Nazofarenks Kanseri Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Nazofarenks kanseri, geniz bölgesi olarak da bilinen nazofarenksteki dokularda başlayan bir baş ve boyun kanseri türüdür. Bu kanser türü burun arkasında ve boğazın arkasının üstünde bulunan nazofarenksteki anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünmeye ve büyümeye başlamasıyla ortaya çıkar. Boyun bölgesinde 3 haftadan uzun süren şişlik, genellikle tek kulakta işitmede azalma, kulak çınlaması, burun tıkanıklığı ve burun kanaması gibi belirtilerle karakterizedir.

Nazofarenks Kanseri Nedir?

Nazofarenks kanseri, burun arkasını ağız arkasına bağlayan boğaz kısmını (farenks) etkileyen nadir bir kanser türüdür. Nazofarenks bölgesinde iyi huylu( benign) tümörler ve kötü huylu (malign) tömürler oluşabilmektedir. Eğer hasta bir erişkinse bu bölgede geniz eti oluşumu beklenmemektedir. Erişkin hastanın nazofarenks bölgesinde bir lezyon ya da kitle bulunuyorsa mutlaka bir inceleme yapılmalıdır.

Erişkin grubunda sık olarak nazofarenks karsinomları görülmektedir. Ayrıca erişkinlerde lenfoma ve lösemi de bu bölgede sık olarak tutulum gösterebilmektedir. Çocuklarda erişkinlerden farklı olarak nazofarenks bölgesinde yumuşak doku (raptomiyosarkom) kanseri ya da iyi huylu olan anjiofibrom ya da plazmasitom de görülebilmektedir.

Nazofarenks Kanser Türleri Nelerdir?

Nazofarenks kanserinin 3 tipi bulunmaktadır.

1. Tip 1 Skuamöz cell nazofarenks karsinom ( SCC)
2. Tip 2 Keratinize olmayan iyi diferansiye nazofarenks karsinom
3. Tip 3 İndiferansiye nazofarenks karsinom

Tedaviye en çabuk cevap veren nazofarenks kanseri tip 3’tür. Tedavi edildikten sonra tekrar görülme olasılığı düşüktür. Tip 1 skuamöz cell nazofarenks karsinom ise tedavi olduktan sonra tekrarlayabilmektedir.

Ayrıca lösemi ve lenfoma kanserleri de nazofarenks bölgesinde sık olarak tutulum gösterebilmektedir. Bu sebeple nazofarenks bölgesinde görülen şüpheli dokulardan mutlaka örnek alınıp patolojik incelenmesi yapılmalı ve dokunun iyi huylu mu yoksa kanser riski olan bir doku mu olduğu belirlenmelidir.

Nazofarenks Kanseri Neden Olur?

Nazofarenks kanserinin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, etnik köken, genetik yatkınlık, hava kirliliği, kimyasal buhara maruz kalmak gibi çevresel koşullar ve Epstein-Barr gibi virüslere maruz kalmanın nazofarenks kanserinde rol oynadığı düşünülmektedir.

• En sık ergenlik döneminde ortalama 40-50’ li yaşlarda görülen nazofarenks kanseri erkekleri daha fazla etkilemektedir.
• Kişinin ailesinde nazofarenks kanserinin görülmesi yine riskini artırmaktadır.
• Epstein Barr virüs ( EBV) yakından nazofarenks kanseriyle ilişkilidir. EBV pozitif kişilere mutlaka bir nazofarenks muayenesi yapılmalıdır.
• Sigara içen kişilerde yine nazofarensk kanseri görülme sıklığı daha fazladır.
• Beslenme alışkanlıkları da nazofarenks kanseri nedenleri arasında yer almaktadır. Kötü beslenme alışkanlıkları, tütsülenmiş gıdaların fazla tüketimi, odun ateşinde yemek pişirilmesi bu hastalığın görülme olasılığını artırmaktadır.

Nazofarenks Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Nazofarenks kanserinin en yaygın belirtisi boyunda kitle oluşumudur.Tek taraflı orta kulak iltihabı ve yine tek taraflı işitme kaybı, burun tıkanıklığı, burunda kanama, baş ağrısı, kulak çınlaması gibi belirtilerde görülebilir.

Nazofarenks kanseri belirtileri şunlardır:

• Boyunda lenf bezi, kitle
• Burun tıkanıklığı
• Burun kanaması
• Geçmeyen orta kulak enfeksiyonu
• Kulak uğultusu ve kulak tıkanıklığı
• Kranial sinir tutulumlarına bağlı görme sıkıntıları ve ağrı şikayetleri

Nazofarenks Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Nazofarensk bölgesinde var olan şüpheli bir durumda ilk olarak fizik muayene yapılmaktadır. Daha sonra gerekirse tomografi, MR ve Pet CT gibi görüntüleme tekniklerinden de yararlanılmaktadır.

Nazofarensk bölgesi burun içinden endoskop cihazıyla ya da ağız boşluğundan ayna ile görülebilmektedir. Normalde nazofarenks

bölgesi düz bir yapıdadır. Eğer bu bölgede bir kitle, kabarıklık ya da farklılık varsa kulak burun boğaz uzmanı  bu bölgeden biyopsi almalıdır.  Nazofarenks kanseri bazen de boyunda tutulumlar yapabilmektedir. Bu tutulumlar ilaçlı tomografi ya da PET CT sonucu net olarak belirlenebilmektedir. Nazofarenks kanserinde kesin tanı biyopsi ile konmaktadır. Yapılan biyopside kitlenin tipi belirlenmektedir. Nazofarenks kitlelerinde tedavi kitlenin tipine göre belirlenmektedir; iyi huylu tümörler cerrahi olarak çıkartılabilir yada takip edilebilir, eğer sonuç nazofarenks kanseri olarak geldi ise tedavi seçeneği öncelikli radyoterapi + kemoterapidir.

Nazofarenks Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Yapılan biyopsi sonucunda tipi belirlenen kitlenin tedavisi de bu doğrultuda yapılmaktadır. Nazofarensk kanserinde tedavi genellikle radyoterapi + kemoterapi ile yapılmaktadır. Özellikle Tip 3 İndiferansiye karsinom radyoterapiye çabuk cevap veren bir türdür. Erken tanı ve düzenli takip ile tedavi başarılı sonuçlar vermektedir.

Lenfoma ve lösemi hastalıkları da nazofarensk bölgesinde tutulum yapabilmektedir. Bu hastalıkların tedavisinde de radyoterapi ve kemoterapi kullanılmaktadır.

Nazofarenks kanseri erken evrede yakalanamaz ve tedavi edilmezse,  geç aşamalarda metastaz yapabilmektedir. Nazofarenks bölgesi beyne yakın bir bölge olduğu için kafa tabanı ve sinir tutulumları sık görülebilmektedir. Özellikle 6. 3. 4 ve 5. sinirleri tutabilmektedir. Kafanın arka tabanına ve sinirlere metastaz yaptığında hasta çift görmeler yaşayabilir ya da düşebilmektedir.

Hastanın yaşı ve cinsiyeti tedavinin gidişatını etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Erkekleri daha fazla etkileyen nazofarenks kanserinde ileri yaş, boyun bölgesinde lenf nodu tutulumları, kafa bölgesindeki sinir tutulumları ve Epstein Bar virüsün neden olmadığı kanser tipleri tedavinin seyrini olumsuz etkileyebilmektedir.

Nazofarenks Kanseri ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Nazofarenks (geniz) nedir?

Burun boşluğu ve ağız boşluğunu birleştiren geçiş bölgesine nazofarenks ( geniz) denir. Östaki borusu ile her iki yandan da orta kulağa açılan boşluktur.  Burnun içinden çıplak gözle görülen bir bölge olmadığı için burundan endoskop cihazıyla görüntülenmektedir. Ya da ağız içinden ayna denilen aletle görülebilmektedir. Çocuklarda sık görülen geniz eti de nazofarenks bölgesinde oluşmaktadır. Geniz eti vücudun savunma mekanizması olarak oluşan, iyi huylu, her çocukta sıklıkla olan lenfoid dokularıdır. Çocuklarda belli bir yaşa kadar görülen adenoid doku erişkin yaşta beklenmeyip, erişkin kişide nazofarinkste lenfoid doku izlenmişse mutlaka biyopsi alınıp patolojik incelemeye gönderilmelidir.

Nazofarenks tedavisi ne kadar sürmektedir?

Nazofarenks tedavisi kitlenin tipine göre, iyi huylu yada kötü huylu tümör olup olmadığına göre, cerrahi, ya da radyoterapi ya da kemoterapi ile tedavi edilmektedir. Tedaviye kulak burun boğaz uzmanları ve onkoloji uzmanları karar vermektedir. Bu tedavilerden sonra hasta kulak burun boğaz hastalıkları ve onkoloji uzmanı tarafından düzenli olarak takip edilmelidir. Tedaviden sonra ilk 5 yıl çok önemlidir.

Geniz ( nazofarenks) bölgesi neresidir?

Burun boşluğu ve ağız boşluğunu birleştiren geçiş bölgesine nazofarenks ( geniz) denir. Östaki borusu ile her iki yandan da orta kulağa açılan boşluktur.

Geniz eti nedir?

Geniz eti, nazofarenks bölgesinde oluşmaktadır ve çocuklarda sık görülmektedir. Vücudun savunma mekanizması olarak oluşan, iyi huylu, lenfoid dokulara geniz eti denmektedir. Çocuklarda belli bir yaşa kadar görülen bu dokular normal doku olarak kabul edilir.   

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.