Göbek Düşmesi Nedir? Göbek Düşmesi Belirtileri Nelerdir?

Göbek Düşmesi Nedir?

Göbek kaçması ve göbek kayması olarak da bilinen göbek düşmesi, göbek deliğinin üzerinde veya yakınında oluşan bir doku çıkıntısıdır. Karnın içinde ani bir hareket sonucunda basıncın artmasıyla ortaya çıkan sancı durumu şeklinde de tanımlanan göbek düşmesi yetişkinlerde görülebildiği gibi çocuklarda da ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde görülen vakalar nispeten daha ciddidir. 

Genetik yatkınlığı da bulunan göbek düşmesi, aşırı hareketler, ani korku, ağırlık kaldırma, aşırı kilo gibi nedenlerle ortaya çıkar. Bulantı, vücutta ağrı, halsizlik gibi etkilerle yaşam kalitesine etki eden göbek düşmesi, kalp, sinir sistemi ve cinsel sorunları beraberinde getirebilir. Tedavi edilmemesi durumlarında ortaya çıkabilecek komplikasyonlar bu şekilde ifade edilebilir.

Göbek düşmesi, karında esneme, yırtılma ve zorlanma sonucunda görülür. Bu duruma kas çekilmesi de denebilir. Özellikle sporcuların ağırlık kaldırırken karın kaslarını zorlamaları göbek düşmesine neden olur. Günlük aktiviteleri yaparken karın kasları da kullanıldığından göbek düşmesi yaşanabilir.

Göbek Düşmesi Belirtileri Nelerdir?

Göbek düşmesi için en yaygın belirti göbek deliği çevresini içeren karın bölgesinde keskin ağrı ve şişliktir. Ağrı ve şişlik dışında, karında morarma, karın kaslarını etkileyen hareketlerde zorlanma, kas spazmları, iştahsızlık, bulantı ve kusma, dik durmakta zorlanma ve nefes darlığı da görülür.

Göbek düşmesi belirtileri genel olarak şunlardır:

• Göbek deliği çevresinde çıkıntı ve şişlik  
• Karın bölgesinde morarma
• Elle yoklandığında şişkinliğin fark edilmesi
• Karında aniden ortaya çıkan keskin ağrı
• Yorgunluk ve halsizlik
• İştahsızlık
• Kramp ve kas spazmları
• Nefes darlığı
• Dik durmada zorlu çekmek
• Ani terleme
• Mide bulantısı ve baş dönmesi

Göbek deliği çevresinde çıkıntı ve şişlik

Göbek düşmesinde göbek deliği çevresinde bir çıkıntı ve şişlik ortaya çıkar. Bunlarla birlikte göbek deliği çevresinde yabancı bir cismin hareket ettiği hissi söz konusudur. Bu, en yaygın göbek düşmesi belirtisidir. 

Karın bölgesinde morarma

Karın kaslarının zarar görmesi sonucu meydana gelen göbek düşmesinde karın bölgesinde morarma da yaşanabilir.

Elle yoklandığında şişkinliğin fark edilmesi

Kişi elle yokladığında karın bölgesinde bir şişlik fark edebilir. Birçok duruma işaret edebilen bu durum göbek düşmesinin de yaygın belirtilerinden biridir. 

Karında ortaya çıkan keskin ağrı 

Karın ağrısının birçok sebebi olabilir. Bu sebeplerden biri olarak göbek düşmesi de değerlendirilebilir. 

Göbek düşmesi yaşayan kişiler karın kaslarının zorlanmasından dolayı özellikle eğilmekte ve doğrulmakta güçlük çekerler. Ağrının şiddetine bağlı olarak hareketlerde kısıtlanmalar olabilir. Nadir de olsa göbeğin dışa doğru çıkması görüldüğünden göbek fıtığı ile karıştırılabilir. Bunun yanında göbekten kötü koku akıntısı da nadir görülen belirtileri arasındadır.

Yorgunluk ve halsizlik 

Göbek düşmesi yaşayan bireylerde yorgunluk ve halsizlik gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. 

Göbek Düşmesi Neden Olur?

Göbek düşmesi genellikle mekik çekme, ağır kaldırma, karna baskı yapma, öksürme, hareketsizlik, ani hareket, kabızlık, obezite ve sık sık kusma gibi karın kaslarının zorlanmasına neden olan hareketler nedeni ile meydana gelir. Bunların yanında fıtık ve doğum yapmak da göbek düşmesine neden olabilir. Her yaştan kişide görülebilen göbek düşmesi özellikle 20-40 yaşları arasında fiziksel aktivite yapan sporcularda yaygın olarak görülür. Bunun yanında bebeklerde de göbek düşmesine rastlanır. 

Göbek düşmesine neden olan faktörler şunlardır:

• Mekik çekmek ve ağır fiziksel aktiviteler
• Ağır kaldırmak, ıkınmak ve gerinmek
• Karna baskı yapan hareketler
• Kronik öksürük 
• Hareketsizlik
• Ani hareketler
• Kabızlık
• Obezite
• Sık sık kusma

Ağır fiziksel aktiviteler

Özellikle sporcuların yaptığı ağır fiziksel aktiviteler karın kaslarına baskı yapar. Yapılan bu baskı da bağırsağın bir kısmının göbek deliğinin yakınındaki karın kaslarındaki açıklıktan dışarı çıkmasına yol açabilir. Fiziksel aktiviteye bağlı göbek düşmelerinde bir süre egzersize ara verilmesi gerekebilir. 

Ağır kaldırmak, ıkınmak ve gerinmek

Ağır kaldırdığınızı, ıkındığınızı ve gerindiğinizi düşünün. Özellikle ağır kaldırmak birçok kas grubunun kasılmasına neden olur ve göbek düşmesi ortaya çıkabilir. Ayrıca kabızlığa bağlı ıkınmak ve rahatlatmak için yapılan gerinme hareketi de göbek düşmesini tetikleyebilir. 

Kronik öksürük 

Karın kaslarına baskı yapan faktörlerden biri de öksürüktür. Kısa süren öksürüklerde zararın boyutu çok fazla olmaz ancak kronik öksürük durumlarında fıtıklaşma oluşabilir ve göbek düşmesi yaşanabilir.

Hareketsizlik 

Uzun süre hareketsiz durmak veya hareketsiz bir yaşam süren kişilerde de göbek düşmesine rastlandığı değerlendirilir. 

Ani hareketler

Göbek düşmesi yaşanmaması veya fıtık başta olmak üzere kaslara zarar verebilecek durumları önlemek için ani hareketler yapmaktan kaçının. 

Kabızlık

Kabızlık, bağırsak hareketlerinin zayıflaması sonucu dışkının rahat bir şekilde dışarı çıkamamasıdır. Kabız olan bireyler dışkı yapmak için kendini çok fazla zorlar ve ıkınma eylemini gerçekleştirir. Bu da karın kaslarına zarar verebilir. Bunun sonucunda göbek düşmesi yaşanması olasıdır. 

Obezite

Obezitenin birçok sağlık sorunu ve hastalığa yol açtığı artık bilimsel bir gerçeklik olarak kabul ediliyor. Obezitede vücut ağırlığı çok fazladır ve bu ağırlık karın kaslarına zarar verebilir. Karın kaslarının zorlanması göbek düşmesine neden olabilir.

Göbek Düşmesi Nasıl Teşhis Edilir?

Göbek düşmesi teşhisi doktor tarafından fiziksel bir muayene yapılır. Bu muayene elle karın bölgesini incelemek üzerinedir. Karın bölgesine yapılan el muayenesi sırasında göbek çevresinde bir şişlik ve çıkıntı hissedilirse göbek düşmesinden şüphelenilebilir. Ultrason, bilgisyarlı tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri ise fiziksel muayenede tanısı konulamayan göbek düşmesi vakalarında tercih edilen yöntemler arasındadır.

​Halk arasında göbek düşmesi olarak bilinen durum, tıbbi literatürde "umbilikal herni" olarak adlandırılır ve bu durumun tanısı genellikle uzman bir doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ile tanı konulmaya çalışılır. Bu muayene sırasında, doktor karın bölgesini elle kontrol eder ve özellikle göbek çevresinde yumuşak, dışa doğru bir şişlik veya çıkıntı olup olmadığına bakar. Bu çıkıntı, genellikle karın içi basıncın arttığı öksürme, ıkınma veya ayakta durma gibi durumlarda daha da belirgin hale gelebilir.

Fiziksel muayene, göbek düşmesinin teşhisinde çoğu zaman yeterli görülür. Ancak, bazı durumlarda daha detaylı bir değerlendirme gerekebilir. Özellikle şişliğin net olarak hissedilemediği, hastanın kilolu olduğu veya karın duvarında başka komplikasyonların şüphesi bulunduğu durumlarda, görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi teknikler, göbek düşmesinin varlığını ve derecesini daha ayrıntılı olarak değerlendirmek için kullanılır. 

Bu görüntüleme yöntemleri, aynı zamanda göbek düşmesine eşlik edebilecek diğer karın içi patolojilerin tespitinde de yardımcı olur. Özellikle, göbek düşmesinin sıkışma (inkarserasyon) veya boğulma (strangülasyon) gibi ciddi komplikasyonlara yol açıp açmadığını belirlemek için önemlidir. Bu tür komplikasyonlar, acil tıbbi müdahale gerektirebilir ve tedavi planlamasında belirleyici rol oynar .​

Sonuç olarak, göbek düşmesinin teşhisi öncelikle fiziksel muayene ile konur; ancak bazı durumlarda daha ileri görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. Bu süreç, hastanın genel durumu, semptomların şiddeti ve olası komplikasyonların varlığına göre şekillenir.

Göbek Düşmesi Tedavisi

Göbek düşmesini tedavi etmek için öncelikle muayene olup tanı konulması gerekir. MR, tomografi ve röntgen işlemlerin sonra doktorun kontrolüyle beraber tanı konulur. Buna yönelik olarak da tedavi yöntemi belirlenir.

-Göbek düşmesi tedavisinde evde uygulanabilecek bazı yöntemler ağrıyı geçirmede etkilidir. Karın ağrısının başlamasından itibaren soğuk uygulama yapmak şişliğin azalmasına ve ağrının geçmesine yardımcı olur. Bunun için buz torbası ya da kalın soğuk bir havludan yararlanabilirsiniz. Bu uygulamayı 1 saat boyunca yapabilirsiniz.

-Göbek düşmesi için sıcak uygulama yapmak da ağrının azalmasında etkili olacaktır. Sıcaklık o bölgede kan akışını hızlandırarak ağrının geçmesini sağlar. Fakat tahrişi önlemek adında suyun çok sıcak olmamasına dikkat etmek gerekir.

-Dinlenmek, karın kaslarını zorlamamak ve göbek çevresine bandaj sarmak da göbek düşmesine yönelik evde uygulanabilecek yöntemler arasında yer alır.

-Ağrının şiddetine ve kişinin karın kaslarının kuvvetine göre uzman doktor antibiyotik ya da ağrı kesici yazabilir.

Göbek düşmesi için uygulanabilecek tedavi yöntemleri şöyle sıralanabilir:

• Ağrı ve şişliğin olduğu bölgeye soğuk kompres yapılabilir
• Aynı zamanda sıcak kompres de etkilenen bölgeye uygulanabilir
• Dinlenilmeli, karın kasları zorlanmamalı ve göbek çevresine bandaj sarılabilir
• Doktor tarafından reçete edilen antibiyotik ya da ağrı kesiciler kullanılabilir 

Göbek Düşmesi Nasıl Önlenir?

Göbek düşmesini önlemek için alınması gereken kişisel önlemler mevcuttur. Göbek düşmesini önlemek adına şu durumlara dikkat etmek gerekir:

• Karın üstüne bir şey koymamak
• Ağırlık kaldırmaktan kaçınmak
• Bol sıvı tüketimi yapmak
• Lif bakımından zengin gıdalar tüketmek
• Ani hareketlerden uzak durmak
• Ani korkmalara neden olabilecek olaylardan kaçınmak

Göbek bağı ile göbek düşmesi karıştırılmamalıdır. Doğumdan sonra bebeklerde ortalama 20 gün sonra göbek bağı düşer. Göbek düşmesi karın kasları ile ilgili bir durumdur.

Göbek Düşmesi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Göbek düşmesi nasıl anlaşılır?

Göbek düşmesi birçok belirti ile ortaya çıkabilir. Şişkinlik, ağrı, morarma, halsizlik gibi durumlardan dolayı göbek düşmesi anlaşılabilir.

Göbek düşmesine hangi bölüm bakar?

Göbek düşmesini işaret eden belirti ve şikayetler söz konusuysa genel cerrahi bölümü doktorlarından randevu alınabilir. Uzman doktor göbek düşmesi konusunda tam tanı koymak için birtakım değerlendirmeler yapacaktır. 

Göbek düşmesi mideye vurur mu?

Göbek düşmesi aynı zamanda mideyi de etkiler. Bu etkilerinin yansıması olarak karın ağrısı, midede şişlik hissi ve zorlanma ortaya çıkabilir. 

Göbek düşüklüğü gaz yapar mı?

Göbek düşmesi doğrudan karında gaz oluşumuna yol açmaz. Ancak, göbek düşmesi ile birlikte karın bölgesinde rahatsızlık hissi, dolgunluk veya basınç hissi ortaya çıkabilir. Meydana gelen bu semptomlar, gaz birikimi veya sindirim sistemiyle ilgili diğer sorunlarla karıştırılabilir. Özellikle göbek düşmesinin sıkışma veya boğulma gibi komplikasyonlara yol açması durumunda, karın bölgesinde ağrı, bulantı ve kusma gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler, sindirim sistemiyle ilgili diğer rahatsızlıklarla benzerlik gösterebilir ve gaz şikayetleriyle karıştırılabilir.

Göbek düşünce ne yapmalı?

Göbek düşmesi yaşayan kişiyi karın kaslarını daha fazla zorlanmadan dinlenme safhasına geçmelidir. Düşmenin etkisini azaltmak için soğuk veya sıcak kompres uygulaması yapılabilir. Göbek düşmesinin etkileri geçmediği takdirde ise doktora başvurulabilir.

Göbek düşmesi tehlikeli mi?

Göbek düşmesi genel olarak tehlikeli bir durum değildir ve kişi kendiliğinden normale döner ancak göbek düşmesinin etkisi fazlaysa bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

Göbek düşmesinde ilaç tedavisi mümkün mü?

Göbek düşmesini iyileştirecek ve eski haline döndürecek bir ilaç yoktur. Ancak göbek düşmesinin karında meydana getirdiği ağrılar için bazı ilaçlardan yararlanmak mümkündür. Bunlar doktorun vereceği reçeteli ilaçlar da olabilir. Özellikle ağrı kesiciler enflamasyonu azaltarak ağrının kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Ancak hastanın ilaç tedavisini bir doktora danışmadan kendi başına uygulamaması kritik bir noktadır. Bu nedenle bir hekime başvurmak, semptomlara ve rahatsızlığın şiddetine uygun olarak reçete edilen ilaçları kullanmak daha sağlıklı bir süreç geçirmek adına önemlidir.

Göbek düşmesi bebeklerde görülür mü?

Göbek düşmesi daha çok prematüre ve olması gerekenden daha zayıf bir şekilde dünyaya gelmiş bebeklerde görülür. 

Göbek düşmesi tekrarlar mı?

Göbek düşmesinin tekrarlaması mümkündür ama tekrarlamaması adına kişi karın kaslarını çok fazla zorlamamalı ve kilosuna dikkat etmelidir. Kiloya dikkat etmek için de sağlıklı beslenmek çok önemlidir. Çünkü kilonun artması karın bölgesindeki baskıyı da artıran unsurlardan biridir. 

Göbek düşmesi kendi kendine geçer mi?

Göbek düşmesi, bebeklerde genellikle kendiliğinden iyileşirken, yetişkinlerde ise doktor kontrolünde cerrahi müdahale gerektirebilir. Her iki durumda da, özellikle karın bölgesinde meydana gelen şişlik ağrılıysa, renk değişikliği varsa veya büyüyorsa, uzman bir doktora başvurmak önemlidir. Sorun göbek düşmesi olmasa bile farklı bir sağlık başlığı ortaya çıkabilir. 

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.