Yükleniyor

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir? Mide Bulantısı Nasıl Geçer?

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir? Mide Bulantısı Nasıl Geçer?

Mide bulantısı kusma dürtüsünün eşlik ettiği üst karın bölgesinde ortaya çıkan bir rahatsızlık hissidir. Her yaştan kişinin yaşayabileceği ve çoğu zaman geçici bir rahatsızlık olan mide bulantısı  şikayetleri evde uygulanabilecek doğal yöntemler ile ortadan kaldırılabilir. Mide bulantısı sık sık devam ediyor ve geçmiyorsa altında tıbbi bir durum olmadığından emin olmak için doktora görünmek ihmal edilmemelidir.

İçindekiler

Mide Bulantısı Nedir?

Mide bulantısı, kusma dürtüsünü beraberinde getiren ancak her zaman kusmaya yol açmayan üst karın bölgesinde gerçekleşen mide rahatsızlığıdır. 

Bulantı genellikle ağrısız bir semptom olmasına rağmen rahatsız edicidir. Bulantı ile ortaya çıkan en yaygın semptom kusmadır. Bulantı ile de ilişkili semptomlar arasında baş dönmesi, baygınlık, ağız kuruluğu, ishal, ateş, karın ağrısı ve idrara çıkmada azalma bulunur. Bulantıya eşlik edebilecek seröz semptomlar arasında da göğüs ağrısı, konfüzyon, uyuşukluk, hızlı nabız, solunum zorluğu, aşırı terleme ve bayılma bulunur.

Mide Bulantısı ve Kusma Çeşitleri

Santral Tip: Genellikle görsel ve işitsel sinyaller ile başlar. Ani başlayıp ani kaybolabilen bir hareketle, ya da kötü görünen bir yemeği görmek ya da düşünmekle olan bulantı ve kusmadır.

Periferik Tip: Sindirim sistemi ve diğer organlardan etkilenen kusmadır.

Fizyolojik Tip: Kusma merkezini etkileyen faktörlere yanıt olarak ortaya çıkan işlevsel bir tablodur. Midenin boşalmasının geciktiği durumlarda da görülebilir

Psikojenik Tip: Hastanın kendisi tarafından başlatılabilen, anksiyete oluşturan tehdit edici durumlarda ortaya çıkan bir tür.

Akut Tip: Klinik olarak bir haftadan daha kısa süren kusmalara denir.

Kronik Tip: Bir haftadan daha uzun süren kusmalardır. Akut - bulantı kusmada mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelilerdir. Akut tipi bulantı ve kusmalarda enfeksiyona bağlı nedenler, sindirim sistemi tıkanıklıkları ve zehirlenmeler akla gelmeli. Enfeksiyonun yol açtığı bulantı - kusmaya ateş ve ishal eşlik edebilir. Besinlerin alınmasından 2 - 6 saat sonra şikâyetler belirginleşir. Sindirim sistemi tıkanıklıklarında genelde karın ağrısı da görülür.

Mide Bulantısı Neden Olur?

Mide bulantısının en yaygın nedenleri, taşıt ve deniz tutması gibi sallanmaya ve dönmeye neden olan durumlar, hazımsızlığa neden olacak ağır ve yağlı gıdalar, gıda zehirlenmesi, ülser, reflü ve gastrit gibi mide rahatsızlıkları, safra kesesi taşı, vertigo, migren ile birlikte stres ve gebeliktir. 

Mide bulantısına genel olarak sebep olan nedenler şöyle listelenebilir:

Mide Bulantısına Neden Olan Hastalıklar

  • Beyin sarsıntısı
  • Menenjit
  • Bağırsak düğümlenmesi
  • Mide veya ince bağırsak astarındaki ülserler
  • Apandisit
  • Migren
  • Beyin tümörü

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?

Mide bulantısının sebebine bağlı olarak neyin mide bulantısına iyi gelip gelmeyeceği değişiklik gösterebilir. Derin nefes alıp-vermek, tuzlu kraker gibi hafif ve kokusuz gıdalar, zencefil, papatya ve nane-limon çayı içmek yanı sıra nane veya limon koklamak, bol miktarda su içmek ve buz emmek mide bulantısını kontrol etmeye yardım edebileceği için bulantıya iyi gelen doğal yöntemlerdir.

Mide bulantısını gidermeye yardımcı şu yöntemler uygulanabilir:

  • Bulantı hissedildiğinde temiz havaya çıkıp derin nefes alıp vermek
  • Az tuzlu kraker, muz ve patates gibi hafif yiyecekler yemek
  • Zencefil, ıhlamur ve nane-limon gibi mide rahatlatan bitki çayları içmek
  • Nane ya da limon aromaterapisi uygulamak
  • Buz emmek ve düzenli su içmek
  • Bulantıyı artırabilen kızartma, yağlı ve tatlı yiyeceklere ara vermek
  • Daha küçük porisyonlarla beslenmek ve sindirimi zor gıdalar tüketmekten kaçınmak
  • Mide aktivitesini düzenlemeye yardımcı proteinden zengin yiyecek ve içecekler tercih etmek

Derin nefes alıp verin

Derin nefes alış-verişleri bulantı hissini hafifletebilir. Oksijen vücut için sakinleştirici bir molekül olduğundan stresi azalttığı gibi, bulantıyı önlemeyede yardım eder. 3 saniye süre ile nefes alıp, 3 saniye süre ile nefesi tutup, 3 saniye süre ile nefesi verdiğiniz nefes egzersizi uygulayabilirsiniz.

Az tuzlu kraker ve muz gibi hafif yiyecekler yiyin

Az tuzlu kraker mide asidinin emilmesine ve mide bulantısının yatışmasına yardımcı olur. Yine mide rahatsızlıklarına iyi gelebilen, hafif gıdalar olan muz, pirinç, elma veya patates püresi de bulantı nedeniyle tüketilebilecek gıdalardır.

Zencefil, ıhlamur çayı veya nane-limon çayı için

Zencefil mide bulantısı için doğal bir ilaçtır, içinde bulunan gingerol maddesi ve antiemetik etkisi mideyi rahatlatır. Zencefil'i yiyebileceğiniz gibi, zencefil çayı formunda da kullanabilirsiniz.. Nane özünde yer alan diğer bazı bileşiklerin antispazmodik, papatya, rezene ve tarçın gibi bitkilerde yatıştırıcı ve sakinleştirici etkiye sahiptir.

Nane veya limon aromaterapisi uygulayın

Aromaterapi yöntemi olan uçucu yağların koklanmasının mide bulantısında olumlu etkileri olduğu olduğunu ortaya koyan çalışmalar bulunmaktadır. Mide bulantısını durdurmak için limon, nane ve lavanta gibi kokular koklayabilirsiniz. Nane yağında bulunan mentol ve diğer bazı bileşikler sahip olduğu antispazmodik etkiler ile sindirim sisteminin istemsiz kaslarını gevşetmeye yardımcı olur.

Buz parçası emin ve düzenli su için

Su mide bulantısına iyi gelen alternatiflerden biridir. Soğuk olarak kullanılması ise soğuğun pek çok kişi için terapötik etkisinin bulunmasıdır. Ayrıca bulantının nedeni vücudun kaybettiğinden daha az su almış olması da olabilir. Ayrıca buz emmekte yine mide bulantısına iyi gelecektir.

Sindirimi zor gıdalardan kaçının

Midenin sindirmekte zorlandığı besinler mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Buna bağlı oluşan tahrişte mide bulantısını tetikler.

Daha küçük porsiyonlarla beslenin

Gıdaları yavaş ve küçük porsiyonlarla tüketmek mideye yüklenmeye ve sindirimi zorlaştırmaya neden olur. Midenin gelen besinleri sindirmede zorlanması da beraberinde hazımsızlık ve bulantıya neden olur.

Protein açısından zengin yiyecek ve içecekler tüketin

Protein içeren yiyecek ve içeceklerin mide bulantısı üzerinde, gastrin hormonunun salgılanmasını artırarak mide aktivitesini düzenlemeye yardımcı olması gibi faydaları bulunmaktadır. 

Mide Bulantısı Nasıl Önlenir?

Mide bulantısını önlemek için gündelik hayatta dikkat etmeniz gereken öneriler şunlardır:

  • Çok sıcak ve nemli ortamlarda bulunmaktan kaçının
  • Kızartılmış, yağlı ve yoğun baharat içeren gıda tüketiminden kaçının
  • Öğünleri küçük ve yavaş şekilde tüketin ve sindirimi zor gıdalar tüketmemeye çalışın
  • Soğuk ve sıcak gıdaları birbirini ardına yemeyin, içmeyin
  • Mide bulantısı tekrar eder düzeydeyse B6 vitamini takviyesi almayı deneyin
  • Gün içinde düzenli olarak bu sol tüketin
  • Gazlı içecekleri içmemeye özen gösterin
  • Protein yönünden zengin gıdalar ile beslenin
  • Yemeğin hemen sonrasında aktivitelerden kaçının
  • Yemek sonrasında başınız ayaklarınızı hafif bir yüksekliğe gelecek şekilde yukarıda tutarak uzatın

Mide Bulantısında Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Mide bulantısıyla birlikte aşağıdaki şikâyetler de görülüyorsa vakit kaybetmemeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

  • Göğüs ağrısı
  • Kusmukta kan veya koyu, kahve renkli madde varsa
  • Şiddetli karın ağrısı veya krampları
  • Şiddetli ishal
  • Bulanık görme
  • Bayılma
  • Zihin karışıklığı
  • Soğuk, nemli, soluk cilt
  • Yüksek ateş ve boyun ağrıları
  • Hızlı nefes alma veya çarpıntı 

Mide Bulantısı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Mide bulantısı nasıl geçer?

Temiz havada yavaş ve derin nefes alıp-vermek, soğuk su yanı sıra mideyi rahatlatan nane-limon, zencefil ya da papatya çayı içmek, az tuzlu kraker ve muz gibi hafif gıdalar, nane yağı veya limon koklamak mide bulantısı sorununu gidermeye yardım eder.

Psikolojik mide bulantısında ne yapılmalı?

Kaygı ve endişe ile birlikte oluşan psikolojik mide bulantısına karşı egzersiz ve meditasyon yapmak, uzanıp sakinleşmek ve bu süreçte yediklerinize dikkat etmek iyi gelecektir.

Yolda mide bulanırsa ne yapılmalı?

Eğer uzun yola gidilecekse, araca binmeden önce mide bulantısına yönelik ilaçlar alınabilir. Kısa mesafeli yollar için kişi araca bindiğinde kafasını olabildiğince eğmemesi tavsiye edilir. Telefonla ya ada kitap göz hizasına getirilmeli, kafa kesinlikle mevcut halini değiştirmemeli. Ayrıca araç içini havalandırmak, kolonya ve şekerden yararlanmak, sallantının daha az olduğu bir kısma geçmek, ağır besinlerden kaçınmak yolda özellikle otobüste mide bulantısına iyi gelecektir.

Şekerli su mide bulantısına iyi gelir mi?

Evet şekerli içecekler mide bulantısını bastırmaya yardımcı olur çünkü şeker içeren içecekler mideyi diğer sıvılardan daha iyi sakinleştirir.

Mide bulantısında hangi bitki çayları içilebilir?

Mide bulantısı için nane, zencefil, tarçın ve rezene gibi bitkiler mide bulantısını iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Migren mide bulantısına neden olur mu?

Migren ağrıları çoğu zaman mide bulantısını beraberinde getirir. Aynı zamanda baş dönmesine de neden olan migren ağrıları aşırı boyutlara vardığı vakit dinlenmek şarttır.

Vertigoda mide bulantısı olur mu?

Vertigo ve iç kulak enfeksiyonu gibi rahatsızlıklar da yoğun şekilde mide bulantısına neden olabilir. İç kulak sorunları nedeniyle meydana gelen mide bulantıları genellikle yolculuk esnasında rahatsız eder. Arabaya bağlanan bu bulantının esas nedeni kulağa bağlı denge bozukluğudur.

Stres ve mide bulantısı ilişkisi

Mide bulantısı aynı zamanda stres ve sıkıntıya bağlı olarak da sıklıkla karşımıza çıkar. Stresin mideye vurması durumuna da bağlı olarak aşırı adrenalin salgılanan durumlarda mide bulantısı da beraberinde gelir. Zayıflama hastalığı olarak bilinen anoreksiya nervoza, bulimia nevroza, gibi hastalıklarda da bulantı ve kusma görülür. Yaygın anksiyete bozukluğu ve sosyal anksiyete bozukluğu gibi bazı ruhsal hastalıklar da bulantıyı tetikler.

Besin duyarlılığı mide bulantısı yapar mı?

Besin duyarlılığı da mide bulantısına neden olmaktadır. Laktoz intoleransı, çölyak hastalığı neticesinde kişilerde gluten ve süt ürünlerinin vücut tarafından sindirilememesi nedeniyle de bulantı oluşur. 

Baş ağrısı mide bulantısı yapar mı?

Baş ağrısı tek başına mide bulantısı yapmaz. Ancak migren tipi baş ağrısı çoğunlukla bulantı ve kusmayı da beraberinde getirir. Migrenin etiyolojisi, beyin zarındaki daralma, kan kışındaki azalma ve sonrasında genişleme ve kan akışında artışla, kanlanmanın düzensizliği meydana gelmekte ve meydana gelen bölgede göreceli bir basınç oluşmaktadır. Beraberinde getirdiği uyarılar nedeniyle mide bulantısı, kusma isteği görülebilir.  Migren tedavisi ve önlemleri ile bu durumdan uzaklaşmak mümkündür.

Sürekli mide bulantısı neden olur?

Sürekli devam eden mide bulantıları olan hastalar mutlaka hekim kontörlünden geçmelidir. Sindirim sistemi kaynaklı uzun süren bulantılara kilo kaybı, halsizlik de ekleniyorsa mide kanserini işaret edebilir. Yıllarca süren mide bulantıları ise sorunun psikolojik olduğunu gösterir. Özellikle mide bulantısına eşlik eden diğer bulguları birlikte değerlendirmek gerekir.

Kusmaya çalışmak zararlı mıdır?

Mide bağırsak enfeksiyonu ya da gıda zehirlenmesi gibi mideye giren bir madde sonucunda kişi mide bulantısı çekiyorsa, onu kusmak kişiyi rahatlatabilir. Ama her bulantıda kusma doğal bir süreç olarak gelişmiyorsa kusulmasına gerek yoktur. Örneğin migren gibi bir rahatsızlık sonucu oluşan bulantıyı kişi kendini kusturarak ondan kurtulamaz. Yeme- içmeye bağlı bir bulantı söz konusu olduğunda kusmaya çalışmak normal kabul edilir. Sürekli ve kontrolsüz şekilde kusulduğunda tahrişler, yemek borusunda zedelenmeler, yaralanmalar, yemek borusunda yırtık ve kanamalar olabilir. Özellikle aşırı alkol kullananlarda ve hamilelerde bu duruma sıklıkla rastlanır.

Mide bulantısı hangi durumlarda olur?

Mide bulantısı; hepatit, pankreas hastalıkları, gergin mide, mide fıtığı, gergin bağırsak, reflü, mide tahrişi, bağırsak zarının tahrişi, böbrek hastalığı, safra kesesi hastalığı, virüs kökenli kabız ve regli vb. durumlarda da sıklıkla görülür. Bunun yanı sıra tamamen beyinle alakalı mide bulantıları da olabilmektedir. Kafa travması, beyin tümörleri, inme ve menenjit beyin kaynaklı mide bulantılarının nedenleridir.  Aynı zamanda omurilik veya beyin sıvısı ile ilgili hastalıklar da bu durumu tetikler. Geçici ve ani olabilen bulantılara karşı vakit kaybetmeden doktora danışmak gerekir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.

Güncelleme Tarihi : 13 Eylül 2023

Yayınlanma Tarihi: 27 Temmuz 2023

Bu Konuda Uzman Doktorlar

İletişim Formu

Detaylı bilgi için iletişime geçin.

* Bu alan gereklidir.
Sosyal Medya Hesaplarımız
Canlı Destek Kolay Randevu Al