Yükleniyor
Laktat olarak da bilinen laktik asit, vücudun esas olarak anaerobik koşullar altında hücrelerin enerji için karbonhidrat ve glikozu parçalamasıyla ürettiği doğal bir kimyasal olan alfa hidroksi asittir. En fazla kas hücreleri ve kırmızı kan hücreleri tarafından üretilen laktik asit vücuttaki herhangi bir dokudan da gelebilir. Genellikle gıdalarda bulunan doğal asitler olarak bilinen laktik asit, süt ve yoğurt gibi fermente gıdalardan elde edilir.
Laktik asit, kas ve kırmızı kan hücrelerinde üretilen, vücudun enerji için karbonhidratları parçalaması ile elde edilen organik bir bileşiktir. Oksijene ihtiyaç duyan günlük işlevlerde hücreleri, dokuları ve organların ihtiyaç duyduğu enerji için önemli bir yakıt kaynağıdır. Ayrıca sanıldığının aksine vücuttaki laktat birikimi iskelet kaslarında ortaya çıkan ağrılardan sorumlu değildir.
Laktik asidin temel işlevleri arasında vücudun harcadığından daha fazla oksijene ihtiyaç duyduğunda hücrelere güç sağlamak için enerji yaratmak, vücudun daha çok enerjiye ihtiyaç duyduğunda kullanabileceği yeni bir glukoz oluşturması ve bağışıklık tepkisi yaratmak için hücrelere sinyal göndermesi yer alır.
Laktik asit, kas dokusu ve kırmızı kan hücreleri tarafından üretilir ve genellikle yoğun egzersiz sonrası kaslarda diğer enerji kaynaklarını kullanacak yeterli oksijen bulunmaması sonucu meydana gelir.
Laktat ve hidrojen iyonlarından oluşan doğal bir madde olan laktik asidin vücutta yeterli oksijen bulunduğunda seviyesi düşüktür. Oksijen seviyeleri normal olduğunda karbonhidratlar su ve karbondioksitle parçalanır. Oksijen seviyesi düştüğünde ise karbonhidratlar enerji için parçalanır ve laktik asit meydana gelir.
Bu süreç genellikle kişilerin yoğun fiziksel egzersiz yapmasının ardından gerçekleşir ancak diğer bazı durumlar da laktik sit oluşumuna zemin hazırlayabilir. Bu durumlar şöyledir:
Laktik asit genel olarak kaslar ve kırmızı kan hücreleri tarafından üretilirken, deri, beyin ve bağırsakta da bir yetişkin için günlük olarak ortalama laktik asit oluşabilir.
Laktik asidoz, kandaki laktik asit seviyelerinin (laktat ve hidrojene parçalanmış) aşırı yüksek olmasından kaynaklanan ve tedavi edilmezse yaşamı tehdit edebilecek bir durumdur.
Genel olarak laktik asidoz, vücuttaki kan basıncı düşük olduğunda ve dokular yeterli oksijen alamadığında ortaya çıkar. Laktik asidoz durumu yoğun egzersiz ve kardiyo gibi faktörlerin yanı sıra bazı böbrek-karaciğer yetmezliği ve sepsis gibi nedenlere bağlı şekilde de meydana gelebilir.
Laktik asidoz durumuna neden olan faktörler şöyledir:
Yukarıda yer alan faktörler sonucunda meydana gelen laktik asidoz kişide bazı belirtilerin görülmesine neden olabilir. Bu belirtiler şunları içerir:
Laktik asidoz söz konusuysa vücutlaktik asidi yeterince hızlı işleyemez ve hem organlara hem de dokulara zarar vermeye başlar.
Laktik asit, hücresel solunum, glikoz üretimi, inflamasyonun azaltılması ve moleküler sinyalleme noktasında faydalı ve önemli bir kimyasaldır. Aynı zamanda yoğun egzersiz sırasında güçlü kaslar için önemli bir yakıt olan laktik asit diğer yandan cildin görünümünü iyileştirmesinin yanı sıra cildin doğal olarak nemli kalmasına da yardımcı olur.
Tüm bunların ışığından laktik asidin faydaları genel olarak şöyledir:
Vücut genellikle kan dolaşımına girmeden önce günde yaklaşık 20 milimol / kilogram maksimum laktik asit seviyesi üretir. Laktik asit seviyeleri kanda laktat ve hidrojen iyonlarına parçalandığı için laktik asit teknik olarak laktat seviyeleri ölçülerek değerlendirilir.
Laktik asit testi, kandaki laktat düzeylerini ölçerek çok fazla laktik asit olup olmadığının belirlenmesine yardım eder. Bu durum aynı zamanda laktik asidozun belirlenmesi demektir.
Farklı laktik asit testi seviyeleri aşağıdaki gibidir:
En fazla laktik asit üreten organ ve dokular kırmızı kan hücreleri, kaslar, deri, beyin ve gastrointestinal sistemdir.
Laktik asidin artışı laktik asidoz olarak ifade edilir. Laktik asidoz da kas ve dokulardaki laktik asit seviyesinin yüksekliğidir. Tedavi edilmediği takdire kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği ve birtakım komplikasyonlara yol açabilir.
Laktik asidin fazla olduğu durumlarda kasları dinlendirerek vücuttaki fazla laktik asidin atılması mümkün olabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 10 Şubat 2024
Yayınlanma Tarihi: 10 Şubat 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
