Diş eti iltihabı nedir? Tedavisi nasıldır?

Diş eti hastalıklarıyla ilgilenen bilim dalına periodontoloji, diş etinde meydana hastalıklara periodontal hastalıklar denmektedir. Sağlıklı bir diş eti pembe ya da açık pembe renkli ve portakal kabuğu görümündedir. Parlak ve kırmızı bir düzeye sahip diş etleri bir sorun olduğunu göstermektedir. Bu genellikle ödemli ve kanayan bir diş etinin görüntüsüdür. Kişiden kişiye farlılık gösteren diş eti tabloları bulunmaktadır. Bütün diş etine yayılabildiği durumlar da olabilmektedir. Ama dokunulduğu zaman kanayan bir diş etinde bir sorun olmasından söz etmek mümkündür. Diş eti hastalıklarının temel nedenlerinden biri plaktır ve dönemsel olarak değişebilmektedir. Plak her zaman hastaya belirti vermeyebilir. 6 ayda bir diş kontrolü yaptırılarak, günde 2 kere düzenli olarak fırçalanarak diş plaklarından korunmak mümkündür.

Diş eti iltihabı nedir?

Dişi değil dişi çevreleyen dokularda yani diş etinde kızarıklık ve kanamayla ortaya çıkan iltihaplı hastalıklardır. En çok görülen periodontal yani diş eti iltihapları arasında gingivitis ve periodontitis yer almaktadır.  Diş eti iltihaplanmaları her yaş grubunda görülebilmektedir. Çoğunlukla ağrısız ilerlediği için hastalar tarafından hemen fark edilmeyebilmektedir. Yavaş ilerleyen ve bir diş hekimine gidildiğinde anlaşılan bir hastalıktır. Periodontitis kendi içinde kronik ve agresif olarak 2 tipe ayrılmaktadır. Kronik periodontitisin başlangıç ve orta seviyelerinin tedavisi daha kolaydır. İlerlemiş kronik periodontitis ve agresif periodontitis daha ağır seyreder, tedavi edilmeyen ileri tablolarda diş eti çekilmelerine ve diş kayıplarına neden olabilmektedir.

Diş eti iltihabı belirtileri nelerdir?

Normalde diş eti pembe ve portakal kabuğu görünümünde olmalıdır. Daha hafif seyreden diş eti iltihabı olan gingivitisde diş etleri parlak ve kırmızıdır ayrıca diş eti şişmesi ve diş üzerinde lekeler görülebilmektedir.  Gingivitisin en önemli belirtisi diş etinde oluşan kanamalardır. Hasta diş fırçalarken ya da sabah kalktığında kanamalarla karşılaşabilmektedir. Diş eti kanamalarına genellikle acı eşlik etmemektedir.  Şişmiş ve hassas diş etine batan cisimler ağrı meydana getirebilmektedir. Ağız kokusu da diş eti iltihaplanmalarının belirtileri arasındadır. Gingivitis tedavi edilmediğinde diş eti iltihabı periodontitise dönüşebilmektedir. Periodontitis diş eti iltihabının daha ağır seyreden tipidir. Periodontitisin belirtileri;  koyu kırmızı diş eti rengi, diş eti şişmesi, büyümesi, ileri safhalarında diş eti çekilmesi ve buna bağlı olarak dişlerde aralanma, sallanma, çekilen diş etleri ve dişin arasına yiyecek artıklarının dolmasıyla periodontal apse oluşumu ve ağız kokusu eşlik edebilir. Acı ve ağrı yine periodontitisin ilerlemiş formlarında görülebilmektedir. Bütün bu etkiler kişinin estetik görünümünü de olumsuz etkilemektedir.

Diş eti iltihabı nedenleri nelerdir? 

Diş eti hastalıklarının en önemli nedeni diş taşları yani tartardır. Dişler düzenli fırçalanmadığında ve ağzın mekanik temizliği yapılmadığında dişin dişetlerine yakın kısımlarında biriken besin artıkları orda bir plak oluşturmaktadır. Biriken bu besin artıkları tükürükle zamanla sertleşerek diş taşlarını oluşturmaktadır. Diş taşları diş etlerine zarar vermeye başlar, diş eti kendini korumaya almak için şişerek ve kabararak reaksiyon gösterir. Kronik periodontitisde sistemik bazı hastalıklar nedenler arasında sayılabilir. Sürekli kullanılan bazı ilaçlar ve sigara kronik periodontitisin şiddetini artırabilmektedir.

Teşhisi nasıl konur?

Diş eti iltihaplarının teşhisi hastanın şikayetleri doğrultusunda diş hekimleri tarafından fiziksel muayene ile konabilmektedir. Diş hekimi ayrıca hastanın genel ağız sağlığını da bu muayenede değerlendirmektedir.  Yapılan muayene sonucunda uygulanacak tedavi belirlenmektedir. Diş taşı gibi mekanik temizliğin gerekli olduğu durumlar dışında diş eti iltihabının boyutuna göre cerrahi uygulama yapılıp yapılmayacağına bu muayene sonucunda karar verilmektedir. Gerekli durumlarda diş röntgeni istenmektedir. Bazı kan hastalıkları, metabolik hastalıklar, genetik hastalıklar ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar gibi sistemik hastalıkların neden olduğu durumlarda tedavi o hastalığa bakan tıbbi branş doktorlarıyla beraber yapılmalıdır.

Tedavisi nasıldır?

Diş eti iltihabının tipi tedavinin başarısını etkilemektedir. Diş eti iltihabının tedavisinde ilk adım diş plakları ve diş taşlarının temizlenmesi, ağız hijyenin sağlanmasıdır. Diş taşları fırçalanarak geçemeyeceği için mutlaka bir diş hekimi tarafından ultrasonik kazıyıcılar ya da el aletleri kullanılarak temizlenmelidir. Hastaya detertraj denilen diş plağı ve diş temizliği yapılmaktadır. Bu işlem dişlere zarar vermemektedir. Diş taşlarının temizliği için yapılması gerekmektedir. Diş taşlarından ve plaklardan temizlenen diş eti hastaya gerekli bakım alışkanlıkları önerilmektedir. Düzenli bir şekilde günde 2 kere fırçalama, ara yüz fırçası ve diş ipi mutlaka kullanılarak ağız hijyeni tam bir şekilde sağlandığında diş eti eski formuna geri dönebilmektedir. Gingivitis ve periodontitisin başlangıç formlarındaki diş eti iltihapları diş hekiminin yapacağı detaylı bir diş taşı temizliği ve daha sonrasında hastanın günlük olarak ve düzenli yapacağı ağız bakımlarıyla büyük oranda tedavi edilebilmektedir. Diş eti iltihabına enfeksiyonun neden olduğu durumlarda antibiyotik tedavisine başlanabilmektedir.  Agresif ve çok ilerlemiş periodontitis tablolarında iltihap derin dokulara kadar inerek diş kemiğinin desteğinin azalmasına neden olup, sağlam diş kayıplarına yol açabilmektedir.  Genç yaşta da ileri yaşta da görülebilmektedir. Dişin etrafındaki cep derinliği ve kemik yıkımı çok fazla olduğu için hasta da bunu kolayca fark edebilir. Kronik ve agresif periodontitisin tedavisi gingivitis kadar kolay değildir. Daha zor ve komplike bir tedavi uygulanmaktadır. İleri periodontitiste cerrahi işlemler de yapılabilmektedir. Hastalar 6 ayda bir diş hekimlerine kontrole gelmeli, gerekirse tekrar plak temizliği yaptırmalı ayrıca düzenli olarak fırçalayarak ağız bölgesindeki hijyeni korumalıdırlar.

Diş eti iltihabı hakkında sık sorulan sorular 

Sağlıklı diş etleri nasıl görünür?                                                        

Sağlıklı diş etleri pembe ya da açık pembe renkli ve portakal kabuğu görümünde olmaktadır. Eğer diş etleri parlak ve kırmızı bir düzeye sahipse bu bir sorun olduğunun göstergesi olabilmektedir. 

Diş eti hastalıkları diş kaybına yol açabilir mi?

İlerlemiş kronik periodontitis veya agresif periodontitis daha ağır seyretmektedir. Tedavi edilmeyen bu hastalıklar diş eti çekilmelerine ve diş kayıplarına neden olabilmektedir.

Diş plakları ve diş taşları nasıl temizlenmektedir?

Diş eti hastalıklarına yol açan diş plakları ve diş taşları, diş hekimi tarafından ultrasonik kazıyıcılar ya da el aletleri kullanılarak temizlenmektedir. Diş plağı ve diş taşı temizliğine detertraj denmektedir. Bu işlem dişlere herhangi bir zarar vermemektedir. Diş taşları fırçalanarak temizlenemeyeceği için bu işlemin yapılması gerekmektedir.

Diş eti hastalıklarında antibiyotik kullanılır mı?

Diş eti hastalıklarına enfeksiyonun neden olduğu durumlarda antibiyotik tedavisine başlanabilmektedir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.