Menenjit aşısı, menenjit hastalığını önlemek için kullanılan aşı türüdür. Beyin ve omuriliği kapsayan zarların iltihaplanması sonucunda meydana gelen menenjit hastalığı ilerlediği durumda kişide ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenler uygulanan menenjit aşısı kişinin menenjite karşı bağışıklık kazanmasına yardımcı olur. Menenjit aşısı genellikle bebek ve çocuklar gibi yüksek risk altındaki kişilere önerilerek uygulanabilir.
Menenjit Aşısı Nedir?
Menenjit aşısı, tıbbi adı meningokok olan menenjit hastalığına neden olan neisseria meningitidis bakterisine karşı bağışıklık kazanmak ve hastalığı önlemek için yapılan aşı türüdür. Meningokok olarak da bilinen bu bakteri, enfeksiyona neden olarak ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirir. Uzman doktorun teşhisinin ardından menenjit aşısı özellikle bebekler, çocuklar ve menenjit riski taşıyan kişilere uygulanır. Menenjit aşılarının da kendi içlerinde türleri bulunur. Menenjit aşı türleri şöyle sıralanabilir:
Meningokok aşısı
Meningokok aşısı, menenjite neden olan neisseria meningitidis bakterisinin önlenmesine yardımcı olur. Aşı genellikle hastalığın yaygın olarak görüldüğü bölgelerde ve salgın durumu olduğundan uygulanır.
Pnömokok aşısı
Menenjit aşısının bir türü olan pnömokok aşısı, streptococcus pneumoniae bakterisine karşı yapılan aşıdır. Bu bakteri menenjite neden olmasının yanında zatürre ve ciddi enfeksiyonlara da sebebiyet verir.
Hib (Haemophilus influenzae tip b) aşısı
Özellikle küçük çocuklarda görülen ve ilerlediği durumda ciddi menenjit vakalarına yol açabilen Hemophilus influenzae tip b bakterisine karşı koruyan aşı türüdür.
Menenjit aşısı, kişiyi menenjite karşı korumanın yanında toplum sağlığına karşı da etkili olur. Aşının yaygınlaşmasını önleyerek salgınların azalmasına katkı sağlar.
Menenjit Aşısı Yan Etkileri Var mı?
Menenjit aşısı, diğer aşılarda olduğu gibi kişide bazı yan etkilere neden olabilir. Bu oluşan yan etkiler genellikle hafif ya da kısa süreli olarak kendini gösterir. Menenjit aşısının yan etkileri kişinin yaşına, sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterse de genellikle ağrı, ateş ya da halsizlik şeklinde görülür. Menenjit aşısının yan etkileri şöyle açıklanabilir:
- Aşının uygulandığı bölgede şişlik, kızarıklık ve ağrı
- Aşının yapıldığı bölgede hassasiyet
- Hafif ateş
- Halsizlik ve yorgunluk hissi
- Baş ağrısı
- Kas ya da eklem ağrıları
- Mide bulantısı veya ishal
Nadir görülse de alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) gibi ciddi yan etkilere neden olabilir. Böyle bir durumda hemen sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.
Menenjit Aşısı Nasıl Yapılır?
Menenjit aşısı, kas içine (intramüsküler) veya cilt altına (subkutan) enjekte yöntemiyle uygulanabilir. Aşının türüne, gelişen bakteriye ve kişinin yaşına bağlı olarak da yapılma yöntemi farklılık gösterebilir. Aşının türüne göre uygulama biçimleri şöyle sıralanır:
Meningokok aşısı: Kas içine (intramüsküler) uygulanır. Meningokok aşısı, farklı serogruplara (A, B, C, W, Y) karşı koruma sağlayan çeşitli formülasyonlarda bulunabilir.
Pnömokok aşısı: Bu aşı da kas içine (intramüsküler) veya bazı durumlarda cilt altına (subkutan) uygulanabilir. Pnömokok aşıları, farklı yaş grupları ve risk grupları için farklı formülasyonlarda mevcuttur.
Hib (Hemophilus influenzae tip b) aşısı: Genellikle kas içine (intramüsküler) uygulanır ve çocukluk aşı takviminde yer alır.
- İlk aşamada aşıyı uygulayacak sağlık profesyoneli aşının türüne göre gerekli hazırlıkları yapar.
- Aşı yapılacak bölge antiseptik bir solüsyonla temizlenir.
- Aşı iğne ya da şırınga kullanılarak kas içine veya cilt altına enjekte edilir.
- Aşı uygulandıktan sonra, olası alerjik reaksiyonları izlemek için kişi birkaç dakika gözlem altında tutulur.
Menenjit Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Menenjit aşısı, bebeklerde ve çocuklarda aşı takvimi kapsamında uygulanır. Bunun yanında örneğin Hib aşısı 2, 4, 6 ve 12-15 aylıkken yapılır. Meningokok aşısı ise risk altında olan yetişkinler ve ergenlik dönemindeki gençlere uygulanır. Bazı meningokok aşıları ise kişinin durumuna göre 11-12 yaşlarında başlanır.
Menenjit Aşısı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Bebeklerde menenjit aşısı ne zaman yapılır?
Bebeklerde menenjit aşısı 2, 4 ve 6 aylıkken 3 şeklinde uygulanabilir. Bebeğin durumuna bağlı olarak ihtiyaç doğrultusunda ek dozlar gerekebilir.
Menenjit aşısı ateş yapar mı?
Menenjit aşısı yapıldıktan sonra kişide baş ağrısı, ateş ya da bulantı gibi belirtiler görülmesi normaldir.
Menenjit aşısı kaç yaşına kadar yapılır?
Menenjit aşısı, hastalık durumuna bağlı olarak uzman doktorun önerisiyle uygulanabilir. 55 yaşına kadar kişiler menejit aşısı yapılabilir.
Menenjit aşısı nereye yapılır?
Menenjit aşısı, kas içerisine (intramüsküler) veya cilt altına (subkutan) yapılır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 1 Ağustos 2024