LDL kolesterol, protein, hafif trigliserit ve yüksek oranda kolesterolden oluşan, ateroskleroz gelişme riskini artıran kan plazmasının düşük yoğunluklu bir lipoproteindir. Kanda çok fazla ldl kolesterol bulunduğu zaman bu durum ldl kolesterol yüksekliği olarak kabul edilir ve atardamar plaklarından kalp krizine kadar birçok sağlık sorununu beraberinde getirebilir. Normal ldl kolesterol düzeyi 100 mg/dl’nin altındaysa normal kabul edilir ancak ldl yüksekliği durumunda değerleri düşürmek için sağlıklı beslenip düzenli egzersiz yapmak gerekir.
LDL Kolesterol Nedir?
Low-density lipoprotein'in kısaltılması olan LDL kolesterol, kötü kolesterol olarak da ifade edilir ve düşük yoğunluklu bir lipoprotein anlamına gelir. Vücuttaki kolesterolün birçoğunu oluşturan ldl kolesterolün kötü kolesterol olarak kabul edilmesinin en büyük sebebi, yüksekliği durumunda atardamarlardaki plak oluşumuna zemin hazırlayarak kalp krizi riskini artırmasıdır.
Plak oluşumu, oksijen açısından zengin kanı kalpten vücudun geri kalanına pompalayan atardamarların duvarlarını sertleştirir, daraltır ve sertleştirir. Bu sadece süreci doğrudan bozmaz, aynı zamanda plak yırtılmalarına da yol açabilir.
Genellikle doymuş yağ içeren gıdaların tüketilmesi, hareketsiz yaşam, sigara-alkol tüketimi, obezite, yaş faktörü ve stres ldl kolesterol yüksekliğine neden olan durumlar arasında sayılır. Nefes darlığı, baş dönmesi, baş ağrısı, halsizlik ve cilt solgunluğu en yaygın ldl kolesterol yüksekliği belirtileri arasında gösterilir.
LDL Kolesterol Kaç Olmalı?
Sağlıklı bir bireyde ldl kolesterol değerleri 100 mg / dl’nin altı normal, 100-129 mg / dl optimum, 130-159 mg / dl sınırda yüksek, 160-189 mg / dl ise arası ise yüksek kabul edilir. LDL kolesterol yüksek çıkması önlem alınmadığı takdirde en önemlisi kalp krizi olmak üzere birtakım hastalıklara sebebiyet verebilir.
Hem LDL hem de HDL kolesterol değerleri rutin kan testiyle belirlenir. Belirlenen kan testiyle ortaya çıkan kolesterol değerlerine göre doktor tarafından kişiye özel bir tedavi programı uygulanır.
LDL Kolesterol Yüksekliği Nedir?
LDL yüksekliği 160-189 mg / dl değer aralığında ve üstünde çıkan ldl kolesterol değeri kanda çok fazla kötü kolesterol bulunduğu anlamına gelir ve bu durum ldl kolesterol yüksekliği olarak tanımlanır. LDL yüksekliğinde, damar tıkanıklığı, damar sertliği ve dolayısıyla da kalp hastalıklarına yakalanma riskini ciddi şekilde artırır. LDL, damar duvarlarına yapıştığı için kan akışı zayıflar. Sonuç olarak kalp hastalıkları meydana gelir.
LDL kolesterol yüksekliğine neden olan durumlar arasında genel olarak doymuş yağ oranı yüksek gıdaların çok tüketilmesi sayılır. Doymuş yağlar et ve süt ürünlerinin yağlı kesimlerinde bulunduğu da unutulmamalıdır. Günlük kalorilerinizin %10'undan fazlası doymuş yağlardan gelmemelidir.
Bunların yanı sıra sigara içmek özellikle kadınlarda HDL kolesterolü düşürür ve LDL kolesterolü yükseltir. Hareketsiz yaşam, obezite, yaş ve stres faktörü de ldl kolesterol yüksekliğine sebep olan durumlardan sayılır.
LDL kolesterol yüksekliğine sebep olan durumlar kısaca şöyledir:
- Doymuş yağ içeren besinler tüketmek
- Sigara-alkol kullanımı
- Hareketsiz yaşam
- Obezite
- Yaş faktörü
- Stres
- Genetik
LDL Kolesterol Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
Kanda bulunan yüksek ldl kolesterol değerleri kişide nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, halsizlik, uyuşma ve konuşma bozukluğu gibi belirtiler ortaya çıkarabilir. Bunlara ek olarak cilt solukluğu ve yüksek tansiyon da ldl kolesterol yüksekliği belirtilerindendir.
LDL kolesterol yüksekliği belirtileri şunları içerir:
Yukarıda yer alan belirtilerin görülmeye başladığı zaman ldl kolesterol yüksekliğinden şüphelenip vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir. Çünkü ldl kolesterol yüksekliği tedavi edilip kontrol altına alınmadığı zaman arterlerde tıkanıklık oluşturup kalp krizine sebebiyet verebilir.
LDL Kolesterol Nasıl Düşürülür?
LDL kolesterol değerlerini düşürmek için yüksekliğe sebep olan yanlışlara son vermek verekir. Doymuş yağlı besinler yerine sağlıklı gıdalarla beslenilmeli, düzenli egzersiz yapılmalı, sigara-alkolden uzak durulmalı ve stresten kaçınılmalıdır.
LDL kolesterolü düşürmek için uygulanması gereken adımlar şöyledir:
Sağlıklı bir diyet programı uygulayın
Özellikle Akdeniz diyeti uygulamak ldl kolesterol değerlerini düşürerek kalp hastalıkları riskini azaltabilir. Bu diyet, sağlıklı yağlar (zeytinyağı ve fındık gibi kaynaklardan) tüketmenizi ve sağlıksız yağlardan (doymuş yağlar gibi) kaçınmanız üzerinedir.
Sigara ve alkolden uzak durun
Sigara, elektronik sigara veya alkol tüketiyorsanız vakit kaybetmeden bırakmaya çalışın.
Düzenli egzersiz yapın
Haftada en az beş gün, günde 30 dakika yürüyüş yapmaya çalışın
Sağlıklı kilonuzu koruyun
İdeal kilo aralığınızın ne olması gerektiğine doktorunuzla konuşarak birlikte karar verir.
Stresten kaçının
Uzun süre stres altında olmak LDL'nizi yükseltebilir ve HDL'nizi azaltabilir. Bu sebeple günlük hayatınızda stresten uzak bir yaşam sürmeye çalışın.
Bu adımların işe yaramadığı durumlarda doktor tarafından kolesterol düşürücü ilaçlar da reçete edilebilir.
LDL Kolesterol Düşüklüğü Nedir?
Kansızlık, yetersiz beslenme, genetik faktör ve tiroid bezinin az çalışması gibi durumların sebep olmasıyla kanda 50 mg / dl’nin altında çıkan ldl kolesterol değeri ldl kolesterol düşüklüğü olarak tanımlanır. Ldl kolesterol değerlerini normal seviyeye çekmek için sağlıklı bir beslenme programı uygulanmalı ve kansızlık gibi durumlara çözüm bulunmalı.
LDL Kolesterol Hakkında Sık Sorulan Sorular
LDL kolesterol ne demek?
LDL kolesterol özetle kötü kolesterol olarak da bilinen düşük yoğunluklu bir lipoproteindir.
LDL kolesterol yüksekliği neden olur?
LDL kolesterol yüksekliğine sebep olan durumlar doymuş yağ içeren gıdaların tüketimi, obezite, hareketsiz bir yaşam, genetik faktör ve strestir.
LDL kolesterol kaç olursa tehlikeli?
Kanda ve LDL testinde ortaya çıkan ldl kolesterol değeri 160 mg / dl’nin üstünde çıkarsa bu durum ldl kolesterol yüksekliği olarak değerlendirilir ve kontrol altına alınmalıdır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 22 Mart 2024
Yayınlanma Tarihi: 4 Ekim 2023
