Günlük hayatta rahatsız edici bir duruma neden olan ayak kokusu oluşumunun en önemli nedenlerinden birisi ayağın uzun süre hava almamasıdır. Uzun saatler boyunca ayağın kapalı kalması durumunda ayakta terleme meydana gelir. Kokuya neden olan durum ise genel olarak bilinenin aksine terleme değil, terleme sonrası ayakta oluşan bakterilerdir. Ayakta kötü koku oluşumuna sebep olan durumlar arasında bazı metabolik hastalıklar, hormonal değişimler, obezite de sayılabilir. Genetik etkenler de ayakta koku oluşumunu tetikleyebilir. Bu tip durumlar haricinde kişinin giyim tercihleriyle oluşmuş durumlar da vardır. Örneğin, yanlış ayakkabı seçimi, naylon çorap kullanımı gibi kişisel tercihler ayak kokusuna sebep olabilir.
Ayak Kokusu Neden Olur?
Ayak sağlığını olumsuz olarak etkileyen terleme ile birlikte oluşan bakteriler ayakta oluşan kötü kokunun birincil nedenidir. Özellikle kış aylarında ayağın uzun süre kapalı kaldığı durumlarda ayak derisi hava almaz ve terler. Bu durumda kapalı kalan ayaklarda bakteri ya da mantar oluşabilir. Bakteriler ya da mantar gibi etkenler ayakta kokuya neden olur. Ancak bazen çeşitli hormonal değişiklikler ya da hipertiroid gibi metabolik rahatsızlıklar da fazla ter oluşumuna neden olabilir. Bazı ilaçların yan etkisi nedeniyle ya da hamilelik, ergenlik gibi özel dönemlerde de ter üretimi artabilir. Bu gibi nedenler ayakta oluşan terleme sonucunda kötü koku oluşumuna zemin hazırlar. Ayağın aşırı terlemesi gibi durumlar söz konusu ise o zaman tedavi uygulamalarına başvurmak gerekebilir. Ayakta terlemeyi azaltan kremler ya da botoks uygulamaları koku oluşumu engellenebilir.
Ayak kokusu kişinin ayakkabı ve çorap tercihlerine bağlı olarak da artış gösterebilir. Hava almayan malzemeden üretilen ayakkabı kullanmamaya dikkat edilmelidir. Sentetik malzeme kullanılan ayakkabılar hava almadığı için ayak kokusuna neden olabilir. Bu nedenle ayağın hava almasını sağlayan gerçek deri ya da kaliteli malzemeden üretilen ayakkabılar tercih edilmelidir. Aynı ayakkabıyı üst üste iki gün giymek de ayak kokusu oluşumuna zemin hazırlayabilir. Kokunun önüne geçebilmek için kullandığınız ayakkabıyı 24 saat havalandırdıktan sonra tekrar kullanmanız doğru olur. Böylece ayakkabının içerisindeki kokunun yerleşmesi ve ayağa bulaşması önlenebilir.
Ayak Kokusu Oluşmaması İçin Neler Yapılabilir?
Günlük hayatta rahatsızlık veren ve ayak sağlığını olumsuz etkileyen ayak kokusundan kaçınmak için bazı önlemler alınabilir. Ancak ayak kokusu giderici çeşitli uygulamaları denemeden önce koku oluşumuna neden olabilen çeşitli etkenler bertaraf edilebilir.
Teri emen pamuklu çoraplar tercih edin: Sentetik içerikli naylon çorap kullanımı ayakta terlemeye yol açtığı için koku oluşumuna neden olur. Hem ayak sağlığını korumak hem de kötü koku oluşumunu engellemek için pamuklu çoraplar tercih edilebilir. Ayrıca aynı çorabı tekrar kullanmamak gerekir. Ter oluşumunu önlemek için ayakkabı içerisinde anti bakteriyel özellikli sprey kullanılabilir. Ayak kokusu bebek pudrası kullanılarak da önlenebilir. Gün boyu kapalı kalan ayakkabılar mümkünse açık havada balkon gibi bir alanda havalandırılabilir.
Ayak sağlığınızı düzenli olarak takip edin: Ayaklarda parmak arası ve tırnaklarda oluşabilen çeşitli kabarcıklar ya da mantar enfeksiyonu gibi durumlar da koku oluşumunun nedeni olabilir. Bu durumu göz ardı etmemek için banyo sonrasında parmak arası, tırnak kenarları ve ayak tabanı kontrol edilmelidir. Ayakta görülen çeşitli kabarcıklar, su toplayan oluşumlar, ayak tabanındaki pullanma ve deri dökülmeleri gözlendiğinde dermatoloji uzmanına başvurmak doğru bir yaklaşım olur.
Ayak Kokusu Nasıl Geçer?
Çeşitli nedenlere bağlı olarak oluşan ayak kokusu bitkisel çözüm yöntemleri ile giderilebilmektedir. Adaçayı, siyah çay, karbonat, sirke, lavanta yağı gibi doğal yöntemler kullanılarak kötü kokuya son verilebilir. Ayakları tuzlu su ile yıkamak da terlemenin etkilerini azaltabilir. Evde doğal yöntemlerle ayak kokusundan kurtulmak için deneyebileceğiniz bazı uygulamalarla da sonuç alınabilir.
Karbonat ile Ayak kokusuna çözüm: Mutfaklarda kullanılan karbonat aynı zamanda ayakta meydana gelen kötü kokuları gidermek için de etkili bir çözüm sunabilir. Ayakta terleme sonucunda meydana gelen bakteriler ölü hücrelerle beslenerek çoğalır. Bu durumda bakteri oluşumunu engelleyen ve ayağın PH seviyesini dengeleyici özelliğiyle karbonat ayak kokusu için bir seçenek olabilir. Karbonatın bu etkisinden yararlanabilmek için çorabın içerisine bir tutam karbonat serpiştirilebilir. Ayakta oluşabilen bakterileri yok etmek için ayakları karbonatlı suda bekletmek de mümkün. Bunun için 1 lt suya 1 çorba kaşığı karbonat karıştırılarak hazırlanan karışımda ayaklar 15-20 dakika bekletilebilir. Ancak bunun için uygulamayı düzenli olarak 2 hafta süreyle yapmak gerekir.
Ayakları tuzlu suda bekletin: Ayakta oluşan nemlenme sonucu meydana gelen terlemeyi azaltmak için tuzlu su kullanmak da çözüm olabilir. Gün boyu kapalı kalan ayaklar akşam 15 dakika kadar tuzlu suda bekletilebilir. Bunun için 4 çay kaşığı tuzu 4 su bardağı suya ilave ederek karışım hazırlanabilir. Bekleme süresi sonunda ayakları temiz ve kuru bir havlu ile kurulamak yeterli olur.
Ayak Kokusu İçin Doğal Yöntemler Nelerdir?
Sirke ayak kokusu için çözüm olabilir
Ayak kokusunun giderilmesi için kullanılabilen doğal çözüm yöntemlerinden birisi de sirkedir. Bakteri oluşumunu engelleyici asidik bir ortam hazırlayan sirke sayesinde koku oluşumunun önüne geçilebilir. Hazırlanan sirkeli suda ayakları ortalama 10 ile 15 dakika süre ile bekletmek yeterli olur. Sirkeli su karışımı hazırlamak için elma sirkesi kullanılabilir. Karışımı hazırlamak için bir leğen içerisine 2 litre kadar ılık su doldurup üzerine 2 su bardağı sirke ilave edilebilir. Ayak kokusu giderici olarak en etkili doğal yöntemlerden birisi sirkedir. Sirkeli su kullanarak ayaktaki kötü kokuyu engellemek için haftada bir bu uygulamayı yapmak gerekir. Ayakları sirkeli suda 15 dakika kadar bekletmek yeterlidir. Uygulama sonrasında ayaklar sabunlu su ile yıkanarak durulanmalıdır.
Ayak kokusuna doğal yöntem lavanta yağı
Bakterileri yok etme özelliğine sahip lavanta yağı ayak kokusu için doğanın sunduğu çözümlerden birisi olarak tercih edilebilir. Lavanta yağının şifa dağıtan etkisinden yararlanmak için sıcak suya birkaç damla damlatmak yeterli olur. Hazırlanan lavanta yağı karışımında ayaklar 15 ile 20 dakika arasında bekletilebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 7 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 4 Ekim 2022