Kemik İltihabı (Osteomyelit) Nedir? Kemik İltihabı Belirtileri ve Tedavisi

Kemik iltihabı yani osteomyelit, bakteri veya mantarların neden olduğu enfeksiyonların kan dolaşımı yoluyla ya da yakın dokulardan yayılarak kemiğe ulaşması sonucu kemikte oluşan ağrılı enfeksiyondur. Kemik kaybına yol açabilecek şişme gibi belirtilerle görülen kemik iltihabı, ilaç kullanımı sonucunda düzelebilir. Bazı durumlarda iltihabı boşaltmak ya da hasar alan kemiği iyileştirmek için ameliyat ihtiyaç duyulur. Çocuklar, yaşlılar ve diyabet hastalarında osteomyelit görülme olasılığı daha yüksek olmaktadır.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Nedir?

Kemik iltihabı olarak da bilinen osteomyelit, bakteriyel kan dolaşımı enfeksiyonu sonucunda oluşan ve yumuşak doku olan kemik iliğinde gerçekleşen ağrılı olarak görülen sağlık sorunudur. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen kemik iltihabı, tedavi edilmediğinde enfeksiyondan kaynaklanan şişlik, kemiğe giden kan akışını keser ve kemiğin ölmesine neden olabilir.

Tütün ürünü kullananlarda, diyabet hastalarında ve böbrek yetmezliği gibi kronik sağlık sorunları olan kişiler vücutta osteomiyelit geliştirebilir. Özellikle diyabetli kişilerin ayaklarında ülser bulunuyorsa ayaklarda osteomiyelit gelişme olasılığı bulunur.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Türleri Nelerdir?

Kemik İltihabı türleri şu şekilde sıralanır:

Akut: Bu kemik iltihabı enfeksiyonu, ateş, ağrı gibi belirtilerle aniden ortaya çıkar.

Kronik: Kronik osteomiyelit tedavilerle geçmeyen bir kemik enfeksiyonu olarak bilinir. Kemik ağrısına ve tekrarlayan drenaja (irin) neden olur. Oluşan enfeksiyon aylarca, hatta yıllarca fark edilmeden kalabilmektedir.

Vertebral: Bu tip enfeksiyon türünde hareket ettikçe kötüleşen kronik sırt ağrısına neden olur ve böylelikle omurgayı etkiler. Dinlenme, ısıtma ve ağrı kesici gibi tedavilerin faydası olmamaktadır. Nadiren ateş belirtisi görülür. Huzurevlerinde yaşayan, intravenöz ilaçları kötüye kullanan ya da diyalize giren kişiler omurga kemiği enfeksiyonlarına daha yatkındır.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Belirtileri Nelerdir?

Osteomyelit belirtileri genel olarak ağrı, şişme, enfeksiyonlu olan bölgede kızarıklık şeklinde ortaya çıkarak türüne ve nedenine bağlı olarak farklılık gösterir.

Kemik iltihabı (osteomyelitte) görülen belirtiler genel olarak şunlardır:

• Kemik ağrısı
• Enfekte olan kemik bölgesinde hassasiyet
• Terleme, yüksek ateş ve titreme
• Halsizlik hissi
• Enfeksiyon oluşan bölgede şişlik ve kızarıklık
• Enfeksiyon bölgesinde ağrı
• Drenaj (sarı irin) birikmesi
• Sinirlilik veya uyuşukluk hali
• İştah kaybı
• Alt sırt ağrısı
• Bulantı ve kusma

Bunun yanında omurlarda osteomyelit gelişme riski bulunur. Omurlarda kemik enfeksiyonu belirtisi geceleri şiddetlenen sırt ağrısı şeklindedir. Bacakta ve kalçada yer alan kemiklerin etkilenmesi sonucunda hareket kısıtlığı yaşanabilir.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Neden Olur?

Kemik iltihabı yani osteomiyelit, enfekte olan ya da açık yaradan girerek iltihaba neden olan özellikle staphylococcus aureus bakterileri (staph enfeksiyonu) kaynaklı olarak meydana gelir. Staph enfeksiyonu kemiklere yerleşerek olduğu bölgede çoğalır ve hastalıklar neden olur. Bazen bir mantar veya başka bir mikrop türü de kemik enfeksiyonuna neden olabilir. Kemik İltihabına neden olan ve riskli durumlar şöyle sıralanır:

• Kalça protezi gibi yapay eklemi bulunanlar
• Kan enfeksiyonu veya orak hücreli anemi hastaları
• Diyabet, özellikle diyabetle ilişkili ayak ülseri olan kişiler
• Kemiğe vida gibi metal implant yaptırmış olanlar
• Basınç yaralanmaları olanlar
• Yakın zamanda kırık kemik veya kemik ameliyatı geçirenler
• Travmatik yaralanma veya yarası bulunanlar
• Zayıf bağışıklık sistemine sahip olan kişiler

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Nasıl Teşhis Edilir?

Uzman doktor kemik iltihabına dair teşhisi koymadan önce fiziki muayene yapar ve sonrasında tanısı için çeşitli testler yaptırılmasını isteyebilir. Bu testler şöyle sıralanır:

• Tam kan sayımı: İltihaplanma ve enfeksiyon belirtileri durumunda kan dolaşımındaki bakterileri ortaya çıkarmak için yapılır.
• Görüntüleme testleri: MR, bilgisayarlı tomografi ve ultrason kemiklerin, kasların ve dokuların görüntülerini sağlar.
• Kemik taraması: Kemik taraması, görüntüleme taraması sırasında enfeksiyonları veya kırıkları tanımlamak için kullanılır.
• Biyopsi: Uzman doktor enfeksiyon belirtilerini incelemek amacıyla sıvı, doku veya kemik örnekleri almak için iğne biyopsisi yapabilir.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Tedavisi Nasıl Olur?

Kemik enfeksiyonu iyileşme süreci uzun olabilir. Belirtilerin ortaya çıkmasından itibaren üç ila beş gün içerisinde tedavi sürecine başlanırsa hızla iyileşme sağlanabilir. Bunun yanında osteomyelite karşı şu tedavi yöntemleri uygulanır:

Antibiyotik: Antibiyotikler enfeksiyona neden olan bakterileri ölmesini sağlayarak oluşan iltihabı iyileştirir. Bunun için uzman doktora danışmak önemlidir.

Antifungaller: Mantar enfeksiyonlarının neden olduğu kemik iltihabını tedavi etmek için mantar önleyici ilaçlar alınması gerekebilir.

İğne aspirasyonu: Uzman doktor iltihabın oluştuğu bölgedeki apseden sıvıyı ve irini boşaltmak için ince bir iğne kullanır.

Ağrı kesiciler: Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) ağrıyı ve iltihabı geçirmede kullanılır.

Kemik ameliyatı: Uzman doktor, enfekte olmuş ölü doku ve kemiği cerrahi olarak çıkarması olarak gerçekleşen ameliyattır.

Omurga ameliyatı: Vertebral osteomiyelit olan kişilerin omurga ameliyatına ihtiyacı bulunabilir. Bu ameliyat, omurların çökmesini önleyerek omuriliğe sinirlere ve sinir sistemin zarar görmesini engellemek için yapılır.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Hakkında Sık Sorulan Sorular

Osteomiyeliti nasıl önlenir?

Osteomiyeliti önlemenin yollarından biri de bakterileri vücutta uzak tutarak enfeksiyonu önlemek olacaktır. Yakın zaman kemik kırılması yaşayan ya da ameliyat geçiren kişileri bu konuda daha dikkatli olması önemlidir. Çoğu zaman osteomiyeliti önlemek için yapılabilecek bir şey bulunmamaktadır.

Kemik iltihabı tehlikeli midir?

Kemik iltihabı mantar ya da bakteri kaynaklı olarak oluşur ve kemiklere kadar ulaşabilir. Tedavi edilmediği durumda kronikleşerek kemik ölümüne neden olabilir.

Kemik iltihabına ne iyi gelir?

Şiddetli olmayan kemik iltihaplarında erken tedavi için antibiyotik tedavisi uygulanabilir. İlerlemiş osteomiyelit durumunda ise ölü kemik yapılarının alınması adına cerrahi müdahale ile düzelir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.