LDH (Laktat Dehidrogenaz) Nedir? LDH Yüksekliği ve Düşüklüğü

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Nedir?

Laktat Dehidrogenaz (LDH), karaciğerde, böbreklerde, çizgili kaslarda ve miyokardda bulunan, organlar veya dokular zarar gördüğünde kana karışan bir grup izoenzimdir. LDH, vücudun yiyeceklerdeki şekeri vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiye dönüştümesinde rol alır. Hemen hemen her dokuda bulunan laktat dehidrogenaz daha çok kas, karaciğer, böbrek, pankreas, beyin ve kırmızı kan hücrelerinde bulunur. Bu hücreler hasar gördüğünde kan dolaşımındaki LDH seviyeleri yükselir.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Ne İşe Yarar?

Laktat Dehidrogenaz (LDH), vücudun yiyeceklerdeki glikozu (şekeri) hücrelerimiz için kullanılabilir enerjiye dönüştürmesine yardımcı olur. Kandaki laktat dehidrogenaz seviyeleri akut ve kronik hastalıkların genel durumu hakkında bilgi edinmeyi sağlar.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Testi Nasıl Yapılır?

LDH testi, kol damarından alınan kan numunesi (flebotomi) ile gerçekleştirilmektedir. Test öncesinde LDH yüksekliğine veya düşüklüğüne neden olabilecek ilaçların ve fiziksel aktivitelerin kesilmesi sonuçlar bakımından önemlidir. LDH testinin en az 8 saatlik açlık sonrası ve sabah yapılması tavsiye edilmektedir.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Testi Neden İstenir?

Hücresel veya doku hasarından şüphelendiğinde tarama testi olarak diğer testlerle birlikte toplam LDH seviyesi testi istenebilmektedir.

LDH testi genel olarak şu durumlarda yapılmaktadır:

• Doku hasarı olup olmadığının kontrol edilmesi
• Anemi, böbrek ve karaciğer gibi organ rahatsızlıklarının belirlenmesi ve takibi
• Bazı kanserlerin takip edilmesi, tümör yükünün belirlenmesi ya da kemoterapi gibi tedavilerin sonuçlarının değerlendirilmesi
• Kas travması veya yaralanmasının neden olduğu hasarın izlenmesi

LDH seviyeleri çeşitli nedenlere bağlı olarak yükselebildiği için bazen Total LDH testi yeterli olmayabilmektedir. Bu gibi durumlarda LDH izoenzim testleri de yapılabilmektedir. LDH enzimlerinin farklı moleküler varyasyonları olan LDH-1, LDH-2, LDH-3, LDH-4 ve LDH-5 vücudun farklı dokularında yüksek miktarda bulunduğundan ayrı olarak değerlendirilmesi önemlidir. Bu beş LDH izoenziminin her biri belirli vücut dokularında yoğunlaşma eğilimindedir. Bu nedenle, hücresel hasara neden olan hastalık veya durumu belirlemeye ve ilgili organ ve dokuları tanımlamaya yardımcı olmak için diğer testlerle birlikte bireysel LDH izoenzim düzeylerinin ölçümleri kullanılabilir.

Genel olarak, izoenzim konumları şu şekilde olma eğilimindedir:

• LDH-1 - kalp, kırmızı hücreler, böbrek, germ hücreleri
• LDH-2 - kalp, kırmızı kan hücreleri, böbrek
• LDH-3 - akciğerler ve diğer dokular
• LDH-4 - beyaz kan hücreleri, lenf düğümleri; kas,
• LDH-5 - karaciğer, kas

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Normal Değerleri Nedir?

LDH değerleri yaşa, cinsiyete ve testin çalışılacağı “kit”e göre farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle özel bir aralığı yoktur ve testi üreten üretici firmanın verdiği referans aralıklarını kullanmak daha doğru olur.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kanda Laktat Dehidrogenaz (LDH) yüksekliği, organ veya bir tür doku hasarı olduğu anlamına gelir. Bu hasarın nedeni genellikle ciddi bir hastalık, enfeksiyon veya yaralanmadan kaynaklanır. Bazende aşırı egzersiz, travma, enjeksiyon, kan alınması ve bazı ilaçların kullanımı da LDH yüksekliğine yol açabilir. Ayrıca trombosit sayısının artması da LDH oranını yapay olarak yükseltebilmektedir.

LDH yüksekliği genel olarak şu nedenlerden kaynaklanabilir;

• Hemolitik anemi (Alyuvarların parçalanması sonucu oluşan kansızlık türü)
• Pernisiyöz anemiler (megaloblastik anemi)
• Enfeksiyöz mononükleoz (glandüler ateş)
• İnme
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Bağırsak ve akciğer enfarktüsü
• Böbrek hastalığı
• Akciğer hastalığı
• Karaciğer hastalığı
• Kas yaralanması
• Pankreatit
• Kemik kırığı
• Kalp krizi
• Enfeksiyonlar
• Lenfoma
• Multipl miyelom
• Lösemi

Laktat Dehidrogenaz (LDH) Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Laktat Dehidrogenaz (LDH) düşüklüğü nadir görülen bir durumdur. Normalden düşük LDH seviyeleri genellikle yüksek C vitamini tüketimine bağlı olarak gelişebilmektedir. Çok nadir olsa da LDH düşüklüğü genetik bazı hastalıkların işareti olabilmektedir.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) ile İlgili Sık Sorulan Sorular

LDH nedir?

LDH, şeker molekülünün hücreler tarafından kullanılıp, enerjiye dönüştürülmesinde rol alan, organlar veya dokular zarar gördüğünde kana karışan bir grup izoenzimdir.

Hangi ilaçlar laktat dehidrogenaz (LDH) yükseltir?

LDH yüksekliği her zaman bir sağlık sorununu işaret etmeyebilir. Yorucu, aşırı egzersizler de LDH yüksekliğine neden olabilir. Kullanılan aspirin, anestezik ilaçlar, kalp ilaçları da LDH yüksekliğine neden olabilmektedir.

Gebelikte laktat dehidrogenaz (LDH) yükselir mi?

Gebelikte LDH oranları genellikle çok değişmemektedir. Ancak gebelikte LDH seviyelerinde az da olsa bir yükseklik görülebilir. Gebeliğin ilk aylarında LDH seviyesinde yükselme görülebilir ancak bu yükseklik gebelik sonlarına doğru genellikle normal seviyelere inmektedir.

LDH izoenzimlerinin birden fazlasının aynı anda yükselmesi ne anlama gelir?

LDH izoenzimleri her organda farklı oranlarda bulunabilmektedir. Birden fazla organ aynı anda farkı rahatsızlıklardan etkilenmişse LDH izoenzimleri aynı anda yükselebilir. Zatürre olan bir hastanın ardından kalp krizi geçirmesi durumunda LDH izoenzimlerinin bir kaçı aynı anda yükselebilir. Birden fazla organı etkileyen metastatik kanserlerde de benzer durum görülebilmektedir. Aşırı ve yorucu egzersizlerde de LDH izoenzimleri geçici olarak yükselebilmektedir.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) testinin riskleri nelerdir?

LDH testi koldan alınan kanla yapılabilmektedir. Ciddi riskleri bulunmamaktadır. Her kan testinde görülebilecek riskler genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Kanama
• Ciltte morarma
• Enfeksiyon
• Kan alınan yerde ağrı

Laktat Dehidrogenaz (LDH) kaç olursa tehlikelidir?

Rakam olarak verilebilecek bir değer olmamakla birlikte, normal referans aralıkların çok üstünde olan değerlerde vakit geçirilmeden hekime danışmakta fayda bulunmaktadır.

Laktat Dehidrogenaz (LDH) stresten yükselir mi?

Stres durumunun LDH düzeyini yükselttiğine yönelik bilimsel bir veri bulunmamaktadır.