkalanması diş etlerini güçlendirir.

Tuzlu su ile gargara yapın

En eski yöntemlerden biri olan tuzlu su ile gargara yapmak diş eti çekilmesine iyi gelir, kanamayı azaltır.

C vitamini takviyesi alın

Limon, portakal, greyfurt, mandalina, domates, roka, maydanoz gibi C vitamini içeren besinler tüketmek diş eti çekilmesine iyi gelir ve oluşabilecek diş eti çekilmesini önler. 

Diş Eti Çekilmesi İle Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

Diş eti çekilmesinden dolayı gerçekleşebilecek komplikasyonlar arasında diş kaybı yer alır. Bunlarında yanında çene kemiği kaybı da gelişebilmektedir. Aynı zamanda diş eti çekilmesine neden olan bakteriler, dolaşım sistemine dahil olarak vücudun diğer alanlarını etkileyebilir. Diş eti çekilmesi tedavi edilmediği durumlarda ise dişteki dokular ve kemik ciddi oranda zarar görebilir. Bununla beraber diş kaybı gerçekleşebilmektedir.

Diş eti çekilmesi ile ilgili sık sorulan sorular 

Diş eti çekilmesinin diğer diş hastalıkları ile ilişkisi nedir?

Diyabet gibi sistematik hastalıklar, genetik yatkınlık, yaşlılık, hormonal değişimler, stres, diş sıkma/gıcırdatma diş eti çekilmesinin risk faktörleri arasında yer almaktadır.

Diş eti çekilmesi hangi vitamin eksikliğinden olur?

Vücutta C vitamini eksikliği durumunda diş eti çekilmesi görülebilir.

Diş eti çekilmesi ameliyatı nasıl yapılır?

Diş eti çekilmesi ameliyatı flep ameliyatı olarak da bilinir ve ameliyat diş etlerinde küçük kesikler oluşturularak temizlenmesiyle meydana gelir. Diş etlerinde yer alan bakterilerin temizlenmesinin ardından kesikler dikilir.

Diş eti iltihabı nasıl geçer?

Diş eti iltihabının tedavisi derecesine göre detertraj, subgingival küretaj ve gerekirse ileri periodontal tedavi uygulamaları ve ilaç kullanımı ile yapılmaktadır. Bu yöntemlerle diş eti iltihabının temizlenmesi sağlanır.

Gingivitis nedir?

Diş eti hastalıkları; dişi çevreleyen ve periodonsiyum adı verilen dokuları etkileyen hastalıklardır. Diş eti hastalığı önce diş etinde başlar, bu durumda gingivitis olarak adlandırılır. Tedavisi yapılmadığı takdirde ağız içinde bulunan kemikte yıkıma sebep olur ve bu durum periodontitis olarak adlandırılır. Gingivitis, diş eti tedavisi ile kısa sürede iyileşirken, periodontitis hastalarında kaybedilen dokular her zaman geri kazanılamayabilir. Bu hastalıkların önlenmesi; günlük olarak yapılan doğru ve etkin diş bakımı ile düzenli diş eti kontrolleri ile mümkündür.

Diş eti beyazlaması neyin işaretidir?

Dişeti beyazlaması sağlıksız diş etinin belirtisidir. Dişetinde çekilmeler ve gingivitis ya da ağız içi lezyonların belirtisi olabilir.

Diş eti tedavisi ne kadar sürer?

Dişeti tedavisinin süresi hastalığın ilerleme durumuna göre değişkenlik gösterir. Bu süre genellikle 1 ay ile 1 yıl arasında değişebilir.

Diş etlerini güçlendirmek için neler yapılabilir?

Dişetlerini güçlendirmek için ağız hijyeni çok iyi olmalıdır. Düzenli beslenme ve sağlıklı gıdaların tüketimi de her zaman önemlidir.

Diş taşı kendiliğinden düşer mi?

Diş taşı çok fazla biriktiyse kırılıp parçalanabilir.

Bebeklerde diş eti morarmasının sebebi nedir?

Bebeklerde diş çıkmasında zorluk varsa diş eti morarması görülebilir. Masajla diş eti rahatlatılır, eğer uzun sürerse ufak bir kesi ile bölge temizlenir.

Diş eti kanaması nasıl durdurulur?

Diş eti çekilmesi ya da farklı nedenlerle ortaya çıkan diş eti kanaması gargara, diş taşı temizliği ve derin küretaj işlemi ile tedavi edilir. Akut kanama ise diş etine baskı yapılarak durdurulabilir.

Hamilelikte diş eti çekilmesi tedavi edilebilir mi?

Hamilelikle başlayan hormonal değişimler ve bununla birlikte kusmalarla diş ve diş etinde asit artışı yaşanabilir. Hormonların artışı ile diş etinde yaşanan rahatsızlıklar hamilelik öncesinde var ise hamilelik döneminde artış gösterebilir.  Gargara ile ılık tuzlu su yapmak ve günde iki kez dişlerin fırçalanması bu problemleri rahatlatacaktır. Diş hekiminin müdahele etmesi gereken şiddetli ağrı ya da kanama gibi durumlarda Kadın doğum uzmanının görüşü de alınarak acil tedaviler yapılabilir. Ancak zorunlu olmayan diş ve diş eti tedavilerinin hamilelik sonrasına ertelenmesi önerilmektedir. Hamileliğin ikinci üç aylık döneminde bebek gelişimini tamamladığı için diş tedavisi uygulanması daha uygun olmaktadır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.