Omuz Kas Yırtığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Omuz Kas Yırtığı Nedir?

Omuz kas yırtığı, omuz kaslarına yükleme yapılmasından dolayı kasların kemiğe yapıştığı yerden ayrılmasıdır. Kaslar kemikten ayrıldığı için iyileşmesi zaman alabilir. Omuz eklemi vücutta diğer eklemlere kıyasla büyük bir oranda kas liflerinden meydana gelir. Kemiklerin çevresindeki bu kaslar rotator manşet (kılıf) olarak adlandırılır. Omuza hareket yeteneği kazandıran bu lif yapıları ekleminde yerinde kalmasını da sağlar. Bölgenin lif açısından zengin olmasının yanında bölgesel kemik yoğunluğunun da az olması aşırı bir yük bindiğinde yaralanma riski oluşturabilir. Bu bağlamda, bölgeye ağır bir yük bindiğinde lif ile kemik arasında bağlantı sökülerek omuz kas yırtılmasına neden olabilir. Bununla birlikte, rotator kılıf yaralanmalarında omuz kas yırtılması genellikle supraspinatus da gözlemlenir. Omuz kas yırtılmasından sonra problem tedavi edilmezse tamamen koparak omuz işlevini yerine getiremeyebilir.

Omuz Kas Yırtılması Neden Olur?

Rotator kılıfının kemiğe bağlandığı bölgede kan akımı diğer bölgelere göre daha zayıftır. Bu sebeple, yaş geçtikçe dokuların bozulmaya başlar ve kan damarları zayıf olduğu için yenilenme yeterince sağlanamaz, böylece bölgesel deformasyon şiddetlenerek omuz kas yırtılması meydana gelebilir. Kol kısmını sık kullanan kişilerde deformasyon oranı yüksek olacağından omuz kas yırtılma riski de fazladır. Ayrıca, omuz kas yırtılması ani bir zorlama ya da sürekli devam eden zorlanmalar doğrultusunda gözlemlenebilir. Tüm bu bilgiler neticesinde, hastalığa neden olan ya da tetikleyen durumlar aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Baş-üstü yapılan aktivitelerden dolayı akromion kemiğine bası yapması
• İleri yaşlarda görülen kemik bağlantılı bölgelerinin deformasyonu 
• Travmatik kazalar yaşama (ağır yük çekme ve kaldırma, zorlama, düşme, sert bir kitleye çarpma)
• Bölgesel eklemlerin kan akışının yavaşlaması ve yeteri kadar dokuyu beslememesi
• Kemik sıkışması ve postür (duruş) bozuklukları
• Eklemin fazla kullanıldığı araba yıkama, boya yapma, cam silme gibi rutin işlerin sıkça yapılması gibi hususlar rahatsızlığı tetikleyebilir.

Omuz Kas Yırtığı Kimlerde Görülür?

Omuz kas yırtılması çoğunlukla orta yaş ve üzeri kişilerde gözlemlenir. Tekrarlanan zorlayıcı hareketler, yaş geçtikçe hücre yenilenme hızının da düşmesiyle iyileşmeyi zorlaştırır. Zedelenme ile başlayan durumlar genç yaşta geriye dönebilirken 40 yaş ve üstünde kemiğin bağlantılı bölgelerinde sökülme oluşabilir. Diğer bir taraftan, halter gibi omuza binen yükün fazla olduğu durumlarda erken yaşlarda da rahatsızlık görülebilir. Ek olarak, tenis, basketbol, voleybol gibi spor yapan kişiler kollarını kafa üstü hizada çok fazla kullanır. Bu nedenle, bu sporcularda her yaşta ani bir hareketle omuz kas yırtılması yaşanabilir.

Omuz Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir?

Omuz kas yırtılması belirtileri arasında harekete bağlı olarak meydana gelen ağrı, sızı ya da hareket kısıtlılığı olarak tanımlanır. Rahatsızlığın tedavisinden önce fiziksel olarak gösterdiği belirtilerin tespit edilmesi önemlidir. Buna istinaden, omuz kas yırtılması belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Lif-kemik arasında ayrılan alan ilerledikçe harekete bağlı ağrı bulgusu görülür, ayrılan bölüm iyice açılırsa tamamen eklem kaybı yaşanabilir.
• Rotator kılıfta oluşan yırtıklarda uyku sırasında gece ağrısı belirgindir. Özellikle yatarken hasarlı tarafa meyil gösterildiğinde ağrı şiddetlenir.
• Kronik ağrı haline geldiğinde ağrı yukarı doğru kolun üst bölgesine yayılır, ağrı yanıcı sızı olarak hissedilebilir.
• Günlük yaptığı işlerde zorlanan kişi, kolunu yukarı kaldırdığında ağrı şiddetini arttığından aktiviteleri yapamaz hale gelebilir.
• Kişi kol bölümünü hareket ettiğinde ağrı arttığı için refleks olarak hareket ettirmeme eğilimine geçer. Bu aktiviteler, giyinme, ağaçtan meyve toplama, saç tarama gibi rutin hareketleri kapsayabilir. Bu durum da kas güçsüzlüğü yaratabilir.
• Hareket kısıtlılığı yaşayan kişi bir eşyayı kaldırma ya da elini sırtına uzatma gibi hareketleri dahi azalır.

Omuz Kas Yırtılması Nasıl Tedavi Edilir?

Hastalığın teşhisi fiziki muayene ve radyolojik görüntüleme teknikleri ile tespit edilebilir. Ortopedik bir hastalık olduğu için eklemin konumu ve ne derecede yırtık olduğu yönlendirici etki yapar. Omuz kas yırtılmasının derecesi ve şiddetine göre öncelikle cerrahi yöntemler dışında tedavi tercih edilir. Kısmi lifin hasar görmesini de ifade eden hastalık katsayısı, konservatif yöntemlerle semptomlar minimize edilmeye çalışılır. Tıp alanında gelişmelerle tedavide uygulanan yöntemler aşağıdaki gibi listelenebilir:

• İlaçla Tedavi: Anti-inflamatuar özellikte ilaçlarla bölgesel kemik çevresinde oluşan iltihaplanma azaltılarak ağrı şiddetinin düşürülmesi hedeflenebilir. İlaçların değerlendirmesi ortopedi uzmanı kontrolünde yürütülmesi gerekmektedir.
• Enjeksiyon yöntemi: Etki potansiyelinin kısa süreli olması iskelet sistemi hastalıklarında kullanım ağını genişletir. Ayrıca, yan etkisinin düşük olması ve risk içermemesi açısından tercih edilen tedavi türüdür. Geleneksel yöntemlerde bağışıklık baskılayıcı kortizon türevli ilaçların bölgesel enjeksiyonu yapılırken günümüzde PRP yöntemi ile kök hücre tedavisine başvurulur.
• Fizik tedavi ve rehabilitasyon: Eklem bölgelerinin omuz kas yırtılması fizik tedavi yöntemleri sayesinde kan dolaşımının arttırılması amaçlanır, hücrelerin yenilenmesini hızlandırabilir. Ayrıca, soğuk ve sıcak uygulamalar eklemin durumuna göre seçilerek desteklenebilir.
• Bitkisel yöntemler: Günümüzde gıda takviyeleri kullanımı ile iskelet sistemi için gerekli olan mineral, vitamin, protein ve fonksiyonel maddeler vücuda alınabilir. Omuz kas yırtılması doğal tedavilerden kolajen ve glukozamin takviyelerinin alınması liflerin ve eklemlerin güçlenmesine yardımcı olur. Hyaluronik asit sentezini de desteklemesi kemik hasarının engellenmesinde aktif rol oynar. Kalsiyum, magnezyum, stronsiyum, D3, C vitamini ve omega 3 gibi maddelerin alınması süreci destekler.
• Egzersizler ve cerrahi yöntemler

Omuz Kas Yırtılması Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Eklemler arası liflerde hasar tam kata ulaşıp kemikten tamamen ayrılırsa cerrahi yöntemden başka çare kalmayabilir. Ameliyat sonrası hastanın omuz hareketlerinin belli ölçüde artması, ağrının düşmesi ve yırtığın derecesinin artmaması amaçlanır. Böylece, yırtılan kasın lifi kemiğe dikilerek tekrardan köprü kurulur. Kemiğe dikilme işlemi ameliyat sırasında kapalı ya da açık olarak yapılabilir. Teknolojik yöntemlerle kapalı ameliyat artroskopi ile yapılabilir. Kapalı işlem, eklem açılmadan kamera altında dikilerek yapılır.

Omuz Kas Yırtılması Egzersizleri Nelerdir?

Doktor kontrollünde yapılan omuz kas yırtılması hareketleri fiziksel durumun düzelmesi için yapılır. Omuz kas yırtılması egzersiz hareketleri eklem dokularının güçlendirerek ağrı gibi şikayetlerin azalmasını hedefler. Dirsek ile kol arasında açısal egzersizler dikkat çeker. Bu kapsamda, izometrik egzersizler, lastikle yapılan gerilme-gevşeme hareketleri, topun duvarda sabitlenerek yapılan dirsek bükme-açma hareketleri, duvarda kaydırma egzersizleri, makarna ve sopa egzersizleri ve codman hareketleri öne çıkar. Ayrıca, yüzme benzeri egzersizlerle eklemlerin hareketsiz kalmasını engellenebilir.

Omuz Kas Yırtılması Ne Kadar Sürede İyileşir?

İyileşme süreci kişinin yaşına, eklem hasarına ve lifin kopma derecesine bağlı değişir. Ameliyat yapılmışsa sonrasında 4-5 hafta doktor kontrolünde hastanın kolu askıda alınabilir. Bu süre tamamlandıktan sonra 6-8 hafta fizik tedavi önerilebilir.

Omuz Kas Yırtılması Hakkında Sık Sorulan Sorular

Omuz Kas Yırtılması Kendiliğinden Geçer mi?

Hastalığın semptomları az ve hasta genç yaşta ise bazı egzersiz ve bitkisel ürünlerle ilerlemesi durdurulabilir.

Omuz Kas Yırtılması İçin Hangi Doktora Gidilir?

Ortopedi uzmanına gidilmelidir.

Omuz Kas Yırtığı Ameliyat Olmadan Geçer mi?

Eklem hasarı ve lif kopma derecesine bağlı olarak geçebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.