Ginkgo Biloba Ne İşe Yarar? Çayının Faydaları Nelerdir?

Ginkgo Biloba Nedir?

Mabet ağacı olarak da bilinen ginkgo biloba; Çin, Japonya, Kore başta olmak üzere anavatanı Uzak Doğu olan, ginkgoaceae ailesinden gelen, yaşayan en eski ağaç türlerinden biridir. Kışın yapraklarını döken, 20-40 m arasında boyu olan ve fil kulağı şeklini alan bir görüntüsü vardır. Ginkgo biloba ağacının yapraklarının ekstraktı, tablet, toz, kapsül ve sıvı formları ile tüketilir. Yaprakların içeriğinde bulunan etken maddeler, ilaç ve kozmetik sektöründe ürün halinde kullanılmasının ana nedenidir.

Ginkgo Biloba'nın İçerdiği Etken Maddeler

Ginkgo biloba içeriğinde ağırlıklı olarak terpenoidle ve ginkgolidler bulunur. Bu etken maddelerin alt başlığında bilobalidler, ginkgolidler (A, B ve C) ve flavon glikozitler (quercetin, isorhamnetin ve kamferol) yer alır.

Ginkgo Biloba Faydaları Nelerdir?

Güçlü bir antioksidan etkileri ile serbest radikallerin zararlı etkileri ile savaşmaya yardımcı olan ginkgo biloba faydaları arasında iltihabı azaltmaya yardımcı olması, kan akışını artırması, kalp sağlığına iyi gelmesi, demans semptomlarını azaltması, kaygı-stresi yönetmesi, göz sağlığını koruması gibi etkiler yer alır.

Genel olarak gingko biloba faydaları şöyle sıralanabilir:

• Ginkgo biloba iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir
• Kan damarlarının genişlemesini teşvik edip, kan akışını arttırır
• Ginngko biloba kalp sağlığını iyileştirir
• Demans’ın semptomlarını azaltır
• Zihinsel performansı geliştirebilir
• Ginkgo Biloba çayı kaygıyı azaltabilir
• Depresyon tedavisinde etkilidir
• Göz sağlığını ve görme yetisini arttırır
• Baş ağrısı ve migreni tedavi edebilir
• Astım ve KOAH semptomlarını iyileştirebilir
• Adet öncesi semptomları azaltır
• Cinsel işlev bozukluğunu tedavi eder

Ayrıca yaşa bağlı göz hastalıkları, alzheimer, hipotiroid, anksiyete, astım, bronşit, depresyon, glokom, hareket bozuklukları, yüksek kan basıncı, erektil problemler, insülin direnci, multipli skleroz, Reynaud's sendrom, libido düşüklüğü ve kulak çınlaması gibi problemlerin engellemesi üzerine literatür çalışmaları vardır. Bunların kesin olarak fayda sağladığı söz konusu değildir ancak potansiyel gingko biloba faydaları olarak değerlendirilir. 

Ginkgo Biloba Ne İşe Yarar?

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Ginkgolidler (A,B ve C) ile diğer flavanoidlerin olumlu etkileri ile serbest radikaller nötralize edilir. Bakterilere karşı vücutta üretilen savunma hücreleri enflamasyon oluşturur. Bitki, toksinlerin vücutta enflamasyon cevabının aşırı yükselmesine karşı önlem oluşturabilir. Özellikle akciğer problemlerinde tehlikeli süreçleri tetikleyecek bu duruma karşı ginkgolidler, lökosit, makrofaj ya da nötrofil gibi bağışıklık hücrelerinin fazla salgılanmasını sınırlandırmayı destekler. Böylece, akciğer hasarını minimize eder ve kan pıhtılaşmasını da engelleyerek akciğer damar dengesinin korunmasına yardımcıdır.

Cinsel Gücü Artırır

Kadın ve erkek açısından cinsel aktivite düşüklüğü ya da isteksizlik süreçlerinin önüne geçilmesinde anti-depresan içerikli ilaç kullanımı önerilebilir. Bu durumun temel nedeni vücutta oluşan kronik stres, böbreküstü bezinden kortizol hormonun çok salgılanmasına neden olabilir. Vücudun maruz kaldığı bu yüksek stres ve ilgili hormon salınımı kadınlar için östrojenin, erkekler için de testesteron hormonunun salınımını engeller. Ginkgo biloba, nitrik asit üretimini arttırması ve stres faktörünü azaltması sayesinde seks hormonlarının sentezini arttırır. Ayrıca, leydig hücrelerini uyararak testosteron salınımını uyarılmasını destekler. Kan akışını hızlandıran bitki, varikosel gibi erkek toplardamarında meydana gelen problemler nedeniyle oluşan kısırlık süreçlerinin azalmasına yardımcıdır.

Depresyona İyi Gelir

Kan-beyin bariyerini destekleyerek sinir hücrelerinin yenilenmesine katkı sağlar. Böylece, depresyon kaynaklı hasar gören sinir iletiminin önüne geçilmesine yardımcı olur. GABA reseptörünün salınımını kontrol ederek doğal bir anti-depresan sürecini başlatmada yardımcıdır. Mutluluk hormonu olarak bilinen seratonin seviyesini attırarak depresyon sürecini bloke etmede destek olur. Tüm bunlarla birlikte, merkezi sinir sistemini etkileyerek hafıza, öğrenme ve refleks olgusuna olumlu yönde katkı sağlar.

Baş Ağrısına İyi Gelir

Beyine oksijen ve besin taşıyan kılcal damarlarda hasar ya da pıhtılaşma problemi oluşursa migren ya da baş ağrısı rahatsızlıklarının tetiklendiği gözlemlenmiştir. Anti-inflamatuar ve anti-oksidan özelliği sayesinde damar yollarında kanın seyrelmesi sağlayarak baş ağrısı semptomlarında azalmasına destek olur.

Ginkgo Biloba Nasıl Kullanılır?

Alternatif tıpta yapraklarının özütlerinin katı ya da sıvı formda elde edilerek hastalık tedavi sürecinde yardımcı faktör olarak tablet, sıvı, kapsül ve çay formunda kullanılır.

Bununla birlikte, meyvelerinin destilasyon yöntemi ile uçucu yağı elde edilir. Modern tıp ile alternatif tıbbın birleşmesi sonucunda eczacılıkta bitkinin faydalı etken madde kısmının ayrışması sağlanmaktadır. Standardize edilen ekstraktta terpenoidler, flavonoidler, polifenoller, organik asitler, vitaminler ve minareleri içeren bioaktif bileşenleri terapötik etkileri sayesinde ilaç sanayisinde hammadde olarak kullanılmaya elverişlidir.  Gelecekte, ilaç hammaddesi olarak kullanılması üzere bilimsel hayvan çalışmaları ve klinik çalışmaları yapılmaktadır.

Ginkgo Biloba Nasıl Tüketilir?

Kolay içilebilmesi adına ginkgo biloba sıklıkla çay olarak da kullanılır. Ancak bunun yanında kapsül ve tablet formları, sıvı ekstratlar, kozmetik ve yağ formları şeklinde de ginkgo biloba tüketmek mümkündür. 

Gingko bilobanın kapsül ve Tablet Formları

Ginkgo biloba'nın en yaygın tüketim şekli, çay formu ile birlikte standardize edilmiş kapsül veya tablet formudur. Bu formlar, genellikle 120 ila 240 mg arasında değişen dozlarda sunulur ve günlük alım genellikle iki veya üç doza bölünerek gerçekleştirilir. Özellikle EGb 761 standardizasyonuna sahip ürünler, flavonoid glikozit ve terpenoid içerikleriyle klinik çalışmalarda etkili bulunmuştur.

Çay olarak tüketim

Ginkgo biloba yaprakları, kurutularak çay formunda da tüketilebilir. Bir fincan çay hazırlamak için, bir tatlı kaşığı kurutulmuş yaprak, 5-10 dakika boyunca sıcak suda demlenir. Günde 1-2 fincan tüketilmesi önerilir. ​En yaygın tüketimlerden biri de budur. 

Sıvı ekstraktlar ve tentürler

Ginkgo biloba'nın sıvı ekstrakt veya tentür formu, damla olarak suya veya meyve suyuna eklenerek tüketilebilir. Bu formlar, özellikle dozaj ayarlaması açısından esneklik sağlar. Ancak, doğru dozaj için ürün etiketindeki talimatlara uyulmalı ve gerekirse uzman bir doktora başvurulmalıdır. ​

Gingko bilobanın kozmetik ve yağ formları

Ginkgo biloba, bazı kozmetik ürünlerde ve masaj yağlarında da kullanılmaktadır. Ancak, bu formlar genellikle topikal kullanım içindir ve dahili tüketim için uygun değildir.​

Tüketim Süresi ve Dozaj

Ginkgo biloba'nın etkileri genellikle 4 ila 6 hafta içinde görülmeye başlanır. Ancak, sürekli kullanımın 6 ayı aşmaması önerilir. Uzun süreli kullanım planlanıyorsa, uzman doktor kontrolü ve takibi gerekir. Çünkü kronik hastalar veya düzenli ilaç kullanan kişiler, hassas gruplar arasındadır. 

Gingko bilobanın güvenli kullanımı ve olası yan etkileri

Ginkgo biloba genellikle güvenli kabul edilse de, bazı yan etkiler görülebilir. Bunlar arasında baş ağrısı, mide rahatsızlığı, baş dönmesi ve alerjik reaksiyonlar bulunur. Ayrıca, ginkgo biloba kan sulandırıcı etkisi nedeniyle, kanama riski taşıyan bireylerde dikkatli kullanılmalıdır. Bu süreçte doktor takibi önemlidir.​

Gingko biloba ve ilaç etkileşimleri

Ginkgo biloba, bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Özellikle antikoagülanlar, antidepresanlar ve epilepsi ilaçlarıyla birlikte kullanıldığında dikkatli olunmalıdır. Bu nedenle, düzenli ilaç kullanan bireylerin ginkgo biloba takviyesi almadan önce doktorlarına danışmaları önemlidir. ​

Kimler kullanmalı, kimler kaçınmalı?

Başta hamile ve emziren kadınlar, çocuklar ve epilepsi hastaları ginkgo biloba kullanmaktan kaçınmalıdır. Ayrıca, cerrahi operasyon geçirecek bireylerin, operasyon öncesi ginkgo biloba kullanımını durdurmaları sağlık açısından tavsiye edilir.

Sonuç olarak; ginkgo biloba, doğru formda ve dozda kullanıldığında çeşitli sağlık faydaları sunabilir. Ancak, potansiyel yan etkiler ve ilaç etkileşimleri göz önünde bulundurularak, kullanıma başlamadan önce bir sağlık profesyoneline danışılması önemlidir.

Ginkgo Biloba Çayı Nasıl Yapılır?

1 fincan çay için 1 tatlı kaşığına denk gelecek yapraklar suya ilave edilerek 5-10 dakika boyunca demlenir. Demleme sonrasında içilebilir hale gelecektir.

Hazır bitki çayı olarak kullanıyorsanız bitki çayı üstüne, bardak ölçülerinde sıcak su ilave ederek, 5 dakika demlendikten sonra tüketebilirsiniz.

Ginkgo Biloba Günde Kaç Defa Tüketilmelidir?

Ekstrakt olarak kapsül ya da tablet formuna getirildiğinde belirlenen dozlarda günde 1-2 kapsül tüketilir. Çay olarak tüketildiğinde günde 1-2 fincan içilmesi önerilir.

Ginkgo Biloba Yan Etkileri Var mıdır?

Her bitki ekstraktında olduğu gibi kişinin bitkiye karşı bir alerjisi varsa kullanılmaması önerilir. Ginkgo biloba hapı kullanacak kişilerin, kan sulandırıcı ilaç ya da bitki-ilaç etkileşiminin olma durumuna karşı doktora danışarak kullanılması tavsiye edilir. Ginkgo biloba zararları konusunda, diğer bitki ve bitki ekstraktlarında olduğu gibi kesin bir ifade kullanılamaz.

Ginkgo Biloba Hakkında Sık Sorulan Sorular

Ginkgo Biloba Kimler Kullanamaz?

Kan sulandırıcı ve tansiyon ilacı alanlar, kan sulandırıcı ürün kullanımı yasaklanan kişiler, hemofili hastaları ve ciddi kan problemi olan kişiler doktora danışarak kullanması gerekir. Hamile ve emziren annelerin kullanımı önerilmemektedir.

Ginkgo Biloba Ne Zaman Etkisini Gösterir?

Etken madde içeriği konsantre olan ürünün 2-4 saat içerisinde sindirimi tamamlanarak kana karışır. Ayrıca, en az 3 ay süreyle kullanımı önerilmektedir.

Ginkgo Biloba Uyku Kaçırır mı?

Kan akışını arttırması ve bazı beyin aktivitesini arttıran nörotransmitter salınımını desteklemesi bazı kişilerde uykuyu kaçırabilir.

Ginkgo Biloba Tiroide İyi Gelir mi?

Trioid bezinden salgılanan TSH hormonun dengelenmesine yardımcı olur. Hipotiroidi probleminde destekleyici rol üstlenir.

Ginkgo Biloba Kapsül Günde Kaç Kez Kullanılır?

1 kapsül 80-240 mg bitkiyi içerdiği durumda sabah-akşam bir kapsül kullanımı önerilir.

Gingko biloba ereksiyona iyi gelir mi?

​Ginkgo biloba, kan damarlarını genişleterek kan dolaşımını artırabilir ve bu sayede erektil disfonksiyon (ED) gibi cinsel işlev bozukluklarında potansiyel bir fayda sağlayabilir. Ancak, mevcut bilimsel araştırmaların sonuçları tutarsızdır ve ginkgo biloba'nın ED üzerindeki etkilerini doğrulamak için daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç olduğu bir gerçektir. Bu nedenle, ginkgo biloba'yı ED tedavisi olarak kullanmadan önce bir doktora danışmak daha sağlıklı olacaktır. Kişi, ereksiyon faydasını düşünerek kendi başına karar verip gingko biloba kullanmamalıdır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.