Trans Yağ Nedir? Trans Yağ Neden Zararlıdır?

Hangi yağlar trans yağlardır?

Trans yağlar doymamış yağ şekli olarak bilinmektedir. Hem doğal hem de yapay formlarda karşımıza çıkabilirler. Doğal trans yağlar, sığır, koyun ve keçi gibi geviş getiren hayvanlardan elde edilen et ve süt ürünlerinde bulunmaktadır. Bu türler tipik olarak süt ürünlerindeki yağın %2-6'sını ve sığır ve kuzu etindeki yağın %3-9'unu oluşturmaktadır. Araştırmalar sonucunda bu yağların dengeli bir şekilde alınmasının zararlı görünmediği sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte, endüstriyel trans yağlar sağlık için tehlike oluşturmaktadır. Bu yağlar, oda sıcaklığında katı kalmak için kimyasal olarak değiştirildiğinde ortaya çıkmaktadır bu da yağlara çok daha uzun bir raf ömrü sağlamaktadır.

Trans yağ asidi nedir?

Trans yağ asitleri, doymamış yağların sertleşmelerini önlemek ve oda sıcaklığında katı halde kalmalarını amaçlayan hidrojenasyon adı verilen bir işlem sırasında oluşturulan üretilmiş yağlar olarak tanımlanmaktadır. Trans yağ asidi, kalp sağlığı için tehlikeli olmaktadır ve kanser türleri açısından risk oluştururlar. Bu yağ türü, margarin, fast food, ticari unlu mamüller (donut, kurabiye, kraker) ve kızarmış yiyeceklerde kullanılmaktadır.

Trans yağ asitlerinin sağlık üzerindeki etkisi nedir?

Trans yağ asitleri, kalp krizi, felç ve tip 2 diyabet riskini artırmaktadır.Trans yağlar ayrıca kolesterol seviyeleri üzerinde sağlıksız bir etkiye sahiptir.

İki ana kolesterol türü vardır:

Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol: LDL veya "kötü" kolesterol, arterlerin duvarlarında birikerek onları sert ve dar hale getirebilir.

Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterol: HDL veya "iyi" kolesterol, fazla kolesterolü alır ve karaciğere geri götürür.

Trans yağlar LDL kolesterolü artırır ve HDL kolesterolü düşürür. Bu da kalp krizi veya felç riskini artırabilmektedir.

Trans yağ en çok nelerde bulunur?

Trans yağ, birçok besinde karşımızı çıkabilmektedir. Trans yağ bulunan besinler şu şekilde sıralanabilir:

• Kek, kurabiye ve turta gibi ticari unlu mamüller
• Dondurulmuş pizza
• Patates kızartması, çörek ve kızarmış tavuk dahil kızarmış yiyecekler
• Sütsüz kahve kreması
• Margarin

Trans yağ kullanımı

Trans yağların kullanımı kolay, üretimi ucuz ve uzun süre dayanana yağ türü olarak bilinmektedir. Trans yağlar, gıdalara arzu edilen bir tat ve doku vermektedir. Birçok restoran ve fast-food mekanları, gıdaları kızartmak için trans yağları kullanmaktadır. Çünkü trans yağlı yağlar ticari fritözlerde birçok kez kullanılabilmektedir. Bazı ülkeler, gıda hizmeti kuruluşlarında trans yağ kullanımını azaltmış veya sınırlandırmıştır.

Aşırı trans yağ tüketimi

Amerikan Kalp Derneği, kötü kolesterolü düşürmekten fayda görecek kişilerin trans yağ alımını azaltarak ve doymuş yağ tüketimini toplam kalorinin %5 ila %6'sı ile sınırlamasını önermektedir.

Trans yağın zararları nelerdir?

Trans yağ kullanımı zararları şu şekilde sıralanabilir:

• Kalp hastalığı riskinizi artırabilir.
• Trans yağlar insülin direncini ve tip 2 diyabeti tetikleyebilir.
• Aşırı kilolu veya obezitesi olan kişilerde vücuttaki iltihabı artırmaktadır.
• Trans yağlar kan damarlarınızın iç astarına zarar verebilir.

Trans yağ neden zararlıdır? Trans yağ dezavantajları nelerdir?

Trans yağ, insan sağlığına hiçbir faydası bulunmamaktadır ve vücut için gerekli değildir. Trans yağlar, HDL (Yüksek yoğunluklu lipoprotein) düzeylerini düşürmektedir ve böylece koroner arter hastalığı riskini artırmaktadır. Beslenme açısından bakıldığında, trans yağın tüketimi önemli potansiyel zarara neden olmaktadır, ancak görünür bir fayda sağlamamaktadır.

Doymuş yağ mı sağlıklı doymamış yağ mı?

Doymuş yağ esas olarak hayvansal gıdalarda bulunur, ancak birkaç bitkisel gıdada doymuş yağa rastlamak mümkün olmaktadır. Doymuş yağ yerine sağlıklı yağlar tüketmek, diyabetin öncüsü olan insülin direncini önlemeye de yardımcı olmaktadır. Oda sıcaklığında sıvı olarak bulunan doymamış yağlar, kan kolesterol seviyelerini iyileştirerek, vücuttaki iltihabı hafifletmektedir. Aynı zamanda kalp ritimlerinin de düzenledikleri için faydaları yağlar olarak kabul edilmektedir. Doymamış yağlar, ağırlıklı olarak bitkisel yağlar, kabuklu yemişler ve tohumlar gibi bitkilerden elde edilen gıdalarda bulunmaktadır.

Sağlıklı olmak için nasıl yağ kullanılmalıdır?

Tekli doymamış yağlar: Bu yağların faydalarını zeytin, avokado ve fındıktan almak mümkündür. Sağlıklı olmak için sızma zeytinyağını mümkün olduğunca sık kullanmak gerekmektedir

Çoklu doymamış yağlar (omega-6 ve omega-3 yağ asitleri): Omega-3'lerle dolu daha fazla gıda yemeye odaklanmak gerekmektedir. Yağlı balıkları (somon, ringa balığı, uskumru) ve cevizleri, chia tohumlarını ve keten tohumlarını seçmek sağlık açısından önemlidir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.