5. ay bebeklerin hareketlendiği, el ve kol hareketlerini kontrol edebildiği bir dönemdir. Bu dönemde nesnelere uzanan bebekler, iki elleriyle oyuncakları kavrayabilir, dik oturabilir, anne ve babalarını diğer insanlardan ayırabilirler. 5 aylık bebeklere zeka ve bilinç düzeylerini yükseltecek oyuncaklar verilerek gelişmeleri sağlanmalıdır. Memorial Kayseri Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Aslı Mutlugün Alpay, 5 aylık bebeklerin gelişimi hakkında bilgi verdi.
5 aylık bebek gelişimi nasıl olur?
Bebeklerin doğumdan sonra 5. ayında hareketlilikleri arttığı bir dönem başlar. Vücutlarını bilinçli olarak daha iyi kullanmaya başlayan bebekler, çevresinde olup bitene karşı çok daha duyarlı ve dikkatlidirler. Bebeğin, bu ayda farklı sesleri rahatlıkla ayrıştırdığı gözlenir. Sesin geldiği yöne yalnızca gözlerini ya da kafasını değil, 5. ayda tüm vücudunu çevirebildiği dikkat çeker.
5 aylık bebek anne ve babasını tanıyabilir mi?
5 aylıkken bebekler kendi anne ve babalarını diğer yabancılardan ayırabilir ve aileleriyle bir şeyler paylaşmaktan hoşlanır. Mutlu ve mutsuzluk duygularını daha iyi ifade eder, özellikle kucağa alınırken artık kollarını açabilirler.
5 aylık bebek hangi sesleri çıkarır?
5 aylık bebekler bazı temel sesleri çıkarmaya başlar, aslında sesleri taklit ederler. İsmi söylendiğinde bakabilir, karın üstü hareketi (tummy time) yapıldığında başını dik tutup, olduğu yerde dönmeye başlayabilirler. Ayaklarını keşfetmeye başlar ve ayak parmaklarını ağzına götürebilirler. Bu aylarda nesnelere rahat bir şekilde uzanır ve bu nesneleri kavrayabilir. Bu nedenle bebeklerin yanından küçük objelerin kaldırılması gerekir çünkü bu nesneleri yutma eğilimleri vardır.
5 aylık bebeğin kilo, boy, gelişimi nasıl olmalı?
5 aylık kız bebeklerin bu dönemdeki boyu 57 -70 santimetre arasında, ağırlığı ise 5000-8700 gram aralığındadır. Baş çevresinin ortalama 42 santimetre olması beklenir. 5 aylık erkek bebeklerin boyunun 58-70 santimetre arasında, ağırlığının ise 5100-9000 gram aralığında ve baş çevresinin de 42 santimetre olması normal bir durumdur. Ancak her bebeğin gelişiminin farklı olabileceği unutulmamalıdır.
5 aylıkken bebeklerin kilo alımı yavaşlar mı?
İlk 4 ay bebeklerin günlük 30 gram aldığı, 4-6. aylarda ise 20 gram ağırlık kaybettiği bir dönemdir. Bu da son derece normal fizyolojik bir durumdur. 5. aydan itibaren kilo alımın azalması sağlıklı gelişimin bir parçasıdır. Bu nedenle sütünün yetmediğini düşünen anneler, bu dönemde mama veya erken ek gıda başlanması gibi önemli bir yanlışlık yapmaktadır. Çocuk hekimi önermedikçe bu uygulamalar kesinlikle yapılmamalıdır.
5 aylıkken bebekler aşı yapılır mı?
Rutin aşı takviminde 5 aylıkken yapılacak aşı yoktur. Ancak özel aşı olan rotavirüsün 2. dozu bu dönemde uygulanabilmektedir.
5 aylık bebeğimin gelişimi için neler yapabilir?
- 5 aylık bebeklere kitap okumak dil gelişimine katkı sağlar. Bu dönemde okunan kitaplardaki kelimelerin hafızasında kalacaktır. Bebekler konuşma döneminde bu kelimeleri hatırlayacaktır. Farklı doku ve dikkatini çekecek bol renkli ve ses çıkaran kitaplar seçilebilir.
- Ce-e oyunu oynanabilir. Göz teması kurup, ses tonlamalarıyla bu oyunu oynamak soyut kavramı bilmeyen bebeklerin görmediği nesnelerin halen var olabileceğini öğrenmesini destekleyecektir.
- Etrafta çok fazla oyuncak olmasına izin verilmemelidir. Çünkü bu dönemde bebeklerin dikkati çabuk dağılmakta ve huzursuzluğa neden olunmaktadır.
- Bebeğinize sık sık dokunun. Tensel temas ile masaj yapmak dokunsal duygusunun pozitif yönde uyarılmasına ve dünyayı keşfetmesine yardımcı olacaktır.
- Ellerine farklı nesneler verilerek merakları ve keşif güçleri artırılmalıdır. Farklı kumaşları elleriyle dokunmasına izin verin.
- Oyuncak konusunda seçici olunmalıdır. El kuklaları kullanmak; görsel, sözel ve motor gelişimine olumlu katkılar sağlayacaktır.
- Oturur pozisyona getirip kaslarının kuvvetlenmesini sağlamak için ‘fış fış kayıkçı’ oyunu gibi oyunlar oynanmalıdır.
5 aylık bebeklerin uyku düzeni nasıl olur?
Gündüz uykusu 2-3 defadır ve gece uykusu 12 saate kadardır. Uyku aralıkları 1,5 -2 saat arasındadır. 5. aydan sonra bir uyku arkadaşı (oyuncak ayı gibi) edinebilirsiniz. Sadece uyku saatinde verilebilecek ve uyandıktan sonra yatakta bırakılacak bir uyku arkadaşı olabilir.
5 aylıkken ek gıdaya geçilir mi?
Bebeklerin ilk 6 ay boyunca sadece anne sütüyle beslenmesi önerilmektedir. Bebeğin bu dönem boyunca su dahil başka hiçbir gıda takviyesine ihtiyacı yoktur. Ancak annenin yeterince sütünün olmaması gibi durumlarda bebeğin, sağlıklı bir şekilde gelişiminin desteklenmesi için doktor önerisiyle anne sütüne ek olarak mama takviyesi yapılabilir. Ancak hekim belirtmedikçe henüz katı gıdalara geçilmesi önerilmez.
5. ayda gece beslenmesi nasıl olmalıdır?
Bu aylarda gece beslenmesinin 2 defa olması idealdir. Gece bebeğin ihtiyacına göre ‘beslenmeyi azaltmak mı yoksa artırmak mı?’ gerekiyor sorularını çocuk hekimine sormak gerekir. Bu sorulara hekimle konuştuktan sonra karar verilmesi daha doğrudur.
5 aylık bebek için hangi oyuncaklar alınmalı?
Diş kaşıyıcısı: 5. Ay, bebeklerin büyük bir kısmı diş çıkarmaya başladığı bir dönemdedir. Bebeklerin diş çıkarırken ortaya çıkan sorunları azaltacak bir diş kaşıyıcısı kullanılabilir. Diş kaşıyıcısı seçilirken yumuşak, diş etlerini sürtünmeyle tahriş etmeyecek, doğal ve organik malzemeler kullanılarak üretilmiş olanlar tercih edilmelidir. Özellikle sertifikaları diş kaşıyıcılar, bebekler için daha doğru ve uygundur.
Çıngırak: Bebekler için üretilen çıngıraklar, 0-6 ay arasındaki bebekler için tam bir klasik oyuncaktır. Yüzyıllardır tüm toplumlarda kullanılan, ses çıkaran çıngırak, bebek için hem eğlenceli hem de faydalıdır. Çıngırakları tutarak kavrama refleksini geliştiren bebekler, oyuncak sallayınca ses çıkardığı için neden sonuç ilişkisini en basit şekilde öğrenmiş olur.
Yumuşak toplar: 5 aylık bebekler başparmağını diğer parmaklarıyla karşı karşıya getirebilir. Nesneleri tek veya iki eliyle tutabilir. Nesneleri bir elinden diğerine geçirebilir. Bu becerilerle bebekler, elleriyle tutabildikleri uygun olan yumuşak ve çıngıraklı toplarla oynayabilir. Yumuşak toplar, bebeklerin motor gelişimini desteklemek için tercih edilmelidir.
Bultak küpleri: 5 aylık bebekler ellerini oldukça aktif olarak kullanmaktadır. Bu aydaki bebeklere farklı materyalleri vererek reflekslerini geliştirmek gerekir. 5 aylık bebekler için zeka geliştirici oyuncaklar tercih edilmelidir. Bu dönemde bebeklerin minik geometrik şekillerle ince ve kaba motor gelişimi artırılır. Ayrıca gelecek aylarda renkleri ve şekilleri bu oyuncak ile daha kolay öğrenebilir.
Kırılmayan ayna: Bu dönemde bebekler aynadaki görüntünün kendileri olduğunu anlamasalar da yansımalarından etkilenirler. 5 aylık bebeklere gösterilecek ayna ile kendilerini keşfetmeleri desteklenmelidir.
Oyun halısı: 5 aylık bebekler, parlak renkleri ve ara renk tonlarını fark etmeye başlar. Bu dönemde ses çıkaran, renkli oyuncaklarla bebeklerin ilgi dereceleri artırılmalıdır. Ayrıca bu ayda bebekler yakalama refleksini artık bilinçli olarak gerçekleşir. Tüm bu becerileri geliştirecek oyun halısı ve aktivite masası, 5 aylık bebeklerin gelişimi için tercih edilmelidir.
Yumuşak blok seti: Farklı dokulara sahip, kumaşla kaplı, sallandığında farklı sesler çıkaran ve yuvarlanabilen yumuşak bloklar, bebeklerin hem görsel hem de duyusal gelişimini destekler.
Güncelleme Tarihi : 2 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 22 Şubat 2022