Sivilce genellikle ergenlik döneminde oluşabilmekle beraber, daha ileri yaşlarda da ortaya çıkabilen, kronik tekrarlayıcı bir cilt hastalığı olarak tanımlanıyor. Sivilceler yüz, sırt ve göğüs bölgesinde ortaya çıkabiliyor. Ergenliğe giriş sonrası pek çok insanda ortaya çıkan sivilceler ise kozmetik açıdan kaygı oluşturabiliyor. Kimi bireylerde belirli dönemlerde renksiz ve dikkat çekmeyen büyüklükte ortaya çıkarken, bazılarında da daha kırmızımsı, akneli bir şekilde ortaya çıkan sivilceler can sıkıcı olabiliyor. Cilt yüzeyine yakın olmayan akneleri sıkmak çoğu zaman yara oluşmasına, daha sonra geçmeyen kalıcı akne izlerinin kalmasına olacağından bir dermatoloji uzmanı tarafından gerekli tedavilerin önerilmesi gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. İbrahim Özcan, sırtta sivilce ve merak edilenleri hakkında bilgi paylaştı.
Sırtta sivilce nedir?
Yüz ve vücudun belirli yerlerinde o bölgeye has ve sıklıkla aynı bölgede çıkan sivilceler farklı sağlık problemlerinin veya vitamin eksikliklerinin habercisi olabilir. Çıktığı bölge ve çıkış şekli değerlendirilmektedir. Sıklıkla içi irinli kabarcık halinde çıkan sivilceler deri altında çıktığında ise ciltte daha mor veya kırmızı renk değişimleri ile daha iri kabarcık halinde görülebilmektedir. Genel olarak daha yağlı ciltlerde sivilce oluşumu görülmektedir. Vücudumuz tarafından üretilen ve sebum üretimi olarak nitelendirilen cilt yüzeyindeki gözeneklerin dışarıya atılması durumu bazı etkenlere bağlı vücudun daha fazla sebum üretiminin artmasına ve yağlı cilt oluşumuna neden olabilmektedir.
Sırtta sivilce neden olur?
Toplumda en genel neden olarak yağlı cilt yapısı bilinmektedir. Tıkanan gözeneklerin üzerine eklenen bakteriyel enfeksiyon sivilceye yol açmaktadır. Yağlı krem kullanımı, günlük temizleyicilerin kullanılmaması, makyaj ve terleme akne şikayetlerini artırır. 25 yaş sonrası görülebilen sivilce problemleri “ erişkin aknesi” olarak bilinir. Sivilce oluşumunda genetik faktörlerin etkisinin olduğu kabul edilmektedir. Cilt yağlılığı dışında sivilce nedenleri kısaca şunları içerir;
- Vitamin eksikliği,
- Kötü beslenme alışkanlığı,
- Hijyen eksikliği,
- Vücuda uygun olmayan sabun, duş jeli vb. kozmetikler,
- Kadınlarda regl dönemi hormon değişimleri,
- Stres
Sırtta sivilce belirtileri nelerdir?
İçi irinli kabarcıklar şeklinde ortaya çıkan sivilceler göz yardımıyla çok rahat fark edilmektedir. Morumsu veya kırmızımsı renklerde ortaya çıkabilir. Deri yüzeyine yakın olan akneler beyaz ve sarı renkli baş verebilir. Deri yüzeyine yakın olmayanlar ise sadece şişkin ve renkli olarak görülür. Çoğu zaman sıkılmaya çalışıldıklarında deri yüzeyine uzak olduklarından içeride yer alan akne çıkmaz ve ciltte yaraya neden olur. Akne izleri geçici veya kalıcı olabilmektedir. Kalıcı olarak vücutta iz yapan akneler dermatolojik tedavi gerektirmektedir.
Sivilce nasıl tedavi edilir?
Sivilce tedavisinde öncellikle kremli tedavi şekli uygulanmaktadır. Kremlerden bir kısmı antibiyotik içerirken bir kısmı da fazla yağı kurutucu özelliğe sahiptir. Krem tedavisine yanıt vermeyen hasta grubunda oral antibiyotik tedavisine başlanır. Az sivilce oluşumu görülmesine rağmen çok derin izler bırakan sivilcelerde ağız yoluyla gerçekleşen A vitamini içeren destekleyici tedavi uygulanmaktadır. Yaklaşık 6 ay sürmektedir. Geleneksel tedavilere yanıt bulunamayan bireylerde kozmetik dermatolojik işlemler uygulanabilir. Fotodinamik veya lazerli tedaviler bu tedaviler arasında bulunur.
Sırttaki sivilce lekeleri nasıl geçer?
Sivilce bireylerin sosyal yaşımı ve kendine güvenini etkileyen bir sağlık problemidir. Bundan dolayı sıkmadan veya oynamadan tedavi edilmelidir. Tedavi süresi görülme sıklığı ve şiddetine göre değişkenlik gösterir. Ancak en hafif sivilce dahi en az 6 ay tedavi edilmelidir. Sivilce tedavisine yanıt sıklıkla 1-2 ay sonra alınmaktadır. Bu nedenle sabırlı olup tedaviyi yarıda kesmemek gerekir.
Sırtta sivilce kimlerde görülür?
Sivilce erkek ve kadın bireyler fark etmeksizin her bireyde ergenlik dönemi ve sonrası ortaya çıkabilir. Ancak kadınlarda regl dönemi ve gebelik dönemlerinde yaşanan hormonal değişimler kaynaklı sivilcelerde artış veya azalış belirgin şekilde gözlemlenebilir. Yağlı bir cilt tipine sahip bireylerde sivilce görülme olasılığı kuru cilt tipine sahip bireylere oranlar oldukça yüksektir. Hijyen amaçlı kullanılan duş jeli veya sabunlar cilt tipine uygun değil ise sivilce yapabilir. Aynı şekilde vücudun arka tarafında kalan gün içerisinde su ile pek teması olmayan sırt bölgesinin hijyenine özen gösterilmemesi sivilce nedeni olabilir. Yeteri kadar düzenli ve dengeli beslenme, ideal kiloyu koruma, hijyen ve vücudun ihtiyaç duyduğu kadar su tüketimine özen gösterilmelidir.
Sırtta sivilce hangi vitamin eksikliğinde çıkar?
Vücutta bulunan hücre ve dokuların yenilenme ve iyileşme sağlayabilmesi ihtiyaç duyduğu bazı vitaminler bulunur. Aynı durum enfeksiyonlara ve zararlı organizmalara karşı koruma gerçekleştirilmesi için de gereklidir. Kötü hijyen sivilcelere neden olabilir. A ve E vitamini eksikliğinde sivilce oluşumu gözlemlenebilir.
Hangi besinler sivilceye yol açar?
Hangi besinlerin sivilce yapıp yapmadığı konusunda uzmanlar tarafından araştırmalar devam etmektedir. Sivilce nedenleri arasında inek sütü gibi bazı besinlere de dikkat çekilir. Çekirdek, cips, ve çikolata gibi ürünlerin tüketilmesi sivilcenin en bilindik nedenleri arasındadır. Fast food tarzı gıdalar ve ambalajlı ürünler sivilce oluşumunu tetikler. 25 yaş sonrası yaşanan akne probleminde ayrıca kilo alımı, tüylenme ve adet düzenliği varsa horman değerlerine bakılmalıdır.
Sivilce oluşumunu engellemek için ne yapılmalıdır?
Akne oluşumunu engellemek için günlük yüz ve vücut temizliğine önem verilmelidir. Cilt tipine uygun yıkama jelleri tercih edilmelidir. Sert şekilde kese yapılması siyah noktaların iltihaplı sivilcelere dönmesine neden olabilir. Sivilcelerle oynamak veya sıkmak iz kalmasına ve yayılmasıyla sonuçlanır. Sivilceler ellenmemeli, patlatılmamalı doktor kontörlünde apseli aknelerin içerisi boşaltılmalıdır.
Yayınlanma Tarihi: 23 Aralık 2022
