Halk arasında “Akıl dişi” olarak da adlandırılan 20’lik dişler, genellikle 17 -25 yaş aralığında çıkıyor. Toplamda 4 adet olarak çıkan 20’lik dişler bazı kişilerde tamamen sorunsuz bir şekilde çıkarken, bazı bireylerde ise yarım ya da tam gömülü şekilde sürebiliyor. Özellikle çenedeki yer yetersizliğine bağlı olarak çıkmaya çalışan 20’lik dişler bölgedeki diş etinde kızarıklık, şişlik, lenf hassasiyeti, ağrı veya ağız açmada kısıtlılığa sebep olabiliyor. 20 yaş dişlerinin her durumda çekilmesi gerekmiyor. Herhangi bir ağrıya sebep olmadan çiğneme işlevine yardımcı olabiliyor. Ancak özellikle yarısı çıkan, gömülü, çürük ve diş eti enfeksiyonuna yol açan 20’lik dişlerin ise çekilmesi önem taşıyor. Memorial Ankara Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Bölümü’nden Dr. Dt. Janset Şengül 20’lik diş ile ilgili bilgi verdi.
20’lik diş nedir?
17-25 yaşları arasında üçüncü büyük azı dişi olarak çenenin en arkasında görülen dişler “20’lik diş” olarak adlandırılır. Alt ve üst çenede ikişer adet olmak üzere dört adet 20 yaş dişi gözlenir. Bazı kişilerde daha fazla sayıda 20 yaş dişi varlığı da gözlenmektedir. 20 yaş dişleri sıklıkla çene kemiğinde yer almak için yeterli yer bulamayarak gömülü kalabilirler veya ağız içine sürseler bile öndeki dişlere baskı yapabilirler. Bu durum ağız içinde ağrı ve enfeksiyona sebep olabilir.
20’lik diş kaç tanedir? 20’lik diş nerede çıkar?
20’lik dişler hem alt hem de üst çenede, sağ ve sol en geride olmak üzere dört tane oluşur. Bazı durumlarda bu sayının daha da arttığı gözlenebilmektedir.
20’lik diş belirtileri nelerdir?
20’lik dişler kimi durumlarda herhangi bir belirti vermeden sessizce ağız içindeki yerini alabilirler. Kimi durumlarda çenedeki yer yetersizliğine bağlı olarak sürmeye çalışırken ilgili bölgedeki diş etinde kızarıklık, şişlik, lenf hassasiyeti, ağrı veya ağız açmada kısıtlılığa sebep olabilirler.
Gömülü olan 20lik diş nasıl tespit edilir?
Gömülü olan 20 yaş dişleri hastadan alınan radyografilerle tespit edilebilir. Bu tespit sayesinde ileride sorun oluşturabilecek bir 20 yaş dişi önceden teşhis edilebilir ve buna göre tedavi planı oluşturulabilir.
20’lik diş nasıl çekilir?
20’lik diş çekiminin nasıl olacağı dişin pozisyonuna göre belirlenir. Tamamen sürmüş ağız içinde yer alan bir 20 yaş dişi herhangi bir diş çekiminde olduğu gibi standart bir biçimde çekilir. Bazı durumlarda ise 20 yaş dişleri yarı gömülü de dediğimiz mukoza retansiyonlu bir pozisyonda yer alır. Mukoza retansiyonu varlığında çekim işlemi öncesi dişetinde bir kesi yapılması ve çekimin ardından dikiş atılması gerekebilmektedir. Bir diğer durum ise dişin tam gömülü (kemik retansiyonlu) olmasıdır. Böyle bir durumda ise dişetine kesi yapılmasını takiben dişin çevresinde bulunan kemikten de bir miktar uzaklaştırılması ve ardından dikiş atılması gerekebilir.
20’lik diş ameliyatı nasıl yapılır?
20’lik diş ameliyatı, dişin kemik içerisinde gömülü kaldığı veya tam çıkamadığı durumlarda gerekir. Böyle bir durum varlığında işlem yapılacak bölgenin lokal anestezi ile uyuşturulmasını takiben dişe ulaşımın sağlanması için diş etinde bir kesi yapılır. Ardından dişin pozisyonuna göre dişi çevreleyen kemiğin uzaklaştırılması veya dişin bir kaç parçaya ayrılması gerekebilir. Bu işlemlerin ardından kesi yapılan bölgeye dikiş atılması ile ameliyat sonlanır.
20’LİK DİŞ İLE İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR
20’lik diş çekilmezse ne olur?
20’lik dişler ağzın en gerisinde yer alan ve en son çıkan dişlerdir. Çene kemiğinde bu dişlerin çıkabilmesi için yeterli alan bulunmayabilir. Böyle bir durumda 20 yaş dişinin tam olarak çıkamaması, önündeki dişe baskı uygulamasına veya önündeki diş ile arasında temizlenemeyen bir alan oluşmasına neden olabilir. Bu gibi durumlarda 20 yaş dişinin veya önünde yer alan dişin çürümesi veya diş eti problemleri gözlenebilir. İlgili bölgedeki dişlerde ve çevre dokularda hassasiyet, ağrı, şişlik, lenf hassasiyeti görülebilir. Ayrıca bu şikayetlerin antibiyotik kullanılarak baskılanması ileride aynı şikayetlerin şiddetlenerek tekrar ortaya çıkmasına sebep olabilir ve antibiyotiğin her zaman bu şikayetleri geçiremeyeceği unutulmamalıdır.
20’lik diş ağrı yapar mı?
20 yaş dişlerinin ağrı yapması birkaç durumda gözlenebilir. Eğer çene kemiğinde dişin sürmesi için yeterli bir alan yoksa veya öndeki dişe baskı yapacak pozisyonda ise ağrı yapması muhtemeldir. Bunun dışında temizliğinin zor bir bölge olması da bu dişlerde çürük veya diş etinde enfeksiyon görülebilmesini kolaylaştırır. Bu gibi durumlar 20 yaş dişinin ağrı yapmasına sebep olur.
Ameliyatsız 20’lik diş çekimi yapılabilir mi?
20’lik dişin çekiminin ameliyat ile olup olmayacağı tamamen dişin çene kemiği ile olan pozisyonuna bağlıdır. Eğer çene kemiğinde tamamen sürmüş bir 20 yaş dişiyse bu durumda ameliyata çoğunlukla gerek yoktur. Ancak dişin yarı gömülü veya tam gömülü olması ameliyat gereksinimini ortaya çıkarabilir.
20 yaş dişi çekilmeli mi?
20 yaş dişlerinin her durumda çekimine gerek yoktur. Kimi kişilerde bu dişler herhangi bir ağrıya sebebiyet vermeden çıkarlar ve çiğnemede işlev görürler. Böyle bir durumda dişin çekimi şart değildir. Ancak çürük veya diş eti enfeksiyonu varlığı, 20’lik dişin öndeki dişe baskı uygulaması veya ilgili bölgede enfeksiyona sebep olması durumlarında çekim işlemi gerekebilmektedir.
20’lik diş ağrısı nerelere vurur?
20 yaş diş ağrısı çoğunlukla ilgili bölgedeki diğer dişlere yayılabilir. Bunun dışında kulak ağrısı ile karışması da sıklıkla gözlenmektedir. Yine yutkunmada güçlüğe sebep olan boğazda var olan ağrılarda da 20 yaş dişi ağrısı göz önünde bulundurulmalıdır.
20’lik diş çekimi acı verir mi?
Diş çekimleri sırasında her ne kadar acı olmasından tedirgin olunsa da güçlü lokal anestezi maddelerin kullanımı ile işlem sırasında ağrı veya acı duyulması önlenmektedir.
20’lik dişlerin faydası var mıdır?
20’lik dişler çene kemiğinde yeterli yerin mevcut olması durumunda ağızda yer alan diğer dişler gibi sorunsuz bir şekilde çıkarak çiğneme işlemine fayda sağlayabilmektedir. Ancak yeterli boşluk olmaması nedeniyle gömülü kalan veya öndeki dişe baskı uygulayacak bir pozisyonda olan bir 20’lik dişin fayda sağlaması mümkün olmayacaktır.
Güncelleme Tarihi : 31 Ocak 2024
Yayınlanma Tarihi: 20 Ekim 2022
