Normal bir hamilelik gibi belirtileri olan mol gebelik, tedavi edilmediğinde hayati tehlikeye neden olan sonuçlara götürebiliyor. Bu durumda kadınlar için düzenli jinekolojik muayeneler büyük önem taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü uzmanları, mol gebelik ve mol gebelik riskleri hakkında bilgi verdi.
Mol gebelik (Üzüm gebeliği) nedir?
Mol gebelik yani molar gebelik, gebeliğin nadir görülen bir komplikasyonudur. Trofoblast adı verilen hücrelerin olağandışı büyümesini içerir. Bu hücreler tipik olarak, büyüyen bir fetüsü besleyen organ haline gelir. Bu organ aynı zamanda plasenta olarak da bilinir. Tam ve kısmi mol gebelik olarak iki türü vardır. Tam bir molar gebelikte, plasenta dokusu şişer ve sıvı dolu kistler oluşturur gibi görünür ancak fetus yoktur. Kısmi molar gebelikte plasenta hem düzenli hem de düzensiz dokuya sahip olabilir. Bir fetüs olabilir, fakat fetüs hayatta kalamaz. Genellikle hamileliğin erken döneminde düşük yapılır. Molar gebelik, nadir görülen bir kanser türü de dahil olmak üzere ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Mol gebelik erken dönemde tedavi gerektirir.
Üzüm gebeliği (mol gebelik) neden olur?
Mol gebelikte bazen çekirdeksiz yumurtanın spermle döllenmesi nedeniyle olabilir. Bazen de normal bir yumurta hücresinin iki sperm tarafından döllenmesiyle meydana gelebilmektedir. Mol gebelikte bebek oluşmuşsa bile 69 kromozomu olur, oysa normal insan kromozom sayısı 46'dır. Ayrıca annenin ileri yaşı da üzüm gebeliği sebepleri arasında sayılabilir. Ama her ileri yaştaki anne adayında mol gebelik oluşacağı anlamına gelmemektedir.
Mol gebelik belirtileri nelerdir?
Üzüm gebelik belirtileri ilk başta normal bir gebelik gibi görünebilir. Ancak çoğu mol gebelik, ilk üç ayda vajinadan koyu kahverengi ila parlak kırmızı kanama, şiddetli mide bulantısı ve kusma, bazen vajinadan geçen üzüm benzeri kistler, pelvik basınç veya ağrı ile belirti verebilir. İlk ultrason muayenesinde ‘bal peteği’ görüntüsü dikkat çeker. İleriki aşamalarda fetal bir kalp atışı ya da fetal bir hareket gözlenmez. Mol gebeliği saptamanın pek çok yolu vardır ve bu sorun ilk trimesterda mutlaka teşhis edilir. Eğer teşhis edilememişse genelde üzüm gebeliği belirtileri şöyle olabilir: Hamileliğin erken döneminde aşırı büyüyen bir rahim, preeklampsi, yumurtalık kistleri ve aşırı aktif tiroid. Mol gebelikte hamilelik belirtilerinin aynısı görülmektedir. Üzüm gebelik belirtileri normal gebelik belirtilerine de benzer. Gebelik testleri pozitif çıkabilir, bulantı, kusma görüşebilir, tıpkı normal bir hamilelikteki gibi Beta- HCG miktarı yüksek çıkabilir. Bu nedenle gebelik testi pozitif çıkanların mutlaka jinekoloji doktorunun kontrolüne gitmeleri ve bu kontrolleri aksatmamaları gerekmektedir.
Mol gebelik nasıl teşhis edilir?
İnternette “Üzüm gebelik teşhisi nasıl olur?” soruları araştırılmakla birlikte, öncelikle anne adayına kan testleri ve ultrason tetkikleri yapılır. Erken evrede embriyo ya da fetüs görünmüyorsa, amniyon sıvısı yoksa veya düşükse, yumurtalık kistleri varsa, normalden farklı görünen bir plasenta varsa, beklenenden daha küçük bir fetüs varsa bunun yanında preeklampsi, hipertirod, anemi varsa mol gebelik teşhisi konulabilir.
Mol gebelik tedavisi nasıl olur?
Mol gebeliğin devam etmesine izin verilmez. Bu nedenle plasental doku çıkarılır. Hastanın durumuna göre dilatasyon ve küretaj, nadiren de rahmin çıkarılması uygulanır. Mol gebelik alındıktan sonra da HCG seviyesi ölçülmeye devam eder. Eğer kanda seviye yüksekse daha farklı tedaviler gündeme gelebilir. Tekrar gebe kalmak için 1 yıl beklenmesi tavsiye edilir. Bu süre içinde de hekimler güvenilir bir doğum kontrol yöntemi önermektedir. Ayrıca mol gebelik tümörle seyreden bir tablo olan gestasyonel trofoblasyik neoplaziye dönüşebileceğinden hastanın sıkı takip edilmesi önemlidir. Bu durum vücudun farklı yerlerine de yayılabilir veya rahim içinde tekrarlayabilir. Bu durumda da düzenli takip gerekir. Mol gebeliğin yayılması olup olmadığını kontrol etmek için de tetkikler uygulanır. Gereken durumda hastaya kemoterapi verilebilir. Kan tetkiklerinde HCG normal seviyeye dönmüyorsa bu hastalık kalıcı olarak kabul edilerek, yapıların akciğer, beyin, pelvis ve karın bölgesine yayılıp yayılmadığı da kontrol edilir. Eğer yayılım varsa kemoterapi gerekebilir. Bazı durumlarda tedavi radyasyon tedavisiyle birlikte rahimin çıkarılmasını da içerebilir. Mol gebeliklerin komplikasyonlarını duymak korkutucu olabilir. Ancak, mol gebelik yaşayan kişilerin çoğunun - özellikle uygun şekilde tedavi edilirlerse - uzun vadeli sorunlarla karşılaşmadığının ve gelecekte sağlıklı gebeliklere sahip olduklarının bilinmesi önemlidir.
Mol gebelik hakkında sık sorulan sorular
Mol gebelik kanser midir?
Mol gebeliklerin yüzde 10 ile yüzde 20'si kadarı kanserojen olabilmektedir. Bazılarında yayılım gösterir, bazılarında kötü huylu kanserler de gelişebilir. Erken teşhis edilip, tedavi yoluna gidilmesi gereken ciddi bir durumdur.
Mol gebelik tekrarlar mı?
Mol gebelik tekrarlayabilir. Bu nedenle hastanın sürekli doktor kontrolünde olması önem taşımaktadır.
Üzüm gebelik tehlikeleri nelerdir?
Pek çok kişi “Mol gebelik tehlikeli midir?” sorusunun yanıtını merak etmektedir. Mol gebelik tehlikeli ve ciddi bir sorundur. Plasentayı oluşturmakla görevli trofoblast hücreleri vardır. Bu hücreler bazı durumlarda görevlerini yapamayacak duruma gelebilirler. Bu nedenle de plasenta yerine tümör oluştururlar ki bu da kanser demektir. Buna koriokarsinom denir. Bu mol gebeliğin tehlikelerindendir. Bu durumda mol gebelik kemoterapi tedavisi gerektirebilmektedir.
Mol gebelik kaçıncı haftada belli olur?
Mol gebelik gebeliğin ilk trimester döneminde belli olmaktadır.
Mol gebelik için risk faktörleri nelerdir?
Genellikle 20 yaş öncesi ya da 40 yaş sonrası anne yaşı, Asya ırkından olmak, folat, beta-karoten ya da protein eksikliği, gestasyonel trofoblastik hastalık öyküsü de risk faktörleri arasında yer alır.
Mol gebelik komplikasyonları nelerdir?
MoL gebelik genellikle minimal semptomlarla da olsa erken teşhis edilir, ancak teşhis gecikirse bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bunlar kanama, yumurtalık kistleri, nefes darlığı (akciğerlere yayıldığında), kan basıncını yükselten; böbrekleri ve (bazen) karaciğer fonksiyonlarını etkileyen kandaki belirli maddelerin yüksek seviyelerini içeren preeklampsi (gebelik toksemisi), kalp çarpıntısına ve diğer tiroid hormonu etkilerine neden olan aşırı tiroid hormonu üretimi şeklinde sıralanabilir.
Mol gebelik tedavi edilmezse veya tamamen düşük olmazsa ilerleyebilir ve aşağıdakiler dahil bir dizi ciddi duruma (gestasyonel trofoblastik neoplazi olarak bilinir) neden olabilir: Kalıcı GTD - anormal plasenta dokusunun kalıcı büyümesi, tümörün yayılması, gestasyonel koryokarsinom ki bu, kan damarları veya lenfatik sistem yoluyla vücudun herhangi bir yerine gidebilen, hızla yayılan bir kanser türüdür.
Mol gebelikte bitkisel tedavi var mıdır?
Mol gebelikte bitkisel ürünlerin bir etkisi bulunmamaktadır. Bu tür ürünler de faydadan çok zarar getirebilmektedir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 1 Ağustos 2024
Yayınlanma Tarihi: 17 Kasım 2022