Telenjiektazi Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Telenjiektaziler kalıcı olarak genişleyen küçük kan damarları olarak ifade ediliyor. Bu kan damarları cilt yüzeyinde görünür hale geliyor. Telenjiektazilerin en önemli nedeni; güneş ışınları, obezite, kortizonlu kremler ve yaşa bağlı olarak deride oluşan incelme şeklinde sıralanıyor. Bu oluşumlar yaş ve cinsiyet ayırımı olmaksızın vücudun herhangi bir yerinde görülebiliyor. Hastalarda sağlık açısından herhangi bir yakınmaya neden olmayan ancak kozmetik açıdan olumsuz bir görünüme yol açan telenjimektaziden korunmak için bazı önlemler alınması gerekiyor. Özellikle yüzde veya kadınların bacak bölgelerinde oluşan telenjiektaziler kriyoterapi veya lazer yöntemleri ile tedavi edilebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Tuğba Kevser Uzunçakmak, telenjiektazi rahatsızlığının nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Telenjiektazi nedir?

Telenjiektaziler, deride kalıcı küçük damar genişlemelerine bağlı görülen koyu kırmızı, mor renkli, deri seviyesinde veya hafif kabarık, kısa çizgiler şeklinde görülen yıldız şeklinde veya noktasal yapıda deri lezyonlarıdır. Damarlarda çoğalma söz konusu değildir.

Telenjektazilerin çeşitleri nedir?

Telenjektaziler toplumdaki çoğu insanın yüz ya da bacaklarında görülebilmektedir. Telenjektaziler görülme şekline göre dörde ayrılır.

1. Sinüs ya da basit çizgisel telenjektaziler
2. Işınsal veya çizgisel telenjektaziler
3. Örümcek ya da yıldız şeklinde telenjektaziler
4. Noktasal ya da hafif deriden kabarık şekilde olan telenjektaziler

Telenjiektazinin nedenleri nelerdir?

Genetik faktörlerin dışında gelişen telenjiektaziler, başta açık tenli kişiler olmak üzere toplumda yaşayan kişilerde sık görülen bir rahatsızlıktık. Telenjiektazinin en önemli nedenleri şunlardır;   

• Açık tenli olmak
• Kronik güneş hasarı
• Uzun süre rüzgar ya da sıcağa maruz kalmak
• Uzun süreli kortizonlu krem kullanımı
• Obezite
• Hormonal faktörler
• Deride incelme
• Damarlarda genişlemeye neden birçok deri hastalıkları
• Genetik faktörler
• Sistemik hastalıklar

Telenjiektazinin belirtileri nelerdir?

Telenjiektaziler açık tenli, uzun süreli kortizonlu krem kullanan, ileri yaşın deride neden olduğu incelme veya obezite hastalarında daha sık görülebilmektedir.  Koyu renk ciltli kişiler telenjiektaziler açısından biraz daha az risk altındadır. Telenjiektazilerin en önemli belirtileri şunlardır;

• Koyu kırmızı, mor renkli deri seviyesinde hafif kabarık kısa çizgiler ya da yıldız şeklinde veya noktasal deri lezyonları
• Çocuklarda ve genç erişkinlerde yüz, kol veya gövde yerleşimli kırmızı, örümceğin bacakları ile benzer görünümde olan damar genişlemeleri Örümcek anjiyom olarak adlandırılan bu lezyonlarda ortada koyu kırmızı, kabarık, birkaç milimetre çaplı kabarıklık ve çevreye doğru yayılan ince kıvrıntılı, deri seviyesinde, kırmızı çizgisel telenjiektaziler görülür.

Telenjiektazi nasıl teşhis edilir?

Telenjiektazilerin tanısı klinik muayene ile konulmaktadır. Telenjiektazilerin yerleşimine ve yaygınlığı altında yatan farklı hastalıkların araştırılmasını gerektirebilir. Doktorun bu araştırmaya ihtiyaç duyması halinde telenjiektaziye neden olan hastalıkların belirlenmesi için farklı kan tahlilleri ve ultrasonografi gibi testler istenebilir.

Telenjiektazi tedavi yöntemleri nelerdir?

Telenjiektaziler hastada herhangi bir yakınmaya neden olmaz. Ancak hastanın özellikle yüz veya kadınların bacak bölgelerinde oluşan telenjiektaziler kozmetik açıdan rahatsızlık yaratmaktadır. BU tür rahatsızlıkla doktora başvuran hastalara kriyoterapi veya lazer tedavileri uygulanmaktadır. Hastalara göre planlanan seçeneklerle tedavi kolaylıkla yapılabilmektedir.  

Telenjiektazi ile ilgili sık sorulan sorular

Kimler daha fazla telenjiektazi hastalığı risk altındadır?

Telenjiektaziler yaş ve cinsiyet ayırımı yapmadan vücudun herhangi bir yerinde görülebilmektedir. Bu nedenle telenjiektazilerin yerleşimine göre telenjiektazi oluşumu risk faktörleri kişilerde değişiklik göstermektedir. Telenjiektazi risk faktörünü artıran nedenler şunlardır;

• Yüzde belli alanlarda lokalize telenjiektazileri olan hastalarda uzun süreli güneş hasarları
• Yaşlanma süreci ile deride oluşan incelme
• Uzun süre kortizon kullanımı
• Rozase ( gül hastalığı) ve benzeri çeşitli deri rahatsızlıkları
• Lupus ve benzeri romatizmal hastalıklar
• Uzun süre ayakta kalma (sadece bacaklarda telenjiektazileri olan hastalarda)
• Gebelik, doğum kontrol hapı kullanımı (kanda östrojen seviyesinin artışı ile seyreden durumlarda telenjiektazi gelişimi varsa)
• Telenjiektazilerin tüm vücutta yaygın olarak görülmesi durumunda; karaciğer hastalıkları, romatizmal hastalıklar veya bazı enfeksiyon tablolarının mutlaka araştırılması gerekir.

Telenjiektazi genetik bir hastalık mıdır?

Telenjiektazi oluşumu doğrudan genetik bir hastalık değildir. Ancak rozase gibi hastalıklarda ailesel yatkınlık olabileceği gibi, çeşitli genetik hastalıklarda deri ve ağız içi gibi mukozal alanlarda yaygın telenjiektazi oluşumu görülebilir.

Telenjiektazi kadınlarda mı erkeklerde mi daha sık görülür?

Telenjiektazi her iki cinsiyette de görülebilmekle birlikte genellikle kadınlarda daha sıktır. 50 yaşındaki kadınların yaklaşık % 40’ında bacaklarda telenjiektazi oluşumu bildirilmiştir.

Telenjiektazi tedaviden sonra tekrarlar mı?

Telenjiektazilerde önerilen tedavilerden sonra malesef tekrarlayabilmektedir. Yapılan çalışamlarda ilk iki yılda hastaların yaklaşık %5-10’unda tekrarlama olabileceği bildirilmiştir.

Telenjiektazi hastaları güneş ışıklarını nasıl kullanmalıdır?

Uzun süre güneş maruziyeti özellikle yüzde ve göğüs gibi dekolte alanlarında telenjiektazi gelişimini artırabileceği için telenjiektazi problemi olan hastaların mümkün olduğunca güneş maruziyetinden kaçınmaları, güneş koruyucu krem kullanmaları ve fiziksel olarak güneşten koruyan şapka, gözlük ve kıyafet kullanmalarını öneriyoruz.

Telenjiektazi doğal ürünlerle geçer mi?

Telenjiektaziler damarsal lezyonlardır deriye dışarıdan sürülen kremlerle tedavi sağlanamaz. Çeşitli kremlerle telenjiektazilerde geçici solma sağlanabilirse de bunlar kalıcı tedavi sağlamayacaktır.