Yükleniyor
Tek başına bir hastalık olarak kabul edilmeyen makattan kan gelmesi durumu, anal fissür, hemoroid, fistül, inflamatuar bağırsak hastalığı ve kolon kanseri gibi hastalıkların ortaya çıkardığı bir sorundur. Kanın rektum veya anüsten geçmesi olan ve rektal kanama olarak da adlandırılan makattan kan gelmesinin yaygın görülen belirtisi tuvalet yapıldığı sırada dışkıda veya peçeteye gelen kandır. Makatta kan görüldüğü an doktora başvurmak, ciddi hastalıkların önüne geçme açısından önemlidir.
Rektal kanama olarak da adlandırılan ve kanın rektum veya anüsten geçmesi durumu olan makattan kan gelmesi; hemoroid, kabızlık, anal fissür veya fistül gibi hastalıkların sebep olduğu bir sağlık sorunudur. Tek başına bir hastalık olarak değerlendirilmeyen makattan kan gelmesi, birden çok hastalığın işareti sayılır.
Makattan kan gelmesinin yaygın görülen belirtisi tuvalet sırasında dışkıdan kan görülmesi veya peçeteye, iç çamaşıra kan gelmesidir. Rektal kanama yaşanması, birtakım hastalıkların işareti olabileceği için dikkat alınmalı ve kanama görüldüğü an hızlıca doktora başvurulmalıdır.
Makattan kan gelmesinin başlıca nedenleri hemoroid, kabızlık, anal fissür, fistül, kolorektal kanser, inflamatuar bağırsak hastalığıdır. Makattan taze kan gelmesine sebep olan ancak az görülen durumlar ise ülser, enfeksiyonlar, anal polipler ve gastrointestinal problemlerdir.
Makattan kan gelmesine neden olan durumlar şöyledir:
Kan damarlarından ve kas liflerinden oluşan doku kütleleri olan hemoroid, bazı durumlarda anüsten geçerek makattan kan gelmesine sebebiyet verebilir.
Kabız olan kişilerin sert dışkılaması ve ıkınması, anal fissür ve hemoroitlere zarar vererek makattan taze kan gelmesine neden olabilir.
Genellikle sert dışkı ve ıkınma nedeniyle anüs ve anal kanalda oluşan küçük yırtıklar olan anal fissürler de makatta kan oluşturabilir.
Bağırsak iç yüzeyinde bulunan astarda fıtıklaşma şeklinde kendini gösteren küçük, baloncuk şeklindeki yapılar olan divertikülitin enfeksiyon kapması ve iltihaplanma meydana gelmesiyle içerideki kan damarları daha kırılgan hale gelebilir ve yırtılma olasılığı artar. Bu durum da rektal kanama yaşanmasının sebebi olarak görülür.
Tümörlerin büyüyüp kan damarlarına ihtiyaç duymasıyla kolondaki hassas kan damarları yırtılarak kanama meydana getirebilir.
Bağırsakların astarında (küçük ve kalın bağırsaklarınız) kronik (sürekli) iltihaplanma durumu olan inflamatuar bağırsak hastalığı, şiddetli yaşandığında makatta kan oluşturur.
Bağırsak polipleri bağırsak duvarından dışarı çıkan ve bazen makatta küçük kanamalara neden olan doku kitleleridir.
Sindirim sistemindeki problemler sonucunda bağırsakların üst kısmında meydana gelen ülserler siyah ve katran rengi bir dışkı meydana getirebilir. Ancak daha aşağı bölgede bir ülser oluştuysa bu durum makattan kan getirebilir.
Bağırsak enfeksiyonu ve salmonella gibi virüsler makattan taze kan gelmesine neden olan durumlar arasında yer alır.
Vücudun birçok bölgesinde ortaya çıkabilen büyümeler olarak bilinen ve genellikle kötü huylu olmayan polipler bağırsakta gelişirse makatta kan görülmesini tetikleyebilir.
Mide ve yemek borusunda meydana gelen hasarlar, makatta kan görülmesiyle bağlantılıdır.
Tuvalet sırasında dışkıda kan görülüyorsa ve ayrıca peçetede veya iç çamaşırında kan varsa bu belirtiler makattan kan geldiğinin işaretidir. Genellikle kırmızı renkli olan kan, kırmızıdan kestane rengine ve siyah veya katran rengi de olabilir.
Makattan kan gelmesi belirtileri genel olarak şunları içerir:
Makattaki kanın teşhisi için öncelikle hastaya birtakım sorular sorulur. Bu soruların akabinde tam tanı için tıbbi görüntülemelere ihtiyaç duyulur.
Makattan kan gelmesi için faydalanılan görüntüleme testleri şöyledir:
Dijital rektal muayene: Rektum ve anüsünüzün fiziksel muayenesi.
Anoskopi: Anoskopi, büyüteçli küçük bir dürbün kullanılarak anal kanalının incelenmesi işlemidir.
Proktoskopi: Kısa, sert bir dürbün kullanılarak rektum ve anüsünüzün incelenmesi.
Esnek sigmoidoskopi: Alt kolonunuzun içini görmek için daha uzun bir kapsam içeren kullanan bir muayenedir:
Rektal kültür çubuğu: Rektal kültür çubuğu, enfeksiyonları tanımlamak için bakteri kültürüdür.
Dışkı testi: Doktor tarafından aktif kanama, gizli kan veya iltihaplanma belirtileri olup olmadığının incelenmesi için dışkı testi yapılır. Ayrıca belirli enfeksiyonları da kontrol edebilirler.
Kolonoskopi: Kolonoskopi, uzun bir tüpün ucundaki ışıklı bir kamera olan kolonoskop kullanılarak tüm kalın bağırsağın incelenmesidir. Kolonoskopi kolon kanseri için yaygın bir tarama testi olarak da bilinir.
Üst endoskopi: Sağlayıcınız üst GI kanamasından şüpheleniyorsa üst endoskopi önerebilir. Endoskop boğazınızdan midenize ve duodenumunuza kadar geçer.
Genellikle rektal kanamanın tedavi edilmesi, buna sebep olan hastalığın tedavisi anlamına gelir. Tedavi, birçok nedene bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Makattan kan gelmesi anal fissür veya bir hemoroidden kaynaklanıyorsa, evde topikal merhemlerle tedavi edilebilir. Kolon kanseri gibi daha ciddi vakalarda tıbbi müdahale gerekebilir.
Makatta kanama birçok durumda hemoroid, anal fissür, siğil gibi iyi huylu sebeplerle gelişmektedir. Bu hastalıkların hızlı ve etkin tedavisi için uzmanlık gerekmektedir. Uzman bir proktoloğa ulaşılamadığı durumlarda, bitkisel ilaçlar, kremler, fitiller gibi uygunsuz ve yetersiz tedaviler sorgulanmadan uygulanmaktadır.
Sebebe bağlı olarak rektal kanama kendi kendine geçebilir ancak anal fissür, hemoroid ve ileri safhada kolon kanseri söz konusuysa makattan kan gelmesi durumu tedavi gerektirir.
Makatta görülen her kan kanser olarak değerlendirilmemelidir ancak kanamanın şiddetine bağlı olarak kolon kanseri hastalığından şüphelenilebileceği için doktora başvurmak daha sağlıklı olacaktır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 27 Ekim 2023
Yayınlanma Tarihi: 16 Ekim 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
