Boynun her iki yanında bulunan ve şah damarı olarak da bilinen karotis damarında, farklı sebeplerle zaman içerisinde daralmalar oluşabiliyor. Tedavi edilmediği takdirde hastalarda geçici veya kalıcı inme yani felç gelişimine neden olabilen bu rahatsızlık girişimsel yöntemlerle tedavi edilebiliyor. Damar içi yoldan gerçekleştirilen karotis darlıklarının stent ile tedavisi hastalara konforlu bir iyileşme süreci sunmasının yanı sıra kesi izi olmaması, genel anesteziye gerek duyulmaması, kanama ve enfeksiyon riskinin düşük olması gibi avantajlar da sağlıyor. Memorial Ankara Hastanesi Girişimsel Radyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Onur Ergun, karotis (şah damarı) darlıklarının stent ile tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Karotis Darlıklarının Stent İle Tedavisi Nedir?
Karotis darlıklarının stent ile tedavisi beyine kan taşıyan atardamarlarda oluşan darlıkların damar içi yoldan stentleme ile açılması işlemidir. Beyine kan taşıyan ve boynun her iki yanında bulunan önemli atardamarlara karotis adı verilir ve bu damarlarda genelde ateroskleroz nedeniyle oluşan darlıklar belirli bir oranın üzerine çıktığında mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde hastada geçici veya kalıcı inme yani felç gelişimine neden olabilir. Karotis darlıklarının tedavisi açık cerrahiye alternatif olarak genel anestezi gerektirmeden damar içi yoldan stentleme ile yapılabilir.
Karotis Darlıklarının Stent İle Tedavisi Hangi Durumlarda Uygulanır?
Karotis darlığı belirli bir oranın üzerine çıktığında ve ilaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda uygulanır.
Karotis Darlıklarının Stent İle Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Karotis darlıklarının stent ile tedavi yöntemi anjiyografi ünitesinde uygulanır. Ağrısız bir işlem olduğundan sadece kasık bölgesi lokal anestezi ile uyuşturularak, kasık damarına giriş yapılır. Ardından kateter denilen ince borucuk ve teller yardımıyla darlık bulunan şah damarına ulaşılır. İşlem sırasında beyin damarlarını pıhtıdan korumak amaçlı koruyucu filtre yerleştirildikten sonra darlık bölgesine stent denilen metal kafes yerleştirilir. Ardından gerekirse balon ile genişletme uygulanır. Filtre çıkartılarak işlem sonlandırılır.
Karotis Darlıklarının Stent İle Tedavisinin Avantajları Nelerdir?
Karotis darlıklarının stent ile tedavisinin avantajları şu şekilde sıralanabilir:
-İşlem ağrısız olduğundan genel anesteziye gerek olmaz, sadece kasık bölgesi uyuşturulur. Böylece genel anestezinin risklerinden hasta korunmuş olur.
- Hastada ameliyat izi olmaz.
- Kanama veya enfeksiyon riski çok düşüktür
- Hastanede genellikle bir günlük yatış yeterli olur.
- Hasta günlük aktivitelerine de birkaç gün içerisinde dönebilir.
Karotis Darlıklarının Stent İle Tedavisi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Karotis nedir?
Boynumuzun her iki yanında bulunan ve beynimize kan taşıyan önemli atardamarlara karotis (şah damarı) adı verilir.
Karotis darlığının oluşma sebepleri nelerdir?
Karotis darlıklarının en önemli sebebi ateroskleroz denilen damar kireçlenmesidir.
Karotis darlığının belirtileri nelerdir?
Şah damarı darlıkları, damar ciddi oranda daralana kadar genellikle belirti vermeyebileceği gibi; ani gelişen konuşma bozukluğu, tek taraflı olarak kol veya bacakta güç kaybı, yüzde çarpılma, bilinç bozukluğu, denge kaybı veya ani görme kaybı gibi bulgularla da kendini gösterebilir.
Karotis darlığının risk faktörleri nelerdir?
Karotis darlıklarının en önemli sebebi olan ateroskleroz için risk faktörleri; yaşlanma, sigara kullanımı, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, şeker hastalığı ve obezite olarak sayılabilir.
Karotis darlığı nasıl teşhis edilir?
Karotis darlıklarının tanısı boyun bölgesine uygulanacak renkli Doppler Ultrasonografi veya Bilgisayarlı Tomografi/Manyetik Rezonans Anjiyografi gibi görüntüleme yöntemleriyle kolay ve ağrısız bir şekilde konulabilmektedir.
Karotis darlığı ilaç ile tedavi edilebilir mi?
Karotis darlığı belirli bir oranın altındaysa mevcut darlığın ilerlemesini engellemek için hastaya kan sulandırıcı ilaçlarla ilaç tedavisi uygulanır. Ancak darlık belirli bir oranın üzerine çıktığı zaman ilaç tedavisi yetersiz kalır ve mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
Karotis darlığında stent uygulaması güvenilir bir yöntem midir?
Karotis darlıklarında stent uygulaması düşük oranda riskleri olmakla birlikte güvenilir bir yöntemdir. Alternatif tedavi yöntemi olan açık cerrahi ile riskleri benzer seviyededir.
Şah damarı tıkanıklığı açılmazsa ne olur?
Şah damarında kireçlenme nedeniyle oluşan darlıklar zamanında tedavi edilmediği takdirde, ilerleyerek tam bir şah damarı tıkanıklığına ve geçici veya kalıcı inme yani felç gelişimine neden olabilir.
Şah damarı darlıklarının tedavisinde stent takılması tehlikeli midir?
Damar içi yöntemle yapılsa da sonuçta bir ameliyat olduğundan düşük oranda riskleri mevcuttur. Ancak hasta tedavi edilmediği takdirde oluşabilecek riskler çok daha fazladır.
Karotis darlıklarının açılmasında kullanılan stentin kullanım süresi var mıdır? Ne kadar süre kullanılabilir?
Karotis darlıklarının açılmasında kullanılan stentin kullanım süresi yoktur. Yerleştirildikten sonra hayat boyu hastanın damarında kalır. Stent zamanla damar yüzeyi altına gömülür. Karotis büyük çaplı bir damar olduğundan ve akım hızı da yüksek olduğundan yerleştirilen stentte tıkanma veya daralma çok nadiren görülür. Stentte zamanla daralma oluşsa bile bunun da damar içi yöntemle tedavisi mümkündür.
Karotis darlıklarının stent ile tedavisinden sonra nelere dikkat edilmelidir?
Stent takıldıktan sonra hasta birkaç gün içerisinde günlük aktivitelerine geri dönebilir. Hastaya genellikle hayat boyu kullanması gereken kan sulandırıcı ilaçlar başlanır. Bunun dışında stent için dikkat edilmesi gereken özel bir durum bulunmamaktadır.
Yayınlanma Tarihi: 22 Ağustos 2023
